امنیت اطلاعات در ایمیل ملی ایرانیان

خبرگزاری شبستان//قم

اشاره:

صندوق پست الکترونیک یکی از نیازهای کشور است که با توجه به رشد فزاینده استفاده از امکانات فضای مجازی و با توجه به جمعیت جوان و رو به رشد ایران بسیار مورد نیز است. البته این نیاز به نوعی با فعالیت”Yahoo”و “Google” مرتفع شده بود ولی در هر صورت هر کشوری نیازمند داشتن دانش بومی در همه زمینه هاست و خوشبختانه این امکان در کشور فراهم شده و در آینده بسیار نزدیک به بهره برداری می رسد. در همین راستا با حجت ‌الاسلام سعید سالاریان، قائم مقام دبیر شورای عالی اطلاع‌رسانی کشور گفتگویی کردیم تا به بررسی ابعاد مختلف این اتفاق و همچنین ضرورت های داشتن ایمیل ملی در کشور بپردازیم:

حجت الاسلام سالاریان، بفرمایید از چه تاریخی طرح ابتدایی تشکیل ایمیل ملی صورت گرفت و آیا در حال حاضر از آن استفاده می شود؟ دبیرخانه شورای عالی اطلاع رسانی از سه سال قبل به فکر تولید ایمیل ملی افتاد و در طول این سه سال با پیگیری ها و حمایت بخش خصوصی موفق شد که اولین نسخه ایمیل کاملا ایرانی را آماده ساخته و امیدواریم تا چند روز آینده شاهد راه اندازی آن باشیم.
 

بفرمایید، مهم ترین علت این تصمیم چیست؟ در یک نظر کلی پاسخ بخش اول سوال شما بسیار روشن است ومانند صنایع کشور که سعی می کینم در آن پیشرفت کرده و وابسته به کسی نباشیم در این مورد هم مهم ترین علت این است تلاش برای عدم وابستگی خارجی است. البته دلائل دیگری نیز در این خصوص وجود دارد که به آنها نیز می پردازم. کاربران شاید تا به حال چندین بار به این سوال برخورد کرده باشند که موتورهای جستجویی همچون یاهو و گوگل چرا سرویس ها اطلاع رسانی و اطلاع گیری خود را در اختیار ما می گذارند و چگونه این شرکت ها که با هزینه سنگین فعالیت می کنند به این شکل و رایگان امکانات خود را در اختیار دیگر کشورها قرار می دهند. در این خصوص باید به ارزش افزوده اطلاعاتی که در قالب نامه های الکترونیک رد و بدل می شود، اشاره کرد. اگر هم بخواهیم بگوییم که انتقال این حجم اطلاعات سودی برای این شرکت ها نداشته، کمترین امکانی که برای صاحبان آن فراهم می کند، شناسایی علایق و سلایق مردم است که خوب در صورت ساماندهی چنین سیستمی ما در داخل هم می توانیم از این توانمندی سود برده و با شناسایی نیاز مخاطب نسبت به فراهم ساختن آن اقدام کنیم ولی در غیر اینصورت این خارجی ها هستند که از فرصت سود می برند. البته ممکن است باز هم این سوال پیش بیاید که اگر ایمیل داخلی داشته باشیم آیا اطلاعات آن در خارج قابل ردیابی نیست؟ که در پاسخ آن باید گفت اگر ما بتوانیم اطلاعات کلیدی را در داخل کشور حفظ کنیم و از بهره برداری دیگران جلوگیری کنیم این امکان وجود دارد.
 

بفرمایید که در چه کشورهایی ایمیل ملی وجود دارد؟ ایمیل ملی در کشورهایی همچون چین، روسیه، ترکیه و هند نیز وجود دارد و این کشورها به مدد داشتن چنین امکانی می توانند اطلاعات خود را در داخل کشور نگه دارند و به سادگی آن را در ختیار بیگانگان نمی گذارند.

