خبرگزاری شبستان: اخلاق خانواده در کنار اخلاق فردی و اجتماعی توجه بسیاری از اندیشمندان الهی و غیر الهی را به خود معطوف داشته است. حقیقتا برای اداره صحیح خانواده به عنوان اولین محیط جمعی چه تدابری باید در نظر گرفته شود. در این یادداشت و یادداشت های بعد تلاش داریم برخی از آموزه های دینی برای اداره صحیح خانواده را خدمت بازدیدکنندگان گرامی عرضه داریم. شکل گیری محیطی مملوء از مهر و محبت که موجب تسکین و آرامش طرفین شود هدف ازدواج و محیط خانواده است. در آیات قران می خوانیم:
وَمِنْ آیَاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَکُم مِّنْ أَنفُسِکُمْ أَزْوَاجًا لِّتَسْکُنُوا إِلَیْهَا وَجَعَلَ بَیْنَکُم مَّوَدَّةً وَرَحْمَةً ۚ إِنَّ فِی ذَٰلِکَ لَآیَاتٍ لِّقَوْمٍ یَتَفَکَّرُونَ [٣٠:روم]
و از نشانه‌های او اینکه همسرانی از جنس خودتان برای شما آفرید تا در کنار آنان آرامش یابید، و در میانتان مودّت و رحمت قرار داد؛ در این نشانه‌هایی است برای گروهی که تفکّر می‌کنند!
آرامش الهی موجب افزایش ایمان میگردد و از آنجا که کفر و ایمان تشکیکی و دارای شدت و ضعف هستند در هر مرحله از زندگی در سایه آرامش و تسکین الهی بر ایمان ما افزوده میشود و در نقطه مقابل اگر به تکالیف و مسئولیت خویش عمل نکنیم از شدت ایمان کاسته شده و محیطی که قرار بود مایه آرامش و ازدیاد ایمان باشد به عامل نقمت و درد و رنج مبدل خواهد گشت. در آیه دیگر می خوانیم:
هُوَ الَّذِی أَنزَلَ السَّکِینَةَ فِی قُلُوبِ الْمُؤْمِنِینَ لِیَزْدَادُوا إِیمَانًا مَّعَ إِیمَانِهِمْ ۗ وَلِلَّهِ جُنُودُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ ۚ وَکَانَ اللَّهُ عَلِیمًا حَکِیمًا [فتح:٤]
او کسی است که آرامش را در دلهای مؤمنان نازل کرد تا ایمانی بر ایمانشان بیفزایند؛ لشکریان آسمانها و زمین از آن خداست، و خداوند دانا و حکیم است.
برای دست یابی به محیطی امن و مملوء از مهر و محبت، اسلام تدابیری را در نظر گرفته است. احادیث و روایات فراوانی در این زمینه وجود دارد و کتب اخلاقی فراوانی بدین منظور نگاشته شده است. به همین منظور تلاش داریم به برخی از این سخنان اشاره داشته باشیم که با بهره گیری از آنها زندگی زیباتری را در حیات خود رقم زنیم.
تحقیر و اهانت و اذیت و آزار به همسر شایسته نیست. همسر خود به بزرگی یادکنیم. او را هم نشین خود دانسته و از به کار بردن الفاظ و سخنانی که موجب تحقیر همسر شود خودداری کنیم.
بزرگى از علماء اعلام و سلسله جلیله سادات نقل فرمود: وقتى پدر علامه ام را در خواب دیدم و پرسش هایى از ایشان نموده و پاسخ هایى شنیدم، پرسیدم: ارواحى که در عالم برزخ معذبند، عذاب و سختی هاى آنها چگونه است؟
در پاسخ فرمود: آنچه براى تو که هنوز در عالم دنیا هستى از عذاب برزخ و ناچارى آن مى توان بیان کرد مثل آن است که در دره اى باشى و از چهار سمت کوه هاى بسیار مرتفعى که هیچ توانایى بر بالا رفتن از آنها نباشد تو را بر گرفته باشد و در آن حال گرگى هم تو را دنبال کند و هیچ راه فرارى از او نباشد (عذاب برزخ هم چنین است )
پرسیدم: آیا خیراتى که در دنیا براى شما انجام داده ام به شما رسیده و کیفیت بهره مندى شما از خیرات ما چگونه است؟
در پاسخ فرمود: بلى تمام آنها به من رسیده است و اما کیفیت بهره مندى از آنها را هم با ذکر مثالى براى شما بیان مى کنم.
هرگاه در حمام گرم و بسیار پر جمعیتى باشى که در اثر بخار و حرارت، نفس کشیدنت سخت باشد در آن حال گوشه درب حمام باز شود و نسیمى خنک به تو برسد چقدر شاداب و راحت و آزاد مى شوى ؟! چنین است حال ما هنگام رسیدن خیرات شما!
