به گزارش خبرگزاری شبستان از رشت، وقتی به جلگه گیلان می رسد، دیگر بی قرار نیست. نه شور و خروش «شاهرود» را دارد و نه سرخی «قزل اوزن». رودخانه قزل اوزن از ارتفاعات چهل‌چشمه دهستان سارال بخش دیواندره شهرستان سنندج سرچشمه می‌گیرد و پس از عبور از استان‌های کردستان، زنجان، آذربایجان شرقی و اردبیل در لاهیجان گیلان در نزدیکی حسن کیاده به دریای کاسپین می‌‌ریزد. طول خط سیرش حدود ۵۰۰ کیلومتر است و بیش از نیمی از آن در خاک استان زنجان جریان دارد.
وقتی دو رود شاهرود و قزل اوزن در دره منجیل بهم می پیوندند، «سپیدرود» به عنوان دومین رود پرآب کشور، در جلگه گیلان پیش می رود. هرچند دیگر از آن سپیدرود پرآب سال‌های نه چندان دور خبری نیست و سدسازی های بی رویه در بالادست و تغییرات شدید اقلیمی، هر روز از میزان دبی آب می کاهد.
سپیدرود در مسیر خود تا رسیدن به دریای کاسپین، رسوباتی به جای می گذارد که برداشت آن با مجوز و بی مجوز خانه معدن، مهمترین منبع تولیدات مصالح دانه بندی است. مصالحی که یا برای ساخت و ساز در بخش مسکن و راه سازی بفروش می رسد و یا برای تولید آسفالت گرم به کار می رود.
احداث کارخانه های آسفالت در مسیر سپیدرود و در جلگه گیلان، در دهه های اخیر رشد بی رویه داشتند و حالا خانه معدن به صاحبان کارخانه های آسفالت ابلاغ کرده که کارخانه ها را از مسیر رودخانه جمع کنند و آب منطقه ای هم استدلال می کند که تا شعاع مشخصی، بستر رود در مالکیت این اداره است. چندسالی است، موضوع انتقال کارخانه آسفالت شهرداری رشت -که در نزدیکی امامزاده هاشم قرار دارد- مطرح است و کارشناسان می گویند فاصله دور کارخانه تا شهر موجب می شود آسفالت تولید شده در مسیر، گرمای خود را از دست بدهد و یکی از دلایل فرسودگی زودهنگام آسفالت معابر شهری همین است. ولی از شواهد پیداست تا انتقال این مجموعه آن هم در مجموعه ای که مرتب مدیریش عوض می شود، راه درازی است.
کارخانه آسفالت شهرداری رشت، تحت نام اداره پشتیبانی در سال 1356 با راه اندازی خط تولید سنگ شکن، فعالیت خود را آغاز کرد. سال 1376 نخستین کارخانه آسفالت با مخازن قیر خود راه اندازی و سال 1388 نیز دومین کارخانه آسفالت مورد بهره برداری قرار گرفت. انبار، معدن برداشت شن و ماسه، ماشین سنگ شکن، مخازن انبار قیر، باسکول و ساختمان اداری، دیگر بخش های این مجموعه 6هکتاری است که روزانه تولیدات خود را به خارج از مجموعه منتقل می کند.
خانه معدن هرسال، در زمان مشخصی مجوز برداشت شن وماسه را برای شرکت های متقاضی صادر می کند. با نزدیک شدن به اواخر تابستان، برداشت شن و ماسه آغاز می شود. مسیر آب سپیدرود را با لوله گذاری تغییر می دهند تا شن و ماسه ای که آب با خود حمل کرده با لودر برداشت و در کامیون های حامل بارگیری شود.
در مجموعه اداره پشتیبانی شهرداری رشت، شن وماسه برداشت شده تنها برای تولیدات بتنی و آسفالت بکار نمی رود. روزانه کامیون های حمل شن و ماسه از معدن بارگیری و به سمت سراوان حرکت می کنند. این کامیون ها ماسه های خیس را تا محل دفن زباله سراوان می برند. ماسه هایی که روزانه برای پوشاندن زباله های دپو شده در سایت زباله سراوان بکار می رود. در دوسال اخیر بخاطر شیوع ویروس کرونا و بخاطر پوشاندن زباله های عفونی، میزان برداشت بیش از زمان های عادی صورت گرفت.
اما این تمام فعالیت کارخانه آسفالت شهرداری نیست. مخلوط برداشت شده از بستر سپیدرود، با دستگاه سنگ شکن، خرد شده و با قیر داغ، آسفالت گرمی را تولید می کند که برای روکش آسفالت معابر بکار می رود. اگرچه اهالی روستاهای سراوان، قاضیان و شهرستانک، همواره گله دارند که گرد و خاک حاصل از کارخانه، به اهالی آسیب می زند، ولی عوامل کارخانه آسفالت می گویند، دودی که از دوکش کارخانه خارج می شود، بخار آبی است که از تبخیر حاصل از فرآیند تولید ایجاد می شود و گرد و غبار نیست.
حالا موضوع انتقال مجموعه کارخانه آسفالت شهرداری رشت، شتاب بیشتری گرفته و قرار است این مجموعه به مکان دیگری منتقل گردد. حالا باید دید کارخانه ای که از سال 1356 پاگرفته، بستر سپیدرود را در جلگه امامزاده هاشم رها می کند و یا درگیر بروکراسی اداری و هزینه های سنگین انتقال می شود؟
نظر شما