تکثر گفتمان ها در بدنه انقلاب ضرورت عصر غیبت است

محمدصادق کوشکی، عضو هیات علمی دانشگاه تهران در گفتگو با خبرنگار اندیشه خبرگزاری شبستان در پاسخ به این سوال که وجود گفتمان های متنوع و تعدد آنها در بدنه انقلاب اسلامی نشانه ضعف یک نظام است یا رشد و پویایی آن گفت: اگر یک نظام سیاسی بر اساس مبانی اعتقادی و پایه های اندیشه ای مشترک خود بتواند راهبردها (استراتژی ها) و تاکتیک های متنوعی را عرضه کند، یعنی جریان ها و دیدگاه های سیاسی متفاوتی مبتنی بر آن اندیشه واحد را ارائه دهد، این نشان دهنده رشد، پویایی و بلوغ آن نظام است.
وی ادامه داد: از آنجا که اندیشه های بشری، اندیشه های محدود است و هر اندیشه ای که ارائه می شود نواقصی دارد، یک نظام سیاسی بر مبنای اندیشه مرکزی خود اگر بتواند تنوع تفکر را در چهارچوب اندیشه مشترک خود ایجاد کند، این یعنی اینکه افراد در جریانات و نگرش های مختلفی هر یک بُعدی از اندیشه اصلی را به نمایش گذاشته و مکمل یکدیگرند.
این استاد دانشگاه تصریح کرد: به همین دلیل وجود تنوع و دگرگونی در تاکتیک ها ذیل آن اندیشه محوری و اصلی، نشان دهنده پویایی است. یعنی آن نظام سعی کرده است با ایجاد زیرمجموعه های متنوع، آن خلاء و نواقص خود را کاهش داده و نقاط برجسته خود را تقویت کند و افزایش دهد؛ بنابراین تنوع و تکثر مبتنی بر اندیشه واحد، مسیر رشد است و این به آن معنا نیست که کامل شده اما این مسیر تکامل است.
کوشکی در پاسخ به این سوال که ارتباط این تعدد در گفتمان ها با نظام مردم سالاری دینی چیست، ابراز کرد: در غیاب امام معصوم (ع)، جامعه دینی و نظام سیاسی دینی ناگزیر از متنوع بودن است تا بتواند به اندازه ای خلاء وجودی امام (ع) را پوشش و کاهش دهد. به همین دلیل به طور مثال در پدیده اجتهاد، ناگزیر از تنوع مجتهدان در زمان غیاب امام زمان(عج) هستیم که هر یک به جهت دانسته ها و استعدادهای خود بر نقاط خاصی تمرکز می کنند. وجود مجتهدان متنوع در واقع موجب غنای فقهی می شود که اگر امام معصوم (ع) بود، شکل کاملش را ارائه می داد اما در غیاب ایشان ما مجبوریم از تنوع و تکثر استفاده کنیم.
پایان پیام/