به گزارش خبرگزاری شبستان به نقل از روزنامه اعتماد، باید پذیرفت امور معنویی را مردم هدایت می کنند و این امور متعلق به مردم است. مسجد سازی نیز مانند بسیاری از امور معنوی دیگر متعلق به افراد خیری است که زحمت می کشند، زمین اهدا می کنند، سرمایه گذاری می کنند و دیوارهای مسجد را بالامی برند. تجربه ثابت کرده چیزی که مردم پول بدهند و بسازند، در نگهداشت آن، بیشتر رعایت می کنند و همچنین بیشتر از آن استفاده می کنند تا چیزی که از منابع عمومی تامین شود. توانمندی مردم را در امور خیر و معنوی نباید دست کم گرفت.
متاسفانه دیده می شود بخش عمومی و دولتی در این امور نیز مانند همه امور دیگر متولی امر شده و به کارهای مربوط به مردم اولویت نمی دهد. مسجد سازی کار مردم است و کار مردم را باید به مردم واگذار کرد. متاسفانه دیده شده در سال های اخیر، راه برای مشارکت های سنتی مردم بسته می شود. در حالی که نباید مشارکت سنتی مردم در امور خیر و معنوی را از یاد ببریم. متاسفانه امروزه جایی نیز برای مشارکت های مدرن درست باقی نمی گذارند. درباره ساخت مساجد توسط شهرداری نیز باید به این نکته توجه شود، مسجد نیز مانند کتابخانه و فرهنگسرا، یک مکان فرهنگی است و باید به آن نگاه ویژه داشت.
اگر بپرسید همین الان کجا 72 فرهنگسرا بسازیم، هیچ کس نمی تواند بدون بررسی و نیازسنجی و مطالعه جامع، پاسخ درستی بدهد. متاسفانه مشاهده می شود در این امور، بودجه کلانی صرف می شود بدون اینکه نیازسنجی درستی انجام شود. نیازسنجی از دو طریق می تواند باشد، یا باید تقاضاها را بررسی کنیم یا از دریچه عرضه به مسائل نگاه کنیم. وقتی از دریچه تقاضا نگاه می کنیم باید سنجش کامل صورت گیرد.
گروه های هدف چیست و قرار است در این مساجد چه کارهایی شود. قرار است در این اماکن فرهنگی چه برنامه هایی انجام شود؟ می شود در تمام محلات مسجد ساخت تا افراد کهنسال بروند و در آنجا به مسائل دینی و مذهبی خود بپردازند ولی آیا این اقدام توجیه پذیر است؟ هزینه اجرای هر برنامه را چه کلان و چه کم، باید معطوف به گروه ها و موضوعات هدف دید. اگر در این مسجدها قرار است افراد کهنسال بیایند و ادای فریضه دینی کنند، چه ضرورتی وجود دارد مساجدی با هزینه میلیاردی ساخته شود؟ اگر قرار است مکانی را عرضه کنیم و گروه های دیگری به جز کهنسالان در آن حضور داشته باشند، قطعا این مکان باید در فضای کالبدی امکان سنجی شود و در فضای کارکردی نیز نیازسنجی روی آن صورت گیرد. نیاز سایر گروه های سنتی از جمله جوان ها چیست و چگونه این فضا، نیازهای آنان را برآورده می کند؟
آیا ساخت این فضاها می تواند برای رفع نیازهای جوانان راهگشا باشد؟ اگر قرار است این مساجد ساخته شود فراوانی آنها در مناطق مختلف تهران چگونه است؟ ممکن است در یک ناحیه یی، گروه های هدف تقاضای بیشتری داشته باشند، در ناحیه دیگری، این میزان تقاضا وجود نداشته باشد. توزیع این مساجد در شهر تهران نیز مهم است. آیا باید در هر منطقه 3 مسجد ساخته شود یا در یک منطقه 10 باب ساخته شود، باز هم کم است؟
دکتر قمر فلاح، جامعه شناس شهری و پژوهشگر
پایان پیام/
نظر شما