خبرگزاری شبستان، "به من شلیک نکنید" این التماس سرهنگی است که روزی مدعی بود که امیر جهان عرب و اتحادیه آفریقا است؛ این التماس "معمر محمد ابومنیار" معروف به سرهنگ "معمر محمد قذافی" بود که در لحظات آخر عمر با فریاد و تضرع از انقلابیون لیبی می خواست، تا او را نکشند.
شعله های خود سوزی "محمد بو عزیزی" جوان سبزی فروش شهر سیدی بوزید تونس، نه تنها دامن "زین العابدین ین علی" رئیس جمهوری مخلوع تونس و "حسنی مبارک"رئیس جمهوری مخلوع مصر را گرفت، بلکه آتش آن دامن "معمر قذافی" دیکتاتور لیبی را نیز گرفت؛ به طوری که شهر بنغازی به برپایی اعتراضات مسالمت‌آمیزی تبدیل شد که دیکتاتور پاسخ آن را با گلوله داد و همین امر باعث شد تا با روی آوردن معترضان به اسلحه، انقلاب لیبی روند دیگری به خود بگیرد.
ورود ناتو به لیبی
جنگ داخلی و سرکوب معترضان لیبی باعث شد تا غرب به صحنه انقلاب لیبی وارد شود و شورای امنیت قطعنامه دخالت در لیبی را صادر کرد.
مداخله نظامی ناتو در لیبی ، انقلاب این کشور را با انقلاب کشورهای عربی دیگر را متمایز کرده است. کشور لیبی که یکی از طولانی‌ترین سواحل را در حوزه مدیترانه دارد، به خاطر این ساحل با ایتالیا و اروپا همسایه بود و همین همسایگی لیبی با اروپا زمینه ورود کشورهای اروپایی به‌ویژه ایتالیا را این کشور مهیا کرد.
ورود نظامیان کشورهای غیر اروپایی و اروپایی به ویژه پیمان آتلانیک شمالی(ناتو) با هدف کنترل و حفاظت از منطقه استراتژیک اروپا در حوزه مدیترانه در برابر تهدیدهای احتمالی برای امینت اروپا انجام شد.
یکی از علل ورود نیروهای خارجی به ویژه ناتو به لیبی به خاطر شکاف سیاسی در میان مردم جامعه و حکومت و دیگری برخورداری لیبی از منابع سرشار نفت و گاز بود که می توانست مطامع غرب را در لیبی تامین کند و ذخایر نفتی و گازی این کشور را به انحصار خود دربیاورند چرا که روابط قذافی با غرب متغیر بود و غرب و آمریکا می پنداشتند که لیبی در زمره کشورهای مخالف نظام بین‌المللی سلطه قرار دارد.
اگرچه لیبی می‌توانست بدون دخالت نظامی ناتو به دیکتاتوری 43 ساله قذافی پایان دهد، اما این مسئله تلفات بیشتر و زمان طولانی‌تری را می طلبید؛ ناتو در جنگ با قذافی تنها یک هواپیما از دست داد بدون هیچ تلفات انسانی درحالی که مردم لیبی تلفات انسانی زیادی را در این انقلاب متحمل شدند.
ناتو حتی چند هفته قبل از آزادی طرابلس توسط انقلابیون لیبی از طولانی شدن بحران لیبی ابراز نگرانی کرده بود، به همین دلیل از انقلابیون خواسته بود تا با رژیم قذافی وارد مذاکره شوند، اما انقلابیون لیبی هرگونه مذاکره با قذافی را رد کردند.
سرهنگ قذافی که سرمست از قدرت بود، در بیانیه های مختلف خود در ابتدا سعی می کرد اوضاع را آرام نشان دهد و در بیانیه های بعدی منشا اتفاقات در لیبی را بیرون آمدن مشتی اخلال گر عنوان کرد؛ او در اظهاراتش اعلام کرد که مردم لیبی او را دوست دارند و او بر آنها رهبری نمی کند و مردم به من رهبری می کنند، اما هیچ کدام از این سخنان دردی از قذافی دوا نکرد.
این سرهنگ لیبیایی باوجود اینکه به خاطر بمباران جنگنده های ناتو و تسخیر شهرهای لیبی به دست انقلابیون ونیروهای ناتو، دیگر نمی توانست در کاخ خود در طرابلس بماند، اما همچنان مغرور و مدعی بود که صحنه را رها نمی کند.
اما پس از 7 ماه تظاهرات و درگیری‌های خونین در لیبی، تاریخی‌ترین حکومت عربی قرن یعنی معمر قذافی سقوط کرد. معمر قذافی از محل استقرار خود در طرابلس فرار کرد.
