شبستان: به عنوان نخستین سوال تحولات و شرایط کنونی لیبی رو چگونه ارزیابی می کنید؟
لیبی به عنوان یکی از کشورهایی که در جریان تحولات اخیر در جهان عرب دستخوش دگرگونی شدید و ساختاری شده است، شرایط کمابیش بی سابقه و بسیار حساسی را سپری می کند. رهایی ملت لیبی از بند دیکتاتوری مخوف سرهنگ قذافی در واقع یک زایمان پر درد و خون بود که علیرغم این دستاورد مثبت و مهم تبعات خاص خود را به دنبال داشت. تبعاتی که البته می تواند در آینده لیبی تأثیر نامطلوبی بجا بگذارد.
ساختار قبیله ای و توسعه نایافته این کشور سبب می شود که کنترل لیبی برای حکومت مرکزی و دولت انتقالی با دشواری بسیار همراه باشد. تجهیز این جامعه توسعه نیافته به انواع سلاح های جنگی در طول مبارزه انقلابیون علیه حکومت قذافی، به عنوان یک تاکتیک جدید از سوی ناتو عملی شد و در نهایت نیز به ثمر نشست اما باقی ماندن این حجم سلاح در میان مردم غیرنظامی در این سطح مصائب بسیاری را بر لیبی تحمیل خواهد کرد.
من حیث المجموع با توجه به برگزاری انتخابات مجلس مؤسسان و حواشی آن می توان شرایط لیبی را نسبت به زمان سرهنگ قذافی یک گام به پیش و البته نسبت به شرایط مورد انتظار انقلابیون چند گام عقب دانست.
شبستان: برگزاری انتخابات و تشکیل مجلس مؤسسان چه تأثیری بر فضای سیاسی کشور خواهد داشت ؟
برگزاری انتخابات پس از نیم قرن شور و هیجان خاصی را بر فضای سیاسی و اجتماعی لیبی حکمفرما کرده است. انقلابیون در برخی نقاط کشور امیدوار به اصلاح امور هستند و حضور پر شوری در انتخابات داشتند که این حضور را امر مبارک و مثبتی برای لیبی ارزیابی می کنم. نارضایتی مردم بنغازی هم به شکل محتوایی بد نیست چراکه آنها به دو جهت معتقدند که حق بیشتری در مجلس مؤسسان باید برای آنها منظور شود. دلیل نخست اینکه آغازگر تحولات بودند و دوم اینکه آنها تولیدکننده نفت و در واقع شاهرگ اقتصادی کشور وابسته به نفت لیبی هستند. اینکه آنها نسبت به آینده منطقه خود و کشور بی تفاوت نیستند و صدای اعتراض خود را به شورای انتقالی و مصطفی عبدالجلیل برسانند، خوب و مثبت است اما ابراز نارضایتی آنها به لحاظ شکلی دچار همان مشکلی است که پیشتر ذکر کردم یعنی فقدان مدنیت و توسعه یافتگی اجتماعی. این مسئله سبب می شود که مردم لیبی به این شکل خشونت آمیز و خرابکارانه خواسته های خود را بیان کنند.
در مجموع این رخداد سیاسی از سویی موجب پویایی فضای سیاسی در لیبی می شود و از سوی دیگر تدوین و تصویب هرچه سریعتر قانون اساسی و تشکیل هر چه سریعتر نهادهای قانونی به جای نهادهای انتقالی سبب بهبود وضعیت لیبی و ثبات آن می شود.
شبستان: چه نتیجه ای را می توان برای انتخابات لیبی متصور بود؟
چنانکه تابحال مشاهده شده بخت اسلام گرایان برای پیروزی در انتخابات و نقش آفرینی بسیار در مجلس مؤسسان بسیار بالاست. در واقع اسلام گرایان سنتی در لیبی به توفیق بسیاری دست پیدا خواهند کرد . البته لازم به ذکر است که جنس اسلام گرایان حکومت لیبی از همتایان خود در مصر و تونس متفاوت است. در لیبی اسلام گرایان سنتی محوریت خواهند داشت و در مصر و تونس اسلام گرایان عملگرا و نوگرا زمام امور را به دست خواهند گرفت که این دو دسته در اعمال حاکمیت هم از نظر شکلی و هم از نظر محتوایی دارای تفاوت هایی خواهند بود که در برخی موارد این تفاوت ها گسترده خواهد بود.
نظر شما