به گزارش خبرگزاری شبستان به نقل از روابط عمومی خانه کتاب و ادبیات ایران، نشست نقد و بررسی کتاب «مسابقات قهرمانی نظامیان جهان» از سوی معاونت علوم، تحقیقات و فناوری آجا با همکاری مرکز مطالعات و تحقیقات راهبردی نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران و مشارکت خانه کتاب و ادبیات ایران، چهارشنبه (۲۷ مهرماه ۱۴۰۱) با حضور امیر سرتیپ دوم خلبان علیرضا رودباری؛ رئیس مرکز مطالعات و تحقیقات راهبردی نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران، سرهنگ احمد ملکی؛ مدیر انتشارات راهبردی نهاجا، پیمان ایوانی و هادی حق‌جو؛ نویسندگان کتاب و سرهنگ رضا جهان‌فر؛ به‌عنوان کارشناس و منتقد، در خانه کتاب و ادبیات ایران برگزار شد.
نقش پژوهش در ارتقای ورزش نیروهای مسلح
رضا جهان‌فر در بخش ابتدایی این نشست بیان کرد: موضوع این کتاب همانطور که از عنوان آن مشخص است، مسابقات قهرمانی نظامیان جهان و رقابت‌های ارتش‌های جهان موسوم به «سیزم» است.
وی افزود: در دیدگاه جامعه‌شناسی، نهاد ورزش را زاییده نهاد جنگ می‌دانند. بسیاری از فنون و رشته‌های ورزشی مانند شنا، سوارکاری و تیراندازی، زمانی به‌عنوان فنون رزمی و نظامی به‌کار گرفته می‌شدند که هنوز هم کارایی دارند. نیروهای نظامی برای آمادگی جسمانی و تأثیری که در رزم دارد، این فنون را می‌آموزند. اگر نگوییم امروز ورزش یک ابزار است، یک عامل برای صلح و پرهیز از جنگ محسوب می‌شود. ورزش امروزه به‌عنوان ابزاری برای پرهیز از خشونت و ایجاد دیپلماسی مورد توجه قرار می‌گیرد. ورزش گاهی باعث کاهش و سرریز خشونت و آرامش بخشیدن به جامعه می‌شود. از دیدگاه جامعه‌شناسی، سه پدیده بیشترین اثرگذاری را بر مردم و جوامع دارند: ورزش، هنر و مذهب.
این کارشناس و منتقد گفت: سازمان‌های نظامی برای ارتقای جایگاه خود، نیاز دارند که ورزش را جدا از جنبه‌های جسمانی و همگانی آن، از جنبه تربیتی نیز مورد توجه قرار دهند. در این میان، پژوهش‌های حوزه ورزش نیز جایگاه ویژه‌ای در راستای ارتقای ورزش در ارتش و نیروهای مسلح دارند.
جهان‌فر با بیان اینکه این کتاب نخستین اثری است که به‌صورت جامع به تمام مسابقات قهرمانی نظامیان جهان پرداخته، اظهار کرد: کتاب در سه بخش شامل ۲۱ فصل تدوین شده است. نکته مهمی که در این اثر هم بر آن تأکید شده این است که مسابقات قهرمانی نظامیان جهان فراتر از «سیزم» است. کشورهای صاحب سبک در حوزه‌های نظامی، سعی می‌کنند حضور قدرتمندی در این مسابقات از خود نشان دهند. نیروهای نظامی ایران نیز چند سالی است که در این مسابقات حضور جدی‌تری دارد. جای چنین کتابی در ورزش و به‌ویژه پژوهش‌های ورزشی خالی بود. به چنین اثری برای گفتمان‌سازی در این حوزه نیاز داریم.
وی با اشاره به برخی کاستی‌های این کتاب، ادامه داد: تصاویر کتاب کیفیت مناسبی ندارند که به کیفیت چاپ برمی‌گردد. کیفیت چاپ بر کیفیت اثر تأثیرگذار است. همچنین به‌نظرم تصویر روی جلد کتاب باید در چاپ‌های بعدی تغییر کند، چراکه برخلاف نظمی که در واقعیت بر تیم‌های نظامی شرکت‌کننده در این مسابقات حاکم است، در این تصویر رنگ لباس اعضای تیم هماهنگ و یک‌شکل نیست. جای این کتاب در حوزه دانش و پژوهش ورزش به شدت خالی بود و قطعا به چاپ دوم می‌رسد، لذا انتظار داریم به زوایا و نکات ریز نیز توجه و در چاپ بعدی اصلاح شود.