پایان کار دیکتاتور
قذافی امیدوار بود که ایستاده می میرد، هیچ مکان و شهری برای او امن نبود؛ ناتو و انقلابیون لیبی می پنداشتند که در شهر زادگاهش یعنی سرت مخفی شده است، به همین حملات جنگنده های ناتو در آخرین روزهای عمر حکومت 43 ساله قذافی به سرت بیش از پیش شده بود و همه جا را تحت نظر کرده بودند.
پس از رصد مکالمات تلفنی قذافی با رئیس سازمان اطلاعاتش، وی درحالی از سرت خارج شد که جنگنده های فرانسوی کاروان او را مورد هدف قرار دادند. پس از این حملات دیکتاتور لیبی در یک سرداب مخفی شد، اما در همین زمان "کتیبه البراکین مصراته" ( گردان آتشفشان های مصراته) خود را به محل اختفای قذفی رساندند.
پس از آن انقلابیون قذافی را از سرداب خارج کردند و به خاطر خشمی که از این دیکتاتور داشتند، او را کتک زدند و سپس به یک ماشین شاسی بلند هدایت کردند، اما در همان موقع درگیری شدیدی میان نیروهای انقلابی وهوادران قذافی رخ داد که در این میان قذافی از ناحیه شکم و سر مورد اصابت گلوله قرار گرفت و یا به روایتی دیگر توسط یکی از جوانان کشته شد. جنازه خونینش در شهر گرداندند و سپس به مصراته منتقل کردند و در محل مخفی جنازه قذافی دفن شد.
سرانجام فرزندان قذافی بهتر از پدر نبود چرا که دو تن از پسرانش به نام های سیف الاسلام در شهر رابطه و معتصم قذافی ( همراه پدرش) به دست نیروهای انقلابی در سرت کشته شدند و پسران دیگر او نیز در زمان زنده بودن قذافی به خاطر حملات جنگنده های ناتو و یا اسیر شدن به دست انقلابیون کشته شدند.
مردم لیبی 23 اکتبر آزادی کامل لیبی را به طور رسمی جشن گرفته گرفتند و مصطفی عبدالجلیل "رئیس شورای انتقالی" اسلام را منبع قانونگذاری اعلام کرد.
تجزیه لیبی
مسئله فدرالیسم یا تجزیه زمانی مطرح شد که رهبران قبایل و سیاستمداران منطقه "برقه" آن را ایالت فدرال اعلام کردند. برقه منطقه ای است که شهر بنغازی(مهد انقلاب برای سرنگونی معمر قذافی) مرکز آن و با مصر مرز مشترک است.
این اقدام رهبران و سیاستمداران منطقه برقه باعث بروز نگرانی در میان مقامات جدید لیبی شده است، زیرا آنها معتقدند این اقدام زمانی صورت گرفته که لیبی هنوز به ثبات داخلی نرسیده و شبه نظامیان بر آن حکومت می‌کنند و برای تشکیل ارتش واحد، سلاح خود را به زمین نمی گذارند و این امر بروز جنگ داخلی در لیبی را تشدید می کند.
طرفدران فدرالیسم شدن لیبی به قانون اساسی سال 1951 در زمان پادشاه "ادریس سنوسی" اشاره دارند که لیبی به 3 ایالت ( برقه، فزان و طرابلس) تقسیم شده بود. آنها معتقدند که هدفشان تجزیه لیبی نیست، ولی رئیس شورای انتقالی نگران است که این حرکت، آغاز تقسیمات جدید در کشور باشد.
شورای انتقالی لیبی که با انتخاب مردمی به قدرت نرسیده است، با مشکل مشروعیت داخلی روبرو است. در همین حال رئیس شورای انتقالی بازگشت به قانون اساسی 1951 را باطل شده می داندوبر حفظ یکپارچگی کشور تاکید دارد، اما "عبدالرحیم الکیب" نخست وزیر لیبی عقیده دارد که ما ناچار نیستیم تمرکزگرایی کنیم، چرا که در قرن 21 شیوه مردودی است؛ همچنین مجبور نیستیم به نظام فدرالی گذشته برگردیم و طرح دولت لیبی تمرکززدایی است.
براساس قانون اساسی جدید لیبی بر نظام تمرکززدایی و دادن قدرت به شوراهای محلی تأکید شده است. اگر مشکل فدرالیسم در داخل لیبی و میان رهبران آن حل نشود، احتمال دارد به سازمان ملل متحد کشیده شود.
کشورهای عقب مانده‌ای همچون لیبی، احتمال دارد از فدرالیسم به سمت تجزیه سوق پیدا کند به همین دلیل باید در این فرآیند هوشیارانه عمل کنند تا دشمنان از این اقدام به نفع خود بهره برداری نکنند تا ثروتهای این کشور برباد برود.
پایان پیام/
نظر شما