به گزارش خبرگزاری شبستان، امروز 16 بهمن ماه سال 89 و اول ربیع الاول سال 1432 هجری در تقویم های شیعی مصادف با سالروز دفن بدن مطهر پیامبر (ص). در تقویم های شیعی آمده است در نیمه شب اول ربیع بدن مطهر خاتم‌الانبیاء و المرسلین (ع) را امیرالمؤمنین علی بن ابی‌طالب دفن فرمودند.1
مصیبت و فاجعه رحلت پیامبر (ص) از یک طرف و بی‌احترامی به آن حضرت و توجه نداشتن مردم به غسل و کفن و دفن حضرت از طرف دیگر داغ‌هایی بود که بر دل مبارک امیرالمؤمنین (ع)2 سنگینی می‌کرد، چنان‌که با یاد تلخ آن روزها فرموده‌اند: آیا بدن شریف پیامبر (ص) را رها می‌کردم و او را دفن ننموده برای خلافت و سلطنت بعد از او نزاع می‌کردم. 3
شیخ مفید می‌فرماید: اکثر مردم در دفن پیامبر (ص) حاضر نشدند و نماز بر آن حضرت نخواندند، چه اینکه بین انصار و مهاجرین مشاجره در امر خلافت بود. 4
اعمش می‌گوید: پیامبرشان از دنیا رفت و مردم هم و غمی نداشتند جز آنکه عده‌ای بگویند: امیر از ماست و طایفه دیگری بگویند: امیر از ماست.5
هنگام رحلت پیامبر (ص) مغیره خطاب به ابوبکر و عمر گفت: اگر بعدا با مردم کاری دارید آنها را دریابید لذا ابوبکر و عمر هنگام دفن پیامبر (ص) حاضر نبودند بلکه میان دیگران بودند که در سقیفه برای خود امیر انتخاب می‌کردند و قبل از آنکه کنار بدن حضرت حاضر شوند، بدن مطهر دفن شد.6
عبدالله بن حسن می‌گوید: به خدا قسم ابوبکر و عمر بر پیامبر (ص) نماز نخواندند و سه روز مبارک آن حضرت دفن نشد ولی با این همه اهل سقیفه مشغول کار خود بودند.7
حضرت باقر (ع) می‌فرمایند: مردم روز دوشنبه و شب سه‌شنبه را بر بدن آن حضرت نماز می‌خواندند و عموم مردم حتی خواص و نزدیکان حضرت بر بدن مبارک نماز خواندند اما هیچ‌یک از اهل سقیفه بر غسل و کفن و دفن حضرت حضار نشدند. امیرالمؤمنین (ع) بریده اسلمی را برای خبر دادن نزد آنان فرستاد ولی اعتنایی نکردند و بعد از دفن آن حضرت بیعت آنان هم تمام شد.8
عایشه در این‌باره اقراری دارد که جالب توجه است. او گفته است: به خدا قسم ما از دفن پیامبر (ص) باخبر نشدیم تا اینکه صدای بیل و کلنگ را در شب چهارشنبه از حجره آن حضرت شنیدیم یعنی بعد از دفن متوجه شدیم.9
باید از اینان که بر سر غصب خلافت همه چیز را فراموش کرده بودند، پرسید: آیا سقیفه در حضور پیامبر (ص) و به سفارش حضرت بود یا غدیر؟ آیا برای تشکیل شورای سقیفه دستوری از طرف خداوند آمده بود یا درباره غدیر؟ آیا در سقیفه از اکثر بلاد مسلمین حضور داشتند یا در غدیر؟ آیا در سقیفه همه مردم حاضر بودند یا در غدیر که حتی زن‌ها هم بیعت کردند؟
لیلة المبیت
لیلة المبیت دومین مناسبت شیعی اول ربیع الاول است. شب اول این ماه پیامبر(ص) از شر کفار از مکه به مدینه هجرت کردند. در آن شب آقا و مولایمان امیرالمؤمنین (ع) جان‌نثاری فرموده به جای رسول گرامی اسلام (ص) در بستر ایشان خوابیدند10، چه اینکه کفار قریش قصد کشتن حضرتش را داشتند. به این مناسبت آیه و من الناس من یشری نفسه ابتغاء مرضات الله... از مردم کسی هست که جان خویش را در راه رضایت خداوند می‌فروشد و خدا بر بندگان مهربان است در شأن علی بن ابی‌طالب نازل شد. 11
در شبی که امیرالمؤمنین (ع) به جای پیامبر (ص) خوابید به جبرئیل و میکاییل خطاب رسید که من بین شما دو نفر برادری قرار دادم و عمر یکی از شما را بیش از دیگری قرار دادم. کدامیک از شما ایثار می‌کند که عمر طولانی از آن دیگری باشد؟ هر دو عمر طولانی را اختیار کردند.
خطاب آمد: به زمین نگاه کنید و ببینید که چگونه علی (ع) حیات خود را به برادرش پیامبر (ص) ایثار نموده و به جای او خوابیده و جان خود را فدای جان او نموده است، به زمین بروید و او را از دشمنان حفظ کنید. آنان آمدند و جبرئیل بالای سر امیرالمؤمنین (ع) و میکاییل سمت پاهای آن حضرت نشست و ندا کرد: بخ بخ من مثلک یابن ابی‌طالب، خداوند در جمع ملائکه به تو مباهات فرمود. اینجا بود که آیه شریفه ومن الناس من یشری نفسه ابتغاء مرضات الله... نازل شد.12
هجرت پیامبر (ص) سومین مناسبت شیعی اول ربیع الاول است. پیامبر (ص) 13 سال پس از بعثت به مدینه طیبه هجرت فرمود.13
هجوم به خانه وحی دیگر مناسب این روز است. در این روز اولین هجوم به خانه امیرالمؤمنین (ع) صورت گرفت. هنگامی که امیرالمؤمنین (ع) متوجه غسل و کفن و دفن پیامبر (ص) شد و غاصبین خلافت در سقیفه بودند در شب چهارشنبه که اول ربیع بود بدن مبارک آن حضرت را دفن فرمود و طبق وصیت پیامبر (ص) متوجه جمع‌آوری قرآن شد. آن حضرت فرموده بودند: علی جان، تا سه روز از خانه خارج مشو و قرآن را جمع‌آوری کن...14
در این ایام سه بار به منزل آن حضرت هجوم آورده‌اند: بار اول در روز اول ربیع بود که برای بیعت آمدند و آن حضرت فرمود که قسم یاد کرده‌ام که تا جمع قرآن تمام نشود از خانه بیرون نیایم و آنان بازگشتند. پس از آن امیرالمؤمنین (ع) شب‌های صدیقه طاهره و حسنین (ع) را بر در منازل اصحاب می‌بردند و طلب یاری می‌نمودند.15
بار دوم هفت روز بعد از دفن پیامبر (ص) بود که زبیر و عده‌ای دیگر در منزل امیرالمؤمنین (ع) جمع شده بودند. آن روز زبیر شمشیر کشید تا عمر را بکشد. 16
بار سوم به منزل حضرت هجوم آوردند و پس از آتش زدن در منزل و ضرب و جرح صدیقه طاهره و کشتن حضرت محسن امیرالمؤمنین (ع) را با دست بسته بیرون بردند.17
مسمومیت امام عسکری (ع) پنجمین مناسبت اول ماه ربیع الاول است. امام حسن عسکری (ع) در اثر زهر مسموم شد و بیماری حضرت آغاز گردید.18 بنا بر قولی شهادت امام حسن عسکری (ع) در سال 260 هجری در چنین روزی بوده است. 19 و به قولی دیگر در چهارم ربیع‌الاول و به قولی دیگر در هشتم ربیع‌الاول بوده است.20
منابع:
1. طبقات ابن سعد: ج 2 ص 78، مسند احمد: ج 6 ص 62، 242، 274. سنن بیهقی: ج 3 ص 409. السیرة النبویة (ابن کثیر): ج 4 ص 538.
2. خصال: ص 372. اختصاص: ص 171.
3. احتجاج: ص 74
4. ارشاد مفید: ج 1 ص 189
5. تقریب المعارف: ص 256
6. المصنف: ص 14، 568، جامع‌الاحادیث: ج 13 ص 267.
7. تقریب‌المعارف: ص 251.
8. مناقب ابن شهر آشوب: ج 1 ص 297. بحارالانوار: ج 22 ص 524.
9. تاریخ الاسلام (ذهبی): ج 1 ص 582. السیره النبویه (ابن کثیر)، ج 4 ص 538، مسند احمد: ج 6 ص 62، 242، 274.
10. قلائد النحور: ج ربیع‌الاول، ص 8، مسار الشیعه: ص 27. فیض العلام: ص 201. زادالمعاد: ص 332. بحارالانوار: ج 97 ص 168. مصباح کفعمی: ج 2 ص 596.
11. سوره بقره: آیه 207
12. بحارالانوار: ج 19 ص 39.
13. قلائد النحور: ج ربیع‌الاول، ص 8. مصباح کفعمی: ج 2 ص 596.
14. تفسیر فرات: ص 398. در توحید صدوق: ص 73 هفت روز و در امالی طوسی: ج 1 ص 263 نه روز است.
15. کتاب سلیم: ص 128. احتجاج: ص 75-190.
16. توحید صدوق: ص 73. احتجاج: ج 1 ص 95-111. بحارالانوار: ج 28 ص 321.
17. کتاب سلیم: ص 82-249. الکوکب الدری: ج 1 ص 194. الجمل: ص 117. کامل ابن اثیر: ج 2 ص 326. تاریخ طبری: ج 3 ص 203.
18. قلائد النحور: ج ربیع‌الاول ص 2. مصباح کفعمی: ص 523. مصباح المجتهد: ص 732. فیض‌العلام: ص 201، ارشاد: ج 2 ص 336، کشف الغمه: ج 2 ص 415. بحارالانوار: ج 50 ص 334-335.
19. قلائد النحور: ج ربیع‌الاول ص 2. مصباح کفعمی: ص 523. مصباح المتهجد: ص 732. فیض‌العلام: ص 201
20. مسار الشیعه: ص 28-29. فیض‌العلام: ص 205
پایان پیام/
نظر شما