این کارشناس گفت: یک ویژگی خوب در این کتاب، امانت‌داری و رعایت حق کپی‌‌رایت است. در پایان کتاب، به همه منابعی که برای تدوین آن مورد استفاده قرار گرفته، اشاره شده است. اما به نویسندگان کتاب پیشنهاد می‌کنم برای بالا رفتن غنای کار، برای ذکر منابع یکی از شیوه‌های معتبر را به‌کار گیرند. نکته دیگر اینکه، بیشتر مطالب کتاب براساس روش اسنادی و کتابخانه‌ای تدوین شده و جای خالی تاریخ شفاهی در این اثر احساس می‌شود. تاریخ شفاهی، هم در مقام ابزار و هم به‌عنوان روش تحقیق می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد.
جهان‌فر در ادامه نقد خود بر این کتاب، افزود: جداول آماری از ابزارهایی است که به مخاطب کمک می‌کند تا درک بهتری از موضوعات به‌دست آورده و به خاستگاه فکری نویسنده برسد. در این اثر، جداول آماری به آراستگی درج شده و تا جایی که محدودیت‌های مربوط به داده‌های نظامی اجازه می‌دهد، اطلاعات در اختیار مخاطب قرار داده است. نویسندگان در ۲۱ فصل این کتاب، به مسابقات ورزشی در کشورهایی که هم‌پیمان هستند، یا هم‌پیمان نیستند یا بی‌طرف هستند، به‌صورت مجزا از اشاره کردهاند.
وی بیان کرد: در این کتاب همچنین به پاره‌ای از مسائل مهم ازجمله مقوله استعدادیابی در ورزش به‌ویژه در مجموعه‌های نظامی پرداخته شده است. یکی دیگر از محورهای مطرح شده در این کتاب که در نظام ورزش و حتی سیاست خارجی کشور اهمیت بالایی دارد، موضوع دیپلماسی ورزشی است که پتانسیل خوبی برای تأمین منافع ملی در راستای کاهش اصطکاک و افزایش بستر تعاملات دارد. این کتاب، ضمن مستندسازی و ثبت رویدادهای انجام شده، می‌تواند با تجزیه و تحلیل این رویدادها، سطح دانایی مخاطب را در شناخت محیطی نسبت به این موضوع افزایش دهد.
لزوم توجه به موضوع دیپلماسی ورزشی
در بخش دیگری از این نشست، هادی حق‌جو؛ یکی از نویسندگان کتاب «مسابقات قهرمانی نظامیان جهان»، گفت: ایده اولیه تالیف این کتاب را دکتر پیمان ایوانی مطرح کرد که با حمایت ریاست سازمان تربیت بدنی ارتش و انتشارات راهبردی نهاجا تدوین و به چاپ رسید.
وی ادامه داد: در بیشتر موارد چیزی که از مسابقات نظامیان جهان در ذهن مردم متبلور می‌شود، همان «سیزم» است، درحالی‌که «سیزم» نیز زیرمجموعه‌ای از همین مسابقات است. بحث عزت‌مندی ارتش و ملت ایران، این انگیزه را برای ما ایجاد کرد تا بتوانیم قهرمانی‌ها و حماسه‌هایی که ورزشکاران ما در این مسابقات در سطح جهان کسب می‌کنند و باعث ایجاد غرور در جامعه می‌شوند را در قالب کتاب منعکس کنیم.
این نویسنده و پژوهشگر اظهار کرد: جای خالی چنین کتابی در آموزشگاه‌های درجه‌داری و دانشکده‌های نظامی احساس می‌شود. البته این اثر هنوز جای کار دارد و باید اصلاح و کامل‌تر شود. یکی از مواردی که در چاپ‌های بعدی باید مدنظر قرار گیرد، تاریخ شفاهی مبتنی بر قدرشناسی از قهرمانان است. بسیاری از ورزشکاران ما در مسابقات سیزم و مسابقات قهرمانی نظامیان جهان افتخارآفرینی کردهاند که نامشان کمتر گفته شده است. در راستای قدرشناسی از این قهرمانان، حداقل باید نام آنها و افتخاراتی که کسب کردهاند در کتاب منعکس شود.