بفرمایید از لحاظ ایمینی و درز اطلاعات ایرانی ها در موتورهای جستجویی همچون گوگل و یاهو ایجاد این ایمیل چه ضرورتی داشت و اینکه در صورت امکان و حضور ذهن چند نمونه بارز از مشکلات پیش آمده به علت استفاده از ایمیل غیر ملی برای ایرانی ها را ذکر نمایید؟ مطمئنا اگر سرویسی در اختیار بیگانه باشد، سوء استفاده هایی هم از آن صورت خواهد گرفت. به طور مثال در زمان استفاده از موتور جستجوهای مطرح و یا ایمیل شخصی که در این فضاها ایجاد کرده اید، هیچگونه قانونمندی در اختیار نیست و هر لحظه امکان قطع شدن آن وجود دارد. شما در ابتدای ایجاد ایمیل در یاهو و یا گوگل با موافقت نامه ای (agreement) مواجه می شوید که یک سری تعهدهایی را به طرفین گوشزد می کند. ولی به طور مثال در چنین وضعیتی که کشور ما با فشارهای مختلفی مواجه است اگر این موتورهای جستجو هم بخواهند تا به ایران سرویس ندهند، اطلاعاتی که در صندوق های پست الکترونیک مشترکان ایرانی چه برای چند ماه و چه برای چند سال وجود دارد از دسترس آنها خارج می شود. ولی اگر پهنای باند در اختیار خودمان باشد در صورت بروز مشکلاتی از قبیل قطع شدن سرویس دهی ایمیل ها می توان طرح شکایت کرد و قابل پیگیری است و این در حالی است که ما عملا در خصوص ایمیل و جی میل این امکان را نداریم و کسی به صورت رسمی پاسخگو نیست.

در خصوص نام ایمیل ملی مان و علت این انتخاب نیز تویحاتی بفرمایید؟ این سرویس تحت عنوان "چ میل" (ch mail )ارائه می شود که از نام اولین سرویس پست سنتی ایران (چاپار) گرفته شده و در سامانه (chapar.ir) ارائه می شود.
 

ایمیل ملی ایرانیان دارای چه ویژگی هایی است؟ از جمله ویژگی های این سامانه کاملا فارسی بودن آن است که این امتیاز امکان استفاده آسان تر از ایمیل ملی را برای کاربران ایرانی فراهم می کند. این ایمیل کاملا فارسی و راست چین است و در آن هیچ گزینه انگلیسی وجود ندارد البته امکاناتی هم برای کاربران انگلیسی زبان نیز در آن در نظر گرفته شده ولی اولویت اصلی ما فارسی بودن ایمیل ایرانی هاست. از جمله دیگر امکانات تعبیه شده جهت رفاه حال کاربران در این سرویس می توان به دفترچه یادداشت، تقویم و همچنین امکان درج و نگهداری اسامی مورد نیاز کاربر اشاره کرد. می توان گفت که هر آنچه امروز در سرویس های ایمیل فعال در دنیا ارائه می شود در این ایمیل هم به زبان فارسی در دسترس کاربر قرار می گیرد.
 

آیا تا کنون سرویس های ایمیل ایرانی در کشور نداشتیم؟ بله، چندتایی فعال داشتیم که بیشتر در خدمت ادارات و نهادها بودند و یا اینکه ارائه سرویس داشتند ولی به صورت بسیار ضعیف. تلاش شده تا در چاپار خدمات گسترده و عملکرد قوی از اصول اولیه کار باشد. البته در کنار امکانات موجود در این ایمیل سرویس های پیوسته میل ها نیز در سایت (chapar.ir) تعبیه شده و کار را برای کاربر آسان تر می کند.
 

چند نمونه از مزایای موجود در سایت chapar.ir را ذکر کنید؟ در این سایت فضایی برای نگه داری تصاویر ویدئویی همچون (youtube) در نظر گرفته شده و علاقمندان می توانند در این فضای به اشتراک گذاشته شده ویدئو های درخواستی موجود را ببنند، می توان از این امکان به عنوان یک نوع مقدمه برای ایجاد شبکه اجتماعی(Social network) نام برد که سعی کرده ایم تا آرام آرام در ذیل چاپار ایجاد کنیم. البته مرکز داده در این سامانه(data center)در تهران قرار دارد و تدارکات زیرساختی خوبی برای آن درنظر گرفته شده است.

