دکتر حسن بنیانیان، رییس کمیسیون فرهنگی شورای عالی انقلاب فرهنگی در گفتگو با خبرگزاری شبستان در قم با اشاره به وجود برخی مشکلات در عرصه های مختلف به ویژه عرصه مدیریتی و همچنین رواج نگاه صرفا احساسی در بین آحاد مردم نسبت به مسائل و مناسبت های مذهبی و با تاکید بر لزوم ورود جدی حوزویان و مسئولان برای رفع این معضلات به بررسی ابعاد مختلف این حضور و زمینه های لازم برای آن پرداخت.
وی گفت: حضور عالمان دینی در روابط کلیدی جامعه دو وجه دارد یک وجه آن، کاستی های نظام آموزشی حوزه های علمیه است که مسئولیت معرفی و آماده سازی روحانیون مناسب زمان را باید داشته باشند و هنوز به صورت جدی در این باب ورود پیدا نکرده اند، وجه دیگر آن اشکالات در نظام فکری مدیران اجرایی است. این مدیران که تربیت شده نظام مدرن آموزشی هستند، حتی وقتی متدین و وفادار به انقلاب هستند انتظارشان از روحانیون در حد برگزاری نماز جماعت و سخنرانی دینی است.
مدیر موسسه پیوست نگاری فرهنگی افق، با اشاره به نیازهای امروز جامعه به قشر روحانی خاطرنشان کرد: به فراخور جهان صنعت زده امروز ارتباط مردم با مراکز و مبلغان دینی محدود شده و در این جریان مردم فقط از طریق روحانیونی که در برنامه ای رادیویی و تلویزیونی حضور می یابند و یا مداحان با بحث های دینی آشنا می شوند که در ادامه این روند باعث می شود تا مردم بحث دین را به صورت عقلانی دریافت نکرده و در نتیجه دانش دینی جامعه تحلیل می رود.
بنیانیان افزود: در نتیجه این اتفاق جامعه به هر میزان که صنعتی تر می شود، کم کم از فهم عمیق دین دور شده و مهم تر اینکه این مسئله از نگاه دولتمردان و مسئولان دور مانده است، چراکه ما عالم دینی آگاه به مسائل روز کم داریم که ابتدا اینگونه مسائل را مورد توجه قرار دهد، طرح موضوع کند، تقاضا بیافریند، آنگاه پاسخ دهد و در این فرایند آموزه های دینی وارد زندگی اجتماعی شود.
در روند توسعه شهرهایمان به ساخت مراکزی برای ارتباط رودرروی مردم با عالمان دینی توجه کنیم
وی گفت: اگر توجه کنید، توسعه شهرها بدون ایجاد مساجد فرهنگی فعال برای ارتباط با خانواده ها انجام می شود، جایگزین شدن ارتباط رودررو عالم دینی با حضور چند روحانی در تلویزیون، ارتباط گیری مردم تنها در ایام عاشورا و تاسوعا و بخشی از ماه مبارک رمضان آن هم با مداحان که صرفا بخش ارزشمند احساسی دین را به خوبی عرضه می کنند، همه این سلسله جریان ها باعث می شود نگاه مردم مثلا به موضوع عاشورا و امام حسین (ع) به عنوان یکی از نمادهای دینی مان تنها به عاملی برای آمرزش گناهان و یا رفع مشکلات شخصی خلاصه شود.
مولف کتاب "فرهنگ توسعه ایران" ادامه داد: سوال جدی در این خصوص این است که چه کسی باید در این تحولات، هوشیارانه عمل کند. و چه کسانی باید پاسخ گوی این تغییرات شتاب دار باشد. به نظر بنده باید یک جریان زنده با نگاه راهبردی از بین خود روحانیون برای این مسائل چاره اندیشی کند.
از دانشجویی که تنها نظریه های غربی را تعلیم می بیند چه انتظاری در عرصه مدیریتی یک کشور اسلامی دارید!
وی در ادامه با اشاره به نتایج حاصل از تعلیم علوم ترجمه شده از دانش های غربی در دانشگاه ها خاطرنشان کرد: در موضوع علوم انسانی نیز با مسائل این چنینی مواجه هستیم در این موضوع که علوم انسانی غربی در کاهش اعتقادات اکثریت دانشجویان تاثیر می گذارد، شکی نیست چرا که آنها بیشتر نظریات غربی را فرا می گیرند پس ناگریز تحت تاثیر هم قرار خواهند گرفت.
