کسب درآمد با سوءاستفاده از عواطف متقاضیان// تجارت پرسود خرافات در ایران

خبرگزاری شبستان: در بسیاری از ما کمی خرافه وجود دارد. انستیتوی نظرسنجی عمومی در آلنزباخ در آلمان، طبق نظرسنجیهای صورت گرفته اعلام کرد که اعتقاد به مسایل توجیه ناپذیر در همه جای دنیا وجود دارد. برای مثال، 43 درصد آلمانیها اعتقاد دارند که برگ شبدر چهار پر شانس می‌آورد. طبق آمار به دست آمده، رشد این تفکر در سال‌های اخیر 17 درصد بیش از بیست سال گذشته بوده است و یا در مثالی دیگر معلوم شده که از هر چهار نفر یک نفر از عدد 13 می‌ترسد.
اشتفان گرونه والد، روانشناس آلمانی تاکید می‌کند که اعتقاد به نیروهای غیرعقلانی چنان در روح و جان انسان ریشه دوانده که حتی وقتی این اعتقادات را سرکوب می‌کنیم باز هم به آنها پایبند هستیم. در غیر این صورت چرا باید برای اطمینان خاطر به چوب بزنیم. امید به کمی خوش شانسی بهتر از ترس از بدشانسی‌های احتمالی است.
کریستین دافیدیس روانشناس و روان درمانگر آلمانی در این باره می‌گوید: در تشریح علت این که چرا تعداد افراد خرافاتی روز به روز بیشتر می‌شود، باید دانست هنگامی که اطمینان خاطر وجود ندارد خرافات به فرد، اراده و پایداری می‌دهد. فرد احساس می‌کند که همه چیز کاملا رو به راه و مرتب است، امروزه دیگر کلیسا نمی‌تواند در بسیاری از افراد امنیت و اطمینان ایجاد کند.
این روانشناس می‌گوید که زنان بر اساس نظرسنجی‌های انجام شده از مردان، خرافاتی‌تر هستند و علت آن است که زنان در مورد مسایل غیرعقلانی قدرت درک بهتری نسبت به مردان دارند. آنها می‌دانند که همه چیز در زندگی با عقل تحت اختیار فرد در نمی آید در نتیجه به الهامات قلبی و امیدواری‌ها در خرافات روی می‌آورند.
چنانچه بخواهیم بدانیم که آیا در پس بعضی از خرافات ذره‌ای هم حقیقت وجود دارد باید گفت که انسان خود شخصا کمی حقیقت برای آنها می سازد. به اعتقاد روانشناسان، آرزوها و امیال شخصی می‌توانند اشیا را به شکل نمادین درآورند لذا طلسم یا یک نظر قربانی دیگر، قابلیتهای خود و دلخواه ما را مثل قدرت، توانایی و اعتماد به نفس، تقویت می‌کند. وقتی جراتمان را از دست می‌دهیم، می‌توانیم آن را به شکل یک شی دوباره به دست آوریم و به این ترتیب دوباره جرائت پیدا کنیم. از این طریق یک اطمینان و اتکا به نفس درونی در فرد ایجاد می‌شود.
وقتی نماد خوش شانسی انتظار فرد را بر آورده نکند، ‌او این جریان را توجیه می‌کند تا دوباره با نماد خوش شانسی خود تطبیق پیدا کند. در این وضعیت او بیشتر خود را مقصر می‌داند و نمی‌خواهد طلسم جادویی را از دست بدهد. طلسم خوش شانسی، اعتقاد به ارتباط عالی با دنیای اطراف و در نتیجه اطمینان و آسودگی خاطر را به وجود می‌آورد. به همین دلیل فرد می‌خواهد آن را به دست آورد.
به عقیده روانشناسان؛ خرافات به طوری معمول بی ضرر است. با این همه دو موضوع مهم وجود دارد یکی این که انسان باید از خرافات فاصله بگیرد و بتواند به تصورات خود بخندد، دیگر این که هیچ کس نباید خود را اسیر و بسنده خرافات کند. در واقع خرافاتی‌ترین فرد باید بتواند در ردیف 13 سینما بنشنید، آن هم هنگامی که جز این ردیف هیچ جای دیگری برای نشستن وجود نداشته باشد، اگر فرد نتواند این کار را انجام دهد، نوعی رفتار و واکنش اجباری ناشی از خرافات در او به وجود می‌آید.
دافیدیس خاطرنشان می‌کند که هر چه بیشتر به اشیاء، مفهومی نمادین بدهیم به همان اندازه در زندگی وضع نامطمئن‌تری خواهیم داشت. بنابراین باید از خود بپرسیم چگونه می‌توانیم مطمئن‌تر و خاطر جمع‌تر باشیم؟ چون در پشت تصورات خرافاتی اغلب تصویری از ما وجود دارد که می‌تواند به ما کمک کند تا متحول شویم.