بفرمایید که چگونه می توان در این سامانه یک ایمیل شخصی طراحی کرد و آیا ارائه اطلاعاتی همچون کد ملی در آن ضروری است و اینکه قدرت ایمنی آن در چه حد می باشد؟ خوب، ثبت ایمیل شخصی در این سامانه هم مانند دیگر فضاهای مشابه مقدماتی و فرم اطلاعات درخواستی دارد که البته در آن به هیچ وجه نیاز به ارائه شماره ملی نیست و الزامی برای ارائه جواب صحیح به سوالات برای کاربر و همچنین تایید شناسایی شخصی افراد وجود ندارد. البته این محدودیت ها در ایمیل های ایرانی که یک مقدار هم جنبه دولتی داشتند و از قبل فعال بودند در نظر گرفته شده بود و ارائه شماره ملی و تایید اطلاعت ارائه شده الزامی بود.

ایمیل ملی ایرانیان در ابتدای کار توان ارائه خدمات به چند نفر را دارد؟ در مرحله اول این توان ایجاد صندوق پستی برای دو و نیم میلیون نفر را دارد که در گام های بعدی و به فاصله نزدیک این توان ارتقا می یابد. البته در این صندوق ها امکان ذخیره سازی اطلاعات افرد و فایل های پیوستی نیز وجود دارد و کاربر می تواند این اطلاعات را به صورت کاملا خصوصی حفظ کند و این اطلاعات هیچ گاه از بین نمی رود.

از لحاظ ایمنی و قدرت حفاظت اطلاعات صندوق پستی مجازی ایرانیان در چه حدی است؟ بله در این خصوص باید اطمینان خاطر جدی به کاربران دهیم چرا که از نظر هک و شکستن حریم نسبت به دسترسی به اطلاعات دقت شده و در گام بعدی هم از هکرهای سفید کمک گرفتیم تا آنها در صورت توانایی بتوانند این سایت را هک کنند و خوشبختانه آنها نتوانستند و این سامانه از ضریب امنیت بالایی برخوردار می باشد. خوشبختانه با فعالیت این سیستم ازلاعات ایرانی ها با کمترین امکان هک شدن در داخل کشور می ماند و این خود یک مزیت بزرگ است.

اخیرا صحبت هایی در خصوص شناسایی نخبگان هسته ای ایران و ارائه اسامی آنها به گروه های تروریستی از طریق موتور جسنجوهای معتبر و شناخته شده مطرح می شود، نظر شما در این خصوص چیست؟ در ابتدا صحبت هایی در مورد شناسایی ذائقه های ملت ها از طریق جستجوهای اینترنتی آنها و انتشار آمار هفتگی این جستجوها از سوی موتور جستجوهای شناخته شده در جهان صورت گرفت. در این خصوص هم باید بگویم که امکان پیگیری فرد جستجو کننده در این فضاها به روش های مختلف وجود دارد، بخصوص اینکه موضوع جستجوی شما موضوعاتی مرتبط با دانش های حساس همچون دانش هسته ای و یا نظامی باشد. آنها مجموع اطلاعات دریافت شده را کنار هم می گذارند و با حسگرهای خود حسی از ایرانیان را پیدا کرده و به اطلاعات دسترسی پیدا می کنند و اینگونه تمام رفتارهای اینترنتی کاربران از ملت های مختلف را تحت نظر دارند که البته این اطلاعات می تواند همان اطلاعاتی باشد که مورد نیاز تروریستم جهانی است و در اختیار آنها قرار می گیرد. اگر این ارتباط قطع شود، طبیعتا دشمنان ما هم از این مزیت ها محروم می مانند و از این حسگر می توان در داخل کشور و در جهت منافع ملی سود برد. البته در ابتدای کار و در گام های نخستین نمی توان همچون موتور جستجوهای خارجی عمل کرد و کمبودهایی ملاحضه خواهد شد اما در ادامه کار می توانیم به نقطه مطلوب برسیم ولی آنچه که ما در این مدل بومی و با استفاده از ویژگی های بومی داریم، عینا همان چیزی است که صاحبان موتورهای جستجویی همچون گوگل یاهو ندارند. ما در حوزه هایی می توانیم با آنها رقابت کنیم که آنها نمی توانند و یکی از نمونه های همین ویژگی ها زباان شیوا و جامع فارسی است و ما می توانیم با استفاده از زبان بومی مان میان فارسی زبانان دنیا ارتباط برقرا کنیم و دیگر نیاز به زبان های خارجی ندارند و با توجه به فراهم بودن زیرساخت های لازم امیدواریم این فضا در آینده نزدیک به بهره برداری برسد و در دسترس کاربران قرار گیرد.

عذری صفری

پایان پیام/