خبرگزاری شبستان: نشست بغداد نزدیک است و اندکی بیشتر به مذاکره جمهوری اسلامی با کشورهای 1+5 نمانده و بسیاری حماسهای از جنس حماسه سوم خرداد 61 را انتظار میکشند. کنش و واکنشهای پیش از برگزاری این نشست همگی از دست برتر جمهوری اسلامی در مذاکرات آتی حکایت دارد.
تمامی اقدامات دیپلماتیک اخیر به نوعی از تفوق ایران و عقب نشینی غرب در جریان مذاکرات خبر میدهند. تفوقی که پیش از آنکه معلول ضعفهای اخیر غرب باشد، نتیجه قدرت و دیپلماسی عزت مندانه جمهوری اسلامی و دستگاه دیپلماسی کشور است. اما شواهدی که پیروزی ایران را در جریان این مذاکرات نوید میدهند، چه شواهدی هستند؟ و آیا این قرائن تنها عقب نشینی کشوری خاص را محرز میسازد یا از عقب نشینی مجموع این کشورها خبر میدهد؟
چندی پیش و در آستانه مذاکرات بغداد میشل روکار، نخست وزیر فرانسه در دوران میتران که از افراد تأثیر گذار در حزب سوسیالیست فرانسه (حزب حاکم) محسوب میشود، به ایران آمد. به باور بسیاری از تحلیگران سفر وی تنها چند روز پس از پیروزی اولاند در انتخابات ریاست جمهوری فرانسه، از تغییر موضع خصمانه پاریس نسبت به تهران حکایت داشت و بسیاری از تحلیلگران سفر دوست نزدیک اولاند به ایران را به منزله چرخش سیاستهای الیزه در قبال ایران قلمداد کردند. سیاستهایی که مسأله پرونده صلح آمیز جمهوری اسلامی بخش اعظم آن را تشکیل میدهند. به واقع سفر روکار به تهرانی پایانی بود بر سارکوزیسمی که سایه سنگین و سیاه خود را بر مناسبات تهران و الیزه افکنده بود.
اما عقب نشینی فرانسویها به همین جا ختم نشد. اولاند به محض ورود به الیزه دست به اقدامی زد که امید به تغییر روابط تهران - پاریس را پررنگتر از قبل کرد. رئیس جمهور سوسیالیست فرانسه در آستانه نشست بغداد، نماینده افراطی فرانسه در این مذاکرات را که در خصومت ورزیدن با سیاست هستهای ایران، سنگ تمام گذاشته بود، از این سمت برکنار کرد تا امیدها نسبت به نتیجه بخش بودن مذاکرات سوم خرداد بیشتر شود. ژاک اودیبر در دوران سارکوزی به عنوان مذاکره کننده ارشد فرانسه در امور ایران شناخته میشد و در عین حال یکی از تندروترین و افراطیترین اعضای 1+5 هم محسوب میشد. هرچند که اولاند جانشین وی را هنوز تعیین نکرده اما به نظر میرسد وی یکی از هم حزبیهایش را که موضعی معتدل درباره برنامه هستهای ایران دارد، به مذاکرات بغداد اعزام کند.
یکی دیگر از قرائنی که امیدها را به نشست بغداد افزون کرده است، مذاکرات قائم مقام شورای عالی امنیت ملی با یکی از اعضای تیم مذاکره کننده اتحادیه اروپاست. چندی پیش علی باقری با هگل اشمیت، از اعضای مذاکره کننده اتحادیه اروپا، گفتگوهایی داشتند که ظاهرا در جریان این مذاکرات طرفین توافق کردهاند که در بغداد در مورد مسایل حساس برنامه هسته ای ایران و غنی سازی اورانیوم بحث شود. به باور برخی از تحلیگران مذاکرات این دو دیپلمات ارشد نشان می دهد یک بسته اعتمادسازی شکل گرفته است که میتواند به مثمر ثمر بودن نشست بغداد کمک شایانی کند.
یکی دیگر از موضوعاتی که وضعیت بازی را به نفع جمهوری اسلامی تغییر داده است، برگزاری این نشست در بغداد است. از آنجا که عراق کشور دوست و حتی متحدی استراتژیک برای جمهوری اسلامی محسوب میشود، برگزاری نشست ایران با گروه 1+5 شامل ایالات متحده آمریکا، انگلیس، فرانسه، آلمان، چین و روسیه در این کشور میتواند به تأمین منافع تهران یاری رساند. چرا که اساسا مختصات سیاسی عراق با ترکیهای که به انجام دادن بازیهای دوگانه معروف است، کاملا تفاوت دارد. به طور کلی انتخاب بغداد برای دور دوم مذاکرات هسته ای به جای استانبول، اقدام هوشمندانه ای از سوی جمهوری اسلامی بود. اقدامی که بیتردید پیامهای مهمی هم برای سران آناتولی دارد.
اما بیشک مهمترین رخدادی که از تغییر موضع غرب در آستانه نشست بغداد حکایت دارد، سفر آمانو به تهران است. آمانو که چندی پیش برای سفر به ایران بهانه تراشی میکرد، پس از آنکه پی برد دیپلماسی مقتدرانه ایران، نازهای سیاسی او را خریدار نیست، در چرخشی آشکار اعلام کرد که به ایران سفر خواهد کرد. قرار است که یوکیا آمانو دوشنبه، اول خرداد ماه وارد تهران شود حتی احتما توافق بر سر تدوین مدالیته جدید هم وجود دارد. هرچند که جزئیات سفر آمانو مشخص نیست اما به هر حال تحلیلگران سفر رئیس آژانس بین المللی انرژی اتمی به ایران را مثبت ارزیابی میکنند و امیدوارند بن بستی که پس از گزارش ماه نوامبر آژانس در خصوص برنامه هستهای ایران در روابط جمهوری اسلامی با این سازمان ایجاد شده بود، از بین برود.
به هر حال این مقام ژاپنی در سفر به ایران و مذاکره با مسولان دستگاه دیپلماسی کشور تلاش خواهد کرد موجبات نزدیکی دیدگاههای دو طرف را فراهم آورد. تلاشی که البته اگر بخواهد عزت ایران اسلامی را تحت الشعاع قرار دهد، بیتردد محکوم به شکست است. به واقع عقب نشینیهای گام به گام غرب در برابر برنامه هستهای ایران به دنبال مواضع استوار جمهوری اسلامی صورت گرفته است. عقب نیشینیای که احتمالا در بغداد هم ادامه خواهد داشت. به نظر میرسد که غرب در شرایط کنونی دریافته که تنها راه نشستن پای میز مذاکره با جمهوری اسلامی، به رسمیت شناختن برنامه صلح آمیز هستهای ایران است.
پایان پیام/
نظر شما