عبدالعلی دستغیب به جایگاه نوروز در فرهنگ ایرانی اشاره کرد و به خبرنگار شبستان،گفت: نوروز همانطور که از اسمش پیداست یعنی روز نو،ایرانیان باستان وقتی سال تحویل میشد و اعتدال روز و شب دست میداد جشن میگرفتند.
وی افزود: در تقویم باستانی گفتهاند تعیین روز اول سال که ماه اسفند به فروردین تبدیل میشود و درواقع آغاز تازه ای برای سال است به جمشید نسبت دادهاند. به هرحال این مطلب که انتساب به جمشید داده شده کار دانشمندان و منجمان بوده است.
این پژوهشگر ادبیات و منتقد اضافه کرد: ایرانیان باستان در تدوین تاریخ و تقویم آن محاسبات دقیقی داشتهاند که بعداً ابوریحان بیرونی آن را از سر گرفت و در دوره سلجوقیان هم خیام و سایر دانشمندان به دلیل روزهای کبیسه سال این تقویم را اصلاح کردند. به هرحال نوروز سرآغاز روز، فصل، و سالی جدید است و برای ایرانیان ازچند هزارسال پیش تا حالا معنی خوب زیستن و آغاز زندگی بهتر را داشته است.
این مترجم آثار ادبی و فلسفی دلیل ماندگاری نوروز در فرهنگ ما را چنین توصیف کرد: کشورهایی که دارای پیشینه زیاد هستند دارای حافظه قومی هستند و آئینهای خودشان را نگه میدارند. بعضی از این آئینها دراثر دگرگونیهای تاریخی و تغییرات اجتماعی از رونق میافتند و دلیل وجودیشان را از دست میدهند. ولی برخی از آئینها به دلیل اینکه به زندگی انسانها نزدیکتر است و آنها را به بهزیستن کمک میکند اینها به صورت گوناگون حفظ میشود.
وی با بیان اینکه ایرانیان جشنهای زیادی داشتهاند، عنوان کرد: جشن مهرگان، سده، اردیبهشتگان و دیگر جشنهایی که در آغاز هرماه میگرفتهاند ولی امروز به مرور زمان از رونق افتاده و فقط در تقویمها و کتابها یادی از آنها میشود. اما نوروز آنقدر مهم بوده است که حتی پس از اسلام در میان خلفای اموی و عباسی هم در کاخهایشان این جشنها برگزار میشده است. عشایر و روستائیان هم به استقبال نوروز میرفتند.
این محقق حوزه ادبیات و فلسفه خاطر نشان کرد: چیزی که در نوروز معروف است خانه تکانی است یعنی نه فقط خانه باید تمیز بشود و چیزهای قدیمی دور ریخته شود و لباس نو بپوشند بلکه باید افکار وعادات کهنه و قدیمی و خرافه هم کنار گذاشته شود . در اقوام و کشورهای دیگرهم چنین آئین هایی وجود داشته است ولی ایرانیان سعی کردند این جشنها را حفظ کنند و تا کنون نوروز حفظ شده و امید داریم که بعد از این هم حفظ بشود.
دستغیب درباره اینکه نوروز تاچه اندازه می تواند نماد روح و روحیه ایرانی باشد؟ نیز گفت: ایرانیها در طول تاریخ یک روش خاصی داشتهاند که آنها را از اقوام دیگر جدا میکرده و الان هم کم و بیش این آئینها وجود دارد. وقتی شخصی کارش را خوب انجام بدهد به دیگران دروغ نگوید پاکیزگی را رعایت کند به دیگران محبت و کمک کند و در فعالیتهای اجتماعی شرکت کند، طبعاً زندگیش بهتر میشود. این صفات فقط در نوروز نیست یکی از صفات مهم ایرانیان همین مهماننوازی بوده است.
وی افزود:احترام به آب و آتش و خورشید و گل و گیاه و اینها بوده است. در دین زرتشت درخت کاشتن و حفظ درخت پاداش نکو در دنیای مینوی داشته و نه فقط در دنیای مادی منفعت دارد. بنابراین همه اینها جنبه مثبت دارد و ما را از کاهلی و کجاندیشی و نامهربانی دور میکند و سال جدید به خانه هم میروند و دیدارها را تازه میکنند و کدورتها و اختلافات را کنار میگذارند.
وی در پایان اظهار کرد: مسئولان فرهنگی و هنرمندان ما باید این آئین را به زبانهای جدید و به روشهای جدید در آثار و نوشتهها و کارهایشان نشان بدهند. درست است که ما در دوره علم و فناوری بسر میبریم ولی ارتباطمان با طبیعت را نباید ازدست بدهیم تا هرچه بهتر زندگی کنیم و درشادکامی بسر بریم.
پایان پیام/
نظر شما