تجارت پرسود خرافات در ایران
در حال حاضر انواع فال و آنچه رمالان مدعی «دعا» بودن آن هستند در تهران با قیمت هایی از 100 تومان تا بیش از یک میلیون تومان به فروش می رسد. فتانه- م یک فالگیر در منطقه تهرانپارس گفت: «این قیمت برای هر عدد فال حافظ در پاکت نامه از 100 تومان شروع شده و به بیش از یک میلیون تومان برای هر عدد دعای شکست طلسم مرگ می رسد.»
وی انواع فال و دعا را به فال اعداد و ارقام، قهوه، تفاله چای، تاروت، پاسور، کف بینی، شمع، حافظ، تعبیرخواب، طلسم و جادو، دعا و سرکتاب، آینه بینی و احضار ارواح و تسخیر جن تقسیم بندی کرد.
وی تصریح کرد: «در این میان فال قهوه، تاروت، پاسور، دعا و سرکتاب و احضار ارواح بالاترین آمار مشتری را به خود اختصاص داده اند و انجام افعالی چون تسخیر جن و فروش موکل جن و موکل آسمانی مشتری و متقاضی خاص خود را دارند.»
فتانه طیف مشتری های خود را تمامی اقشار جامعه ذکر کرد و افزود: «مشتریان من را همه اقشار جامعه از خانم خانه دار گرفته تا استاد دانشگاه تشکیل می دهند ضمن اینکه برخی از مدیران نیز جزء مشتریان ثابت و دائمی من هستند.»
وی با اشاره به اینکه «برخی از ایرانیان مقیم خارج از کشور نیز برای فالگیری با من ارتباط دارند،» اظهار داشت: «معمولاً ارتباط من با این افراد تلفنی است. آنها هزینه فال که مبلغی بین 100 تا 200 دلار است را به حساب بانکی من واریز می کنند و من نیز خدماتم را از طریق تلفن به آنها ارائه می دهم.»
وی درآمد روزانه خود را بین 100 هزار تا یک میلیون تومان برآورد کرد و افزود: «این رقم به تعداد مشتریان و نوع فالی که برای آنها می گیرم بستگی دارد.»
وی گفت:«برای برخی از مشتریان با توجه به مشغله کاری یا شهرت و شرایط خاص و ویژه ای که دارند امکان مراجعه حضوری وجود ندارد از این رو من به منزل آنها می روم که البته تحت این شرایط میزان حق الزحمه و دستمزدم بالاتر می رود.»
کسب درآمد با سوءاستفاده از عواطف متقاضیان
تا چندی پیش به محض شنیدن نام فالگیر بی اختیار به یاد کولی های خیابان گرد با لباس های مندرس می افتادیم که ضمن پرسه زدن در پارک ها و معابر مشغول به فروش کالاهایی چون چاقو، سیخ، باد بزن و ... بودند اما امروزه بسیاری از افرادی که حرفه شان فالگیری است، در ساختمان ها و برج های معروف و بزرگ اقدام به دایر کردن دفتر کار کرده اند و تنها با تعیین وقت قبلی مراجعان خود را می پذیرند.
معصومه توکلی دانشجوی سال سوم رشته شیمی یکی از افرادی است که در هر ماه معمولاً چهار، پنج مرتبه سری به فالگیرها می زند و ماهانه مبلغی حدود 50 هزار تومان صرف فال گرفتن می کند.
وی گفت: «معمولاً برای گرفتن فال قهوه و ورق به این مراکز مراجعه می کنم که البته این کار بیشتر جنبه تفریح و سرگرمی دارد.»
وی تعیین وقت قبلی برای مراجعه به برخی دفاتر فالگیری را ضروری ذکر کرد و اظهار داشت: «برای ملاقات با خانم «ش» معمولاً باید از دو هفته قبل وقت گرفت یا به طور سفارشی از طریق یکی از دوستان و آشنایان نزدیک وی معرفی شد.»
محمد کاظمی یک جامعه شناس نیز با اشاره به رونق یافتن بازار فالگیران و رمالان طی دهه اخیر به خبرنگار ما گفت: «طی دهه اخیر شاهد تغییر شکل و نحوه فعالیت فالگیران و رمالان هستیم به گونه ای که اگر تا چند سال قبل این افراد در خیابان ها پرسه می زدند و با التماس از مردم می خواستند که اجازه دهند فالشان توسط آنان گرفته شود، امروزه این مردم هستند که برای دریافت خدمات این افراد باید وقت قبلی بگیرند و ساعت ها در انتظار بمانند.»
وی تصریح کرد: «افزایش مشکلات اجتماعی، اقتصادی و روانی خانواده ها این فرصت را در اختیار سودجویان و رمالان قرار داده تا با استفاده از ناآگاهی برخی متقاضیان و با پخش تراکت و کار ت های تبلیغاتی ضمن علنی و رسمی کردن فعالیت های خود درآمدهای هنگفت و بادآورده ای را برای خود رقم بزنند.»
