به گزارش خبرگزاری شبستان، حجت الاسلام والمسلمین مجتبی مصباح یزدی، در نشست علمی مبانی تعلیم و تربیت با رویکرد سند ملی آموزش وپرورش جمهوری اسلامی در سالن صدر مجتمع آموزش عالی امام خمینی (ره) قم، گفت: وقتی نظام اسلامی در کشور ما حاکم شد، هدف اولیه خود را تغییر نظام اجتماعی در حوزه‌های مختلف به سوی نظام متعالی و مد نظر اسلام مقرر کرد و در این رابطه اسلامی کردن مبانی تعلیم و تربیت از جمله رویکردهای اصلی در این رابطه عنوان شد.
بنا بر گزارش مرکز خبر حوزه،وی افزود: تغییر در نظام آموزشی نیازمند بازنگری در نظام تعلیم و تربیت بر اساس مبانی علمی اسلامی می‌بود و در این رابطه اگر تغییری نیز قرار بود رخ دهد می‌بایست در مبادی اولیه ایجاد شود.
استاد موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)، تحولات ریشه ای در نظام تربیتی کشور را پایه اول تغییر نظام آموزش و پرورش عنوان کرد و ادامه داد: اگر بپذیریم که اسلام در تمام عرصه‌های علمی،تربیتی و اخلاقی دارای سخن موثر و متقن است، پس باید در این زمینه نیز به متون دینی که در آنها نیز تاکیدات فراوانی به این مساله شده است، نظر بیافکنیم.
وی تصریح کرد: تفاوت دیدگاه تعلیم و تربیت اسلامی و غیر اسلامی در تعیین مبانی و مبادی، به کار گیری روش‌های آموزشی و تربیتی و نوع تعامل با بازخوردهای رفتاری جامعه تاثیرگذار است؛ به عنوان مثال تفاوت نظام تربیتی سکولار یا نسبیت گرا و یا لیبرال که آزادی انسان را بر هر عنصر دستوری دیگری مقدم می‌شمارد و دیگران از القای یک دانش و معرفت مستقل به بشر منع می‌کند، تفاوت بسیاری با دیدگاه روشمند اسلامی دارد.
این محقق و پژوهشگر حوزوی در ادامه با برشمردن مبانی ارزشی در دیدگاه مکاتب فکری مختلف ناظر بر نظام تعلیم و تربیت، اظهارداشت: نخستین مساله ای که در شناخت روش تعلیم و تربیت اسلامی به تصمیم گیرندگان و پژوهشگران مددرسانی می‌کند، بررسی مبادی تصوری و تصدیقی در این نوع نگاه است؛ به طور کلی در فلسفه‌های مضاف نیز توجه به مبادی تصوری و تصدیقی، پایه اصلی کار است؛ به عنوان مثال وقتی از فلسفه علم، فلسفه تعلیم و تربیت و فلسفه سیاست و... بحث می‌کنیم، تمام بحث‌ها ناظر بر مبادی اولیه آن علوم است؛ در مساله تعلیم و تربیت نیز می‌بایست چنین واکاوی در نوع نگاه اسلام و تعلیم و تربیت و هدف از این کار صورت گرفته و فعالیتی هدفمند در این رابطه انجام دهیم.
وی خاطرنشان کرد: مقام معظم رهبری، ده سال پیش در دیدار با مدیرانی که خواسته خود مبنی بر تغییرات در نظام تربیتی کشور را مطرح کرده بودند، آنان را به تلاش در جهت دریافتن فلسفه تعلیم و تربیت در مرتبه اول به عنوان پایه اصلی در تنظیم این روابط سفارش فرمودند.
حجت‌الاسلام والمسلمین مصباح یزدی ادامه داد: زمانی که در فلسفه تعلیم و تربیت مشخص شود که تعریف ما از انسان چیست و چه غایتی را برای او متصور هستیم، آنگاه است که می‌توانیم با این فرض، نظام تربیتی خود را تعریف و تدوین کنیم؛ به طور مثال اگر تصور کنیم می‌خواهیم برای جامعه ای که به خدا اعتقادی ندارد، نظام تربیتی تنظیم کنیم، نمی توانیم مسایل تربیتی را ناظر بر رشد کمالات معنوی و ناظر بر زندگی اخروی تدوین کنیم؛ زیرا در چنین مجموعه ای چنین پیش فرضی معنی و مفهوم ندارد و به همین دلیل است که نمی توانیم به طور یک جانبه تمام روش‌هایی که در این جوامع پیشرفته از حیث مادی در مباحث تربیتی مورد اجرا قرار داده می‌شود را به عنوان الگو بپذیریم.
حجت الاسلام والمسلمین مصباح یزدی تاکید کرد: یکی از نکاتی که در تدوین روش‌های تربیتی باید به آن توجه کرد، این مساله است که روش‌ها در هر یک از نظام‌های اجتماعی تاثیر بسزایی از نوع فلسفه رایج در آن نظام می‌گیرد، ولی این مساله به آن معنی نیست که وقتی این فلسفه با فلسفه ذهنی ما مطابقت نداشت، تمام روش‌های آنان نیز غلط باشد؛ پس در این زمینه باید با دقت نظر فراوانی به صدور رای پرداخت.
وی، پی ریزی مقدمات ذهنی در تعلیم و تربیت اسلامی را از اصول اولیه دانسته و گفت: بسیاری از برنامه ریزان سعی می‌کنند با حذف مقدمات، یک سری اصول را به دانش آموزان و جوانان آموزش دهند این مسئله اشتباه است؛ زیرا در ابتدا باید سامانه ذهنی فرد با مقدمات اولیه پی ریزی شود و سپس به آموزش مسایل روبنایی بپردازیم؛ هدف نظام آموزش و پرورش اسلامی تربیت چند روزه و آماده کردن فرد برای ورود سریع به بازار کار نیست، بلکه هدف تربیتی اسلام، انسان سازی است که در این رابطه باید از علوم هستی شناسی، معرفت شناسی و انسان شناسی نیز بهره گیری کنیم.
استاد موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) خاطرنشان کرد: تغییرات اساسی و بنیادی در صورتی قابل اجرا خواهد بود که در ابتدا مبانی که در مولفه‌های تعلیم و تربیت وجود دارد را بازشناسی و مشخص کرده و سپس به سراغ روش‌ها و ارزش‌ها برویم که این کار در فلسفه تعلیم و تربیت انجام می‌گیرد.
حجت‌الاسلام والمسلمین مصباح‌یزدی در پایان گفت: یکی از مهم ترین ماموریت‌های فعالان نظام تعلیم و تربیت در اسلامی سازی نظام آموزشی و پرورشی کشور، حضور جدی صاحب نظران و اندیشمندان کشور در عرصه پژوهش و استخراج مبانی اسلامی و تربیتی و اهداف و روش‌ها با استفاده از پایه‌های نظری و عملی قابل دفاع است.
نظر شما