از فاجعه فرهنگی بیخ گوشمان غافلیم
مولف کتاب "فرهنگ در مدیریت توسعه اسلامی" تصریح کرد: در خلال همین جریان است که کنار گوش ما یک فاجعه فرهنگی اتفاق می افتد ولی بسیاری از دلسوزان انقلاب و اسلام از عمق خطر بی اطلاعند و این فاجعه همان مسئله نشاندن دو میلیون نفر از استعدادهای جامعه پای میز مطالعات تفکر غربی در علوم انسانی در دانشگاه ها است و این در حالی است که ما برای جذب علاقه مندان به کسب علوم اسلامی بیش از 150 هزار نفر ظرفیت نداریم.
وی افزود: با این توضیحات و در یک نگاه جامع آرام آرام متوجه می شویم که چگونه پدیده های فرهنگی در جامعه مان کم کم چهره عوض می کنند و ابعاد این جریان زیر لایه های گسترده ترویج تفکر غربی تحت عنوان پیشرفت به آرامی تمام ابعاد جامعه را دربر می گیرد.
محدود کردن فعالیت روحانیون تنها به اقامه نماز در ادارات، چیزی جز اندیشه سکولار نیست
بنیانیان با تاکید بر لزوم استفاده از ظرفیت های دانش آموختگان حوزوی در عرصه مدیریتی کشور گفت: حضور کمرنگ روحانیون در روند مدیریتی کشور تاکنون خلل های فراوانی ایجاد کرده است.
نویسنده کتاب "ایده پردازی در فرهنگ سازی" گفت: حوزه های علمیه ما بعد از انقلاب باید با سرعت توسعه پیدا می کردند و چهره های خوش نام و متدین از اساتید دانشگاه در کنار اساتید حوزه ها متناسب با نیاز های انقلاب به تربیت طلاب می پرداختند.
وی افزود: امروز باید دانش آموختگان حوزه های علمیه در عرصه های مدیریتی مختلف آموزش دیده و نگاهمان اینگونه نباشد که فقط چون می خواهیم در ادارات نماز جماعت داشته باشیم پس به روحانی در اداره مذکور نیازمندیم، این نوع نگاه به مراکز اصلی اندیشه ای کشورمان در حد همان نگاه سکولار است.
دانشگاه و حوزه اصلاح نمی شود مگر با برنامه ریزی همزمان برای جهت گیری اسلامی تصمیمات مدیران اجرایی و اصلاح سازمان ها
بنیانیان در ادامه با اشاره به تاکید مقام معظم رهبری بر احساس خلاء الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت در کشور خاطرنشان کرد: ما در این خصوص بیشتر نیازمند نظریه پردازان مسلط به آموزه های دینی و آشنا به تحولات دنیای فردا هستیم.
وی ادامه داد: در همین راستا بحث مهندسی فرهنگی از سوی رهبری مطرح می شود که نیازمند شناخت رابطه نظام های مختلف اداره یک جامعه با دین و فرهنگ است و اگر نیاز به اصلاح فرهنگ سازمان ها را مطرح می فرمایند، نیازمند شناخت فرهنگ عمومی و امر مدیریت اجرایی است و اگر بحث پیوست فرهنگی را مطرح می کنند نیازمند شناخت تعامل اجرای یک طرح بزرگ با فرهنگ محیط است که همه این ها نیازمند تسریع در روند تحولات علمی حوزه های علمیه و دانشگاه ها است.
برای رسیدن به علوم انسانی اسلامی نیازمند تحول در حوزه های علمیه و دانشگاه ها هستیم
رییس کمیسیون فرهنگی شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: به هرحال باید پذیرفت که در جریان تحولات فرهنگی و علمی دوران گذار تنها با ابتکار و نوآوری می توان زمان را کوتاه کرد و باید از یک طرف برای اصلاح و تحول حوزه های علمیه برنامه ریزی کرد و از طرف دیگر برای اصلاح محیط دانشگاه ها برنامه ریری نمود.
وی گفت: در عین حال باید به این نکته مهم توجه کرد که دانشگاه و حوزه اصلاح نمی شود مگر آنکه همزمان برای جهت گیری اسلامی تصمیمات مدیران اجرایی و اصلاح سازمان های موجود برنامه داشت تا از رهگذر این تحول سه جانبه، جریان عرضه و تقاضا برای علوم انسانی مبتنی بر اندیشه اسلامی و دارای کارایی برای جامعه ایران شکل بگیرد و فرایند تولید علوم انسانی بومی سرعت گرفته و منابع انسانی و مالی لازم هزینه شود.
پایان پیام/
نظر شما