وی با اشاره به اینکه «متاسفانه مشتریان این افراد از طیف بی سواد و عادی جامعه به سمت افراد تحصیلکرده چرخش داشته است»، افزود: «استفاده از احساسات و عواطف باعث شده تا فالگیرها و رمالان با ادعاهای عجیبی چون ارتباط با ائمه اطهار، انرژی درمانی، ارتباط با اجنه و ... بازار پرسود و پررونقی برای خود فراهم کنند.»
وی گفت: «برخی فالگیرها و رمال ها برای اثبات گفته های خود و وجهه علمی دادن به آن از کتب جامعه شناسی و روان شناسی و نظریه های دانشمندان مطرح و بزرگ استفاده می کنند که این امر باعث شده تا بسیاری از افراد جذب آنها شوند.»
وی نظارت مسئولان مربوطه را بر نحوه فعالیت این افراد بسیار کمرنگ وناچیز ذکر کرد و افزود: «متاسفانه عدم توجه جدی برخی دولتمردان به این مقوله باعث تقویت و رواج خرافه پرستی در جامعه شده است.» - رمالی اینترنتی براساس آخرین اطلاعات به دست آمده از موتورهای جست وجوگر اینترتی، در حال حاضر بیش از دو میلیون و 170 هزار صفحه وب در بخش فارسی خدمات فالگیری وجود دارد که اطلاعاتی در رابطه با انواع فال در اختیار کاربران خود قرار می دهند.
در بسیاری از این سایت ها کتاب های بسیاری در رابطه با طالع بینی هندی، چینی و ژاپنی معرفی و با قیمت هایی از پنج تا 20 هزار تومان به فروش می رسند. همچنین برخی از رمال ها و فالگیرهای به اصطلاح امروزی اقدام به گرفتن فال تلفنی و اینترنتی می کنند به این ترتیب که متقاضی باید در ابتدا درخواست و فال موردنظر خود را مشخص کرده سپس مبلغ مورد نظر و هزینه فال را به حساب بانکی رمال واریز کند تا رمال پس از اطمینان از انتقال وجه به حساب خود خدمات موردنظر مشتری را ارائه دهد.
قیمت ها در بازار فال
در حال حاضر قیمت فال قهوه از چهار هزار تا 150 هزار تومان متفاوت است. همچنین فالگیران برای گرفتن فال ورق مبلغی بین دو تا 30 هزار تومان از مشتریان خود دریافت می کنند. هزینه فال تفاله چای از دو هزار تومان شروع شده و به 50 هزار تومان می رسد. همچنین فال تاروت قیمتی بین سه تا 50 هزار تومان دارد. فال بی چینگ نیز با قیمتی از چهار تا 25 هزار تومان انجام می شود.
براساس این گزارش هزینه تعبیر خواب از پنج هزار تومان شروع شده و به 20 هزار تومان می رسد.قیمت هر سرکتاب نیز بین 1500 تا 10 هزار تومان متغیر است.همچنین قیمت آنچه که سؤاستفاده کنندگان به آن «دعا» اطلاق می کنند،با توجه به اینکه برای چه منظوری استفاده شود از 2000 تومان تا بیش از یک میلیون تومان متفاوت است. معمولاً دعاهای جلوگیری از ترس قیمتی حدود دو هزار تومان دارند. دعاهای مربوط به شکستن طلسم، جادو و مرگ نیز با قیمتی بیش از 500 هزار تومان فروخته می شوند.

این گزارش می افزاید؛ نرخ آینه بینی که غالباً برای ردیابی اشیا و اموال گمشده و مسروقه مورد استفاده قرار می گیرد نیز توافقی بوده و معمولاً باتوجه به ارزش شی ربوده شده تعیین می شود. همچنین برای احضار حروفی ارواح باید مبلغی بین 10 تا 50 هزار تومان پرداخت کرد در حالی که احضار ارواح روی دیوار قیمتی بین 20 تا 70 هزار تومان دارد. احضار ارواح با نعلبکی نیز که ساده ترین نوع احضار روح است با قیمتی از پنج تا 20 هزار تومان انجام می شود.
براساس این گزارش فروش هر نسخه ذکر تسخیر جن با قیمتی بین50 تا 200 هزار تومان انجام می گیرد در حالی که قیمت فروش هر نسخه موکل جن و موکل آسمانی از 100 هزار تومان شروع شده و به بیش از 500 هزار تومان ختم می شود.
این گزارش حاکی است فالگیران برای انجام عمل کف بینی مبلغی بین دو تا 20 هزار تومان از مشتری های خود دریافت می کنند همچنین هزینه فال تلفنی بین200 تا 500 تومان است که براساس قرارداد برخی از این مراکز با شرکت مخابرات تهران، با هر بار برقراری تماس تلفنی این مبلغ به قبض تلفن متقاضی اضافه می شود.

پایان پیام/