صورت نورانى و لبهاى چرکین
ایشان مى گوید: چون بدن پدرم را سالم و نورانى دیدم و تنها لبهاى او زخمى و آلوده به چرک خون بود از ایشان سبب زخم بودن لبهایش را پرسیدم و گفتم اگر کارى از دست من بر مى آید براى بهبود لبهاى شما بفرمائید تا انجام دهم؟
در پاسخ فرمود: تنها علاج آنها بدست علویه مادر شما است، زیرا سبب اهانتى بود که در دنیا به او مى نمودم و چون نامش سکینه است و هر وقت او را صدا مى زدم خانم سکو مى گفتم، او رنجیده خاطر مى شد، اگر بتوانى او را از من راضى کنى امید بهبودى هست. ایشان از خواب بیدار شده گوید:
این مطلب را به مادرم گفتم در جواب گفت: بلى پدر شما هر وقت مرا مى خواند از روى تحقیر مى گفت خانم سکو و من سخت آزرده و رنجیده مى شدم ولى اظهار نمى کردم و احترام ایشان چیزى نمى گفتم و چون فعلا گرفتار و ناراحت است او را حلال نموده و از او راضى هستم و از صمیم قلب برایش دعا مى کنم.
زن خوب سعادت است
من سعادة المراة الزوجة الصالحة
پیامبر اکرم صلى الله علیه و آله فرمود: از خوشبختى مرد، داشتن زن شایسته است
زن خوب فرمانبردار پارسا
کند مرد درویش را پادشا
چو مستور باشد زن خوبروى
به دیدار او در بهشت است شوى
اگر همسر خوب موجب آسایش و ازدیاد ایمان وسعادت است و خوشبختی مرد را رقم می زند ایا شایسته است چنین همسری را مورد اهانت قرار دهیم. شکر نعمت موجب زیادی نعمت است خداوند منان را به واسطه دادن این نعمت بزرگ شاکر باشیم که شکر نعمت موجب افزایش ایمان و نعمت است.
دست روى همسر بلند نکنید
انى اتعجب ممن یضرب امراته و هو بالضرب اولى منها
پیامبر اکرم صلى الله علیه و آله فرموده : تعجب مى کنم از مردى که همسرش را مى زند در حالى که خویش مستحق تر است به کتک خوردن. خود ده ها خطا را انجام داده است اما تحمل یک خطا را ندارد.
با مدریت صحیح میتوان از بروز بسیاری از رفتارهای افراطی و تند جلوگیری کرد. اصل در زندگی بر پایه محبتو رحمت و مودت است. به دیگر بیان زندگی که بر پایه عشق استوار باشد دیگر بر محور قانون و اهانت و تحقیر مدریت نمی شود.
خشونت و محبت ؟!
ایضرب احدکم المراة ثم یظل معانقها
پیامبر اکرم (ص ) فرمود: کسى که همسرش را مى زند چگونه دست در گردن او مى کند. وقتى کانون زندگى باید با شعله هاى محبت گرم باشد، زدن همسر به شدت از این صمیمیت مى کاهد.
به نظر میرسد در گذشته ای دور این رسم میان مردان وجود داشته است که برای حکم رانی اقدام به زدن زنان میکردند. شاید روزی نبود که مرد به منزل وارد شود و دست بر همسر ضعیف خود بلند نکند. اسلام راه مدیریت زندگی را خشونت و ضرب و شتم و اهانت نمیداند. اسلام نه مردسالاری و نه زن سالاری را شایسته نمیداند. اسلام خواهان تشکیل زندگی پر محبتی است که هر یک از طرفین بر اساس استعدادهای وجودی خود راه تکامل برای یکدیگر باز کنند و هر یک لباس برای پوشش عیوب و کاستی های هم باشند.
گذشت و مروت
آورده اند که مردى زن زیبائى داشت، چند سالى با کمال خوشى با هم زندگى نمودند، تا اینکه ناگاه زن در اثر آبله صورتش از زیبایى افتاد.
شوهر جوانمرد وى براى اینکه مبادا همسرش از این حادثه خجالت کشد و غمگین شود، روزى چون سر از خواب برداشت، شروع کرد به فریاد کردن و گریستن و بر سر و صورت مى زد، زن پرسید چه شد است؟ گفت : دریغا که هر دو چشم من نابینا شده و جایى را نمى بینم، و مدت بیست سال باقیمانده عمر خود را با این حال سپرى کرد، تا مبادا همسرش از زشتى رخسارش خجالت کشد. گذشت رمز تداوم زندگی است.
پایان پیام /
نظر شما