ضرورت اجتناب از هیجان زدگی سیاسی/مردم، برگ برنده نظام در سیاست خارجی

به گزارش خبرگزاری شبستان، محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه در برنامه دیروز، امروز، فردا در این باره که " آیا انتشار اسناد کودتای 28 مرداد پس از 60 سال پیامی در این مقطع برای ایران دارد"، گفت: بعید است انتشار اسناد کودتا پیامی بوده باشد بلکه بیشتر در قالب مقررات داخلی اسناد محرمانه این کشور است. جامعه آمریکا یکپارچه نیست و گرایش‌های متضاد بعضا در آن وجود دارد ؛ انواع فشارها در جامعه آمریکا وجود دارد بنابراین باید این جامعه را مجموعه پیچیده ای دید که همان طور که جای بازی برای رژیم صهیونیستی فراهم کرده باید امکان حضور فعال برای ایران نیز فراهم کند ، ضمن اینکه حضور جامعه عظیم فرهیخته ایران در آمریکا نیز می تواند فرصتی برای ایران باشد تا از منافع ایران دفاع کنند و اجازه ندهند گروه کوچکی منافع و دیدگاه های جنگ‌طلبانه خود را به کشورها و ایران و آمریکا تحمیل کند.

وی درباره برخی اختلاف نظرهای ایران بر سر موضوعات اساسی منطقه مانند سوریه و بحرین با کشورهای همسایه مانند عربستان گفت: از اینکه منافع مان کجاست نیاز داریم با همسایگانمان به فهم مشترکی برسیم، احساس می کنم دوستان ما در منطقه گرفتار برخی هیجانات شده اند و آینده را نمی بینند. آیا این دوستان فراموش کرده اند که برای مقابله با ایران زمانی صدام را قدرتمند کردند و نتیجه آن را دیدند؟ یکبار طالبان را قدرتمند کردند و چگونه القاعده و طالبان علیه منافع خودشان بسیج شدند.

ظریف افزود: دوستان ما در منطقه باید این را درک کنند و فکر می کنم نیاز است که ما این بحث را به صورت جدی با آنها پیش ببریم که ایران به دنبال آرامش و ثبات در منطقه است ، منافع ما اینگونه است اما افرادی که مورد حمایت آنها هستند به دنبال افراط هستند و تندروی را سرمنشأ اقدامات خود قرار داده اند وآنها فکر می کنند این تندروی را به خارج صادر کردند و خود را از نتایج آن مصون کرده‌اند وآنها اشتباه می‌کنند این تندروی‌ها در داخل مرزهای هیچ کشوری محدود نخواهد شد، افراط پدیده‌ای است که می‌تواند کل منطقه را به آتش بکشد.

وزیر امور خارجه ادامه داد: آنها با بحث فرقه ای که به خاطر حفظ صدام با عنوان هلال شیعی در اوائل هزار جدید دامن زده اند و همچنین دعوای فرقه ای ممکن است برخی نگرانی های خود را رفع کنند اما منطقه را آبستن حوادثی می کنند که آتش آن به راحتی خاموش نمی شود.

ظریف گفت: گروه های افراطی که توسط دولت های خارجی حمایت می شوند سلاح های شیمیایی در سوریه استفاده کرده اند و فجایعی را انجام داده اند تا امتیاز سیاسی کوتاه مدت در زمان حضور تیم سازمان ملل بگیرند و از این ابزارها برای پیشبرد منافع مقطعی استفاده کنند. این نشان دهنده عمق درک غلط از شرایط بین المللی است.

ظریف تاکید کرد: باید وارد این مفاهمه شویم و به صورت جدی به آنها نشان دهیم که آنچه آنها را تهدید می کند افراطی است که خودشان ایجاد می کنند.

وی در پاسخ به این پرسش که آیا اراده ای در منطقه برای این مفاهمه وجود دارد گفت: اراده را باید ایجاد کرد و ما بزرگترین و قدرتمندترین کشور منطقه هستیم و همیشه کشور بزرگ و قدرتمند است که باید به دیگران آرامش بدهد که آنها بتوانند با فهم درست و بدون نگرانی و ترسی که به افراط و اقدامات نسنجدیده می انجامد رفتار کنند.

