از عراق بوی خون می آید

خبرگزاری شبستان: رجب طیب اردوغان نخست وزیر ترکیه، دیروز در ادامه سیاست های تنش زای خود و در آستانه سفر به آمریکا در ارتباط با عراق سخن گفت. اردوغان در این سخنان که با واقعیت های عراق فاصله بسیاری داشت، مدعی شد: " در عراق اهل سنت و شیعیان متشکل از عربها، کردها و ترکمان ها هستند. بیشتر مردم عراق اهل سنت هستند و شیعیان هم در این کشور زندگی می کنند. برخی از شیعیان میانه رو و برخی تندرو هستند. اگر شیعیان معتدل بتوانند میانه روی خود را حفظ کنند، دولت مرکزی نمی تواند اقدامات خود را انجام دهد."

نخست وزیر ترکیه در ادامه افزود: "دولت مرکزی عراق به این دلیل که یک دولت شیعی است و حمایت های خاصی را دریافت می کند، توانسته خود را حفظ کند." وی که قرار است درباره بحران سوریه و تحولات عراق با مقامات آمریکایی دیدار و گفت و گو کند، درباره سفرش به واشنگتن گفت: "در سفر به آمریکا علاوه بر بحران سوریه درباره تحولات عراق نیز با مقامات آمریکایی مذاکره خواهم کرد و این موضوع نیز از اولویت های سفر من است."

البته روشن است که صحبت های اردوغان در ارتباط با در اقلیت بودن شیعیان کاملا بی اساس است و آمار 60 درصدی شیعیان عراق معرف این موضوع است، اما تحلیل چنین سخنانی از سوی اردوغان که در دو سال اخیر نقش پررنگی را در راستای سیاست های تنش زای غرب در منطقه داشته است، بسیار مهم است.

در سال های اخیر، عراق نیز به همراه دیگر کشورهای منطقه دستخوش بحران بوده است. البته نقطه آغاز بحران در عراق از زمان اشغال نظامی این کشور توسط آمریکا می باشد و مردم عراق طی این سال ها روی آرامش را ندیده اند، اما پس از شکل گیری دولت عراق و خروج نیروهای آمریکایی، این موضوع شکل دیگری را به خود گرفته است. امروز صحبت های بسیاری بر مبنای خطر گرفتاری عراق به وضعیت سوریه دیده می شود. این سخنان بی مبنا نیست. البته رویکردهای متفاوتی برای بیان این مطلب از سوی افراد گوناگون وجود دارد، اما می توان یک شباهت بزرگ را برای عراق و سوریه برشمرد که می رود سرنوشت سیاسی این کشورها را نیز مشابه هم رقم بزند. عراق و سوریه با شدت و ضعف، هر دو حکومت هایی نزدیک به ایران و در محور مقاومت قرار دارند بر این پایه موضوع فشار بین المللی به ایران و تغییر ژئوپلتیک منطقه به نفع غرب، کام مردم این کشورها را طی دو سال گذشته تلخ کرده است.

عراق از ابتدای تشکیل دولت، عرصه نا امنی ها بوده است. نا امنی هایی که ردپای توطئه های بین المللی از عربستان گرفته تا قطر و ترکیه در آن مشهود بوده است و در ارتباط با شواهد و قرائن آن بسیار سخن گفته شده است. ترکیه با میزبانی از طارق الهاشمی و حمایت از وی و نیز حمایت های غیر قانونی از کردهای عراق نشان داده است که در مسیر نا امن سازی عراق حرکت می کند. ترکیه نشان داده است آمادگی دارد همان نقشی را بازی کند که در سوریه و برعلیه دولت اسد انجام داده است و سخنان دیروز اردوغان نیز موید این مطلب است. این در حالی صورت می گیرد که نا امنی در مرزهای وسیع ترکیه با سوریه و عراق، این کشور را نیز دستخوش نا امنی ها خواهد کرد خصوصا این که این مسئله در تلاقی با مسئله کردها قرار دارد.
 

بر این اساس به نظر می رسد که برنامه ریزی برای توطئه های وسیع در عراق وارد فاز جدیدی شده است. در این میان بیماری جلال طالبانی رئیس جمهور عراق نیز نگرانی ها را افزایش داده است. طالبانی علی رغم اختلافاتی که میان وی با نوری مالکی و نیز مسعود بارزانی وجود داشته است، اما توانایی و انگیزه کافی را در آرام کردن شرایط طوفانی عراق دارا بود. نقش طالبانی در از بین بردن تنش میان احزاب و ائتلاف های سیاسی عراق در دو سال گذشته غیر قابل چشم پوشی است. خبر ها از عراق حاکی از آن است که طالبانی دیگر قادر به انجام وظایف خود نیست و مقامات بر اساس قانون اساسی به دنبال جانشین برای وی می باشند.

خروج طالبانی از عرصه سیاسی عراقی در حالی صورت می گیرد که تنش ها طی یک ماه گذشته میان دولت مرکزی و اقلیم کردستان بسیار بالا بوده و تا مرز درگیری پیش رفته است. از یک سو مالکی به منظور کنترل امنیت کشور، حاضر به چشم پوشی از تخلفات دولت محلی کردستان که مکان امنی برای مخالفان و تروریست ها شده است، نیست. و از سوی دیگر اقلیم کردستان نیز بر اثر تشویق ها و تحریک های خارجی و نیز در پی اجرای برنامه های قبلی برای استقلال کردستان، خود را برای مقابله با دولت مرکزی آماده می کند. در این مسیر ایاد علاوی و ائتلاف العراقیه نیز در مقابل دولت قرار دارند.

در این میان نقش مردم نیز کمرنگ است. حکومت در عراق ائتلافی است و بر این اساس دموکراسی نخبگان و سیاستمداران در جریان است. از سویی به علت وجود افکار و عقاید و مذاهب و قومیت های مختلف و در شرایط عدم ثبات سیاسی در عراق، امکان به وجود آمدن یک دموکراسی واقعی وجود ندارد و از سوی دیگر طبق شرایط کنونی نقش مردم کمرنگ شده است. بر این اساس نمی توان روزهای خوبی را برای مردم عراق پیش بینی کرد. مردم عراق که تا کنون گرفتار حملات تروریستی بسیار بوده اند، هم اکنون باید خود را برای سخت تر شدن شرایط آماده کنند.

تنها می توان گفت، آن چه در شرایط حاضر می تواند عراق را از بحرانی که در پیش رو دارد نجات دهد، وحدت سیاستمداران حول محور منافع و امنیت ملی است. نخبگان عراقی باید بدانند که توطئه گران خارجی، منافع خود را در این توطئه ها دنبال می کنند و عمّال عراقی آن ها ثمره ای جز ویرانی میهن بدست نخواهند آورد.

پایان پیام/