حق‌جو در بخش دیگری از سخنانش گفت: یکی از مشکلات ورزش ما، بحث دیپلماسی ورزشی است که در این زمینه در سطح دنیا مشکلات و ضعف‌هایی داریم. به‌عنوان نمونه در بیشتر پرونده‌هایی که در مجامع بین‌المللی ورزشی درگیر آنها می‌شویم، بازنده هستیم. موضوع دیگر اینکه بر اثر تبلیغات سوء، در دنیا یک نگاه منفی نسبت به ایران وجود دارد و کشور ما را جنگ‌طلب می‌دانند. می‌خواهیم از طریق این کتاب و با ترجمه و انتشار آن در سطح بین‌المللی، پیام صلح و دوستی خودمان را به دنیا اعلام کنیم. ملت ما صلح‌طلب است و کتاب حاضر می‌تواند این پیام مهم را به دنیا ابلاغ کند.
نقش ورزش در صلح جهانی
پیمان ایوانی؛ دیگر نویسنده کتاب «مسابقات قهرمانی نظامیان جهان» در این نشست، بیان کرد: جامعه‌شناسان معتقدند سه پدیده ورزش، هنر و مذهب بر رفتار جامعه جهانی بسیار تأثیرگذارند. این اثر سعی در نمایان کردن نقش ورزش در صلح جهانی دارد. در باب نقش ورزش در ایجاد صلح جهانی، به موضوع آتش‌بس در زمان برگزاری مسابقات المپیک می‌پردازم. در گذشته در هنگام المپیک، آتش‌بس اعلام می‌شد و ورزشکاران در آرامش در مسابقات شرکت می‌کردند. بیشتر کشورهای دنیا، هنوز هم به این توافق پایبند هستند.
وی در ادامه با اشاره به ساختار محتوایی کتاب، افزود: این کتاب در سه بخش با موضوعات شورای بین‌المللی ورزش نظامیان (سیزم)، مسابقات بین‌المللی نظامیان جهان و مسابقات بین‌المللی قهرمانی پلیس و آتش‌نشان‌ها تنظیم شده است. ۱۹ بخش این کتاب مربوط به بخش دوم کتاب است.
این نویسنده پس از بیان تاریخچه‌ای از نحوه شکل‌گیری «سیزم» در معرفی رشته‌های ورزشی حاضر در این مسابقات، گفت: مقر «سیزم» در بروکسل بلژیک بوده و شعار آن «دوستی از طریق ورزش» است. رشته‌های ورزشی این مسابقات در سه دسته تقسیم‌بندی می‌شوند. دسته نخست، شامل ۲۶ رشته ورزشی رایج مردان و زنان است که ۱۶ رشته المپیکی هستند. دسته دوم، ورزش‌های قاره‌ای و منطقه‌ای بوده و دسته سوم نیز ورزش‌های مخصوص نظامیان مانند چند‌گانه‌های زمینی، دریایی و هوایی است.
به دلیل مشکلات اعتباری، کتاب به‌صورت تک‌رنگ چاپ شد
سرهنگ احمد ملکی؛ مدیر انتشارات راهبردی نهاجا نیز در این برنامه اظهار کرد: در انتشارات نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران، به موضوعات مختلف ازجمله قدرت هوایی، علوم هوایی و دفاع مقدس پرداخته می‌شود و جای خالی پژوهش‌های ورزشی مانند این کتاب احساس می‌شد. یکی از ارکان ورزش در نیروهای مسلح، موضوع آمادگی نظامی و جسمانی است که در سال‌های اخیر بیشتر به این مبحث ورود کرده‌ایم.
وی ادامه داد: در کتاب «مسابقات قهرمانی نظامیان جهان»، به مسائل مختلف ازجمله اهمیت ورزش در حوزه صلح اشاره شده که این مقوله چقدر می‌تواند به مساله صلح کمک کند. این اثر از سوی تربیت بدنی آجا و نیروی هوایی ارتش مورد تمجید قرار گرفته است.
مدیر انتشارات راهبردی نهاجا در پایان با اشاره به برخی ایرادات در ارتباط با این کتاب، گفت: به دلیل مشکلات اعتباری، کتاب به‌صورت تک‌رنگ چاپ شده، زیرا رنگی هزینه زیادی دارد. به همین دلیل کیفیت عکس‌ها پایین آمده است. همچنین در ویرایش دوم این اثر باید اصلاحاتی انجام شود تا کامل‌تر شود.
نظر شما