ظریف افزود: فکر می کنم ما در نشان دادن این واقعیت به کشورهای منطقه کمی تعلل کردیم و این موضوع را به خوبی نشان ندادیم. البته گروه هایی مانند رژیم صهیونیستی هستند که حتما منافعشان در درگیری است تا به حیات نامشروع، سیاست های خصمانه خود علیه مردم فلسطین و خانه سازی و شهرک سازی را در اراضی فلسطینی ادامه دهد.

وی ادامه داد: تهدید در منطقه ما تهدید هسته ای، نقض حقوق بشر و تهدید تجاوز، توسعه طلبی و اشغال از سوی رژیم صهیونیستی است این تهدیدات باید برای مردم منطقه ما روشن باشد نه این که تهدید موهومی مانند جمهوری اسلامی را به مردم منطقه القا کنند و بر اساس آن سیاست های خود را پیش ببرند.

وزیر امور خارجه گفت: باید تلاش کنیم گروه های تندرو را با شکست مواجه کنیم و این راهی ندارد جز مسیر اعتدال، بیان منطقی مواضع جمهوری اسلامی و اجتناب از هیجان زدگی های سیاسی و اجتناب از این که منافع ملی را هزینه دعواهای سیاسی داخلی کنیم. منافع ملی ایران بسیار با ارزش‌تر از این است که آن را در دعواهای سیاسی داخلی صرف کنیم.

اصول روابط بین الملل ایران تغییر نخواهد کرد

وزیر امور خارجه کشورمان در ادامه گفت : اصول سیاست خارجی بر اساس قانون اساسی ، فرمایشات امام راحل و رهنمودهای مقام معظم رهبری و اسناد بالا دستی تعیین شده و این اصول مبنای روابط بین الملل ایران را تشکیل داده است و تغییر نخواهد کرد .

آقای ظریف دفاع از تمامیت ارضی ،‌ استقلال و آزادی مردم ، خدمت در جهت بهبود وضعیت معیشتی مردم ، از طریق برقراری روابط عادلانه در سطح بین الملل را از مهمترین اصول سیاست خارجی کشورمان برشمرد و گفت: شرایط بین المللی و تحولات جهانی به گونه ای است که همه دولتها روش ها و گفتمان خود را در سیاست خارجی متناسب با تحولات بین المللی دنبال می کند .

وی افزود : ما نیز بر همین اساس و با شناخت دقیق توانمندی های خودمان و فرصت ها و چالش های پیش روی سیاست خارجی تلاش خواهیم کرد تا بهترین شکل سیاست خارجی را به پیش ببریم چرا که سیاست خارجی پیگیری مستمر منافع ملی و آرمانها بر اساس تحولات است .

وزیر امور خارجه با اشاره به حماسه سیاسی ملت ایران در انتخابات و نقش آن در تحولات آینده گفت : این حماسه شرایط جدیدی را ایجادکرده است و مردم نیز گفتمان متفاوتی را انتخاب کردند که آن اعتدال در دولت تدبیر و امید است .

ظریف خاطر نشان کرد : سیاست ما در روابط بین الملل برگرفته از مشی اعتدال دولت تدبیر و امید ، حضور قدرتمندانه ، عزت مندانه و معقول در صحنه بین المللی است .

وی افزود : ما با زبانی با دنیا صحبت خواهیم کرد که دنیا آن زبان را بفهمد تا بتواند منطق جمهوری اسلامی ایران را درک کند .

ظریف با بیان اینکه امروز در جهان قدرت ، مولفه های جدیدی ظهور پیدا کرده است که برخی با عبارت غیر دقیق از آن به عنوان قدرت نرم استفاده می کنند افزود : استفاده از قدرت نرم چندان جامع نیست اما قدرت گفتمانی و توان معنایی که جمهوری اسلامی ابتدای پیروزی انقلاب داشته باعث شده است که امروز بتوانیم با استفاده از چنین توانی حضور فعال و تاثیر گذار در صحنه بین الملل داشته باشیم تا سیاست خارجی را بر اساس منافع کشور و توجه به وضعیت معیشتی مردم بهبود بخشیم .

وزیر امور خارجه در پاسخ به این پرسش که آیا رفتار طرف مقابل نیز تغییر خواهد کرد افزود : بالاخره صحنه دیپلماسی صحنه مسابقه جدیدی در بدست ‌آوردن منابعی است که برای کشورها قدرت ایجاد می کند که این منابع در جهان امروز با توجه به تحولات در حوزه ارتباطات ، اقتصاد و حتی احساسات می تواند برای هر کشوری نفوذ یا آسیب پذیری ایجاد

کند .

ظریف گفت : باید اجازه ندهیم که بد خواهان ملت ایران ، ایرانیان را به دروغ به جنگ طلبی متهم کنند چرا که ایران با توجه به سرزمین و وضعیت ژئوپولتیک نیاز به کشور گشایی ندارد تا نیازهای خود را رفع کند .

وی با مهم دانستن منابع انسانی و مادی موجود در کشور و همچنین امکانات ویژه جغرافیایی و توان عملی خاطر نشان کرد : باید پیام صلح خواهی مردم ایران در طول 250 سال گذشته که هیچ تجاوزی علیه هیچ کشور همسایه ای نداشته است به صورت ساده و قابل فهم برای دنیا تبیین و تفهیم شود چرا که گفتمان صلح طلبی در صحنه بین الملل حرفهای زیادی برای گفتن دارد و اتفاقاً از همین جهت با کشورهای دیگر متفاوتیم .

وزیر امور خارجه تاکید کرد : استقلالی که امروز به دست آورده ایم با قیمت بسیار بالا کسب شده است و این استقلال قدرت ویژه ای به ما داده است تا بتوانیم حرفی برای گفتن داشته باشیم.

ظریف در همین زمینه الگوی مردم سالاری نظام سیاسی کشور مبتنی بر روش های بومی را در شرایطی که افراطی گری وسکولاریسم در منطقه به بن بست رسیده است برگ برنده ای برای ایران دانست و گفت : امروز در منطقه و در آنچه که بیداری اسلامی و یا بهار عربی که غربی ها مطرح می کنند چالش هایی در جهان عرب و اسلام وجود دارد که نمونه آن حوادث تاسف بار مصر است اما در چنین شرایطی تنها الگوی بومی مردم سالاری جمهوری اسلامی ایران در منطقه موفق بوده است که توانست بعد از 35 سال در انتخابات مردم با حضور گسترده خود سرمایه عظیم اجتماعی برای آن بازسازی و ایجاد کند تا کشور در صحنه بین الملل حضور فعال داشته باشد که همه اینها به ما قدرت می دهد.

وزیر امور خارجه تاکید کرد : اگر در صحنه بین الملل خودباوری داشته باشیم که ایران قدرتمند است و می تواند به عنوان کشوری که حرفها برای گفتن دارد ظاهر شود و نقش ایجاد کند در آن صورت می توانیم به صورت آرام و متین ومنطقی با دنیا سخن بگوییم و سخن ما تاثیر گذار خواهد بود و می تواند قدرت و نفوذ ما را افزایش دهد .

ظریف با بیان اینکه برای قدرت باید تعریف درستی ارائه کنیم گفت : قدرت چیزی است که نفوذ می دهد و آسیب پذیری یک کشور را کم می کند بنابراین جمهوری اسلامی ایران این توان را دارد با گفتمان خود در سطح بین الملل قدرت و حضوری موثر داشته باشد.

وزیر امور خارجه گفت: برگ برنده جمهوری اسلامی ایران در سیاست خارجی ، مردم هستند که به عنوان توانمندی عظیم انسانی خود را در حماسه سیاسی نشان دادند.

ظریف افزود : با لطف و عنایت خداوند و سرمایه انسانی و مادی که خدا به این کشور داده توانمندی ما در دنیا به گونه ای است که امکان ورود به صورت جدی در صحنه بین المللی را برای کشور فراهم می کند .

وی ادامه داد: نگرشم به توان جمهوری اسلامی این است که سهم واقع بینانه از شرایط بین المللی دارم مبنی بر اینکه دنیا عوض شده است اگر چه بسیاری در غرب با وجود اینکه مطالعات وسیعی انجام دادند و هزینه های زیادی می کنند تا بفهمند دنیا به کدام سو می رود اما واقعیت این است که پس از فروپاشی نظام دوقطبی برخلاف دیدگاه آمریکایی ها نظام تک قطبی جایگزین نشد و تحولات بعد از 11 سپتامبر شاهدