هیچ گاه در نقد آراء دیگران قلم را به حرف های سبک آلوده نکرد

حجت‌الاسلام و المسلمین مجید حیدری‌فر، عضو هیئت علمی پژوهشگاه معارج با بیان اینکه درباره ویژگی های علامه طباطبایی که در دیگران کمتر دیده شده است، به خبرنگار شبستان گفت: علامه طباطبایی در قاعده مند کردن تفسیر سلسله مراتب ثقلین را محفوظ دانسته است، یعنی می گفت درست است ما تفسیر روایی در مقابل تفسیر درایی، یعنی روش نقلی در برابر روش عقلی داریم. روش نقلی دو زیر شاخه دارد؛ قرآن با قرآن و دیگری قرآن با روایات. سلسه مراتب اینها هم باید حفظ شود، چون ثقل اکبر قرآن کریم است. بنابراین ثقل اصغر شامل عترت (ع) و سخنان حضرات معصومین(ع) در طی آن است.
وی اظهار کرد: بنابراین اینها باید در یک جا دیده نشوند البته براساس بعضی از نسخه های حدیث ثقلین، قرآن و عترت عِدل هم هستند و شکی در آن نیست، اما هیچ وقت نگفتند قرآن و روایت عِدل هم هستند.
حجت الاسلام حیدری فر با بیان اینکه عترت (ع) عدل قرآن است نه روایت اما در برخی از نسخه ها آمده که قرآن ثقل اکبر است و عترت ثقل اصغر و در هر صورت مشکلی ایجاد نمی شود، تصریح کرد: چون مرحوم علامه نسبت بین قرآن و روایت را می سنجد نه نسبت بین قرآن و عترت (ع) را، می گوید از نظر سلسله مراتب در مرحله اول قرآن و در مرحله دوم روایات قرار دارد.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه معارج ادامه داد: بنابراین ما باید با یک روش اجتهادی درست یعنی با استفاده از همه ابزارها و دانش های پایه در خدمت قرآن قرار بگیریم و داده ها را با فهمی را که بر اساس این داده های پیشین ما یعنی ابزارها و روش اجتهادی از قرآن گرفته ایم سازمند و قاعده مند کنیم و بعد از آن به سراغ روایات برویم. ببینیم روایات در این باره چه فرمایشی دارند اگر روایات همان مطلبی را اثبات کردند که ما براساس فهم قرآنی آنها را دریافت کرده بودیم که چه بهتر که مؤید هستند و هیچ مشکلی پیش نمی آید.
وی بیان کرد: اما اگر نه احیانا در روایات مطالبی وجود داشته باشد که با این برداشت های تفسیری و قرآنی ما ناهمگون باشد آن وقت است که نوبت می رسد که ببینیم اصل و فرع کدام یک است؟! آیا امکان جمع دلالی این اصل و فرع وجود دارد یا نه؟! اگر امکان جمع دلالی وجود داشت جمع می کنیم و هر دو را أخذ می کنیم، اما اگر امکان جمع دلالی وجود نداشت نوبت به این می رسد که اصل را می گیریم و فرع را رها می کنیم.
حجت الاسلام حیدری فر تاکید کرد: یعنی علم فرع را به اهلش واگذار می کنیم و می گوئیم ما بر اساس فهم و روش اجتهادی از قرآن این گونه فهمیدیم و بیان قرآن این گونه است که اگر در روایات مطلبی دیگری آمده، ما علمش را به اهلش واگذار می کنیم، ما آن را نمی فهمیم. لذا آن هنری که مرحوم علامه طباطبایی داشته احیای سلسله مراتب قرآن و عترت (ع) و قرآن و روایت است که در شیوه تفسیری وی دیده می شود.
وی در مورد اخلاق و ادب نقد علامه طباطبایی ابراز کرد: نکته مهم دیگر این است که مرحوم علامه طباطبایی در بحث ها در کمال ادب و احترام آراء و اندیشه های دیگران را نقل و بعد نقد می کند. یکی از درس های مهم برای همه آنهایی که در این دوران دارند تفسیر می گویند، می خوانند و یا تدریس می کنند این است که وی سر سفره المیزان نشسته است و از این سفره پر مائده استفاده کرده است، لذا این درس را باید از المیزان بگیرد که حرف های فخر رازی، زمخشری، رشید رضا، آلوسی و ... (غیر شیعی) را در کمال احترام نقل می کند و با احترام نقدهایی را بیان می کند.
حجت الاسلام حیدری فر تاکید کرد: هیچ وقت هوچی گری و آلوده کردن قلم به حرفهای رکیک و سبک در قاموس المیزان وجود ندارد، بنابراین کسانی که امروزه این راه را دنبال می کنند باید از این مشی استفاده کنند که در این زمینه آیت الله جوادی آملی این مشی را انتخاب کرده است و آرا و اقوال دیگران را در تفسیر شریف «تسنیم» که می توان آن را شرح مبسوطی بر کتاب قیم «المیزان» دانست، در پیش گرفتنه و هرگز با سخنان رکیک و سبک قلم خود را آلوده نمی کند و اهانت و توهین را به گوینده روا نمی دارد.

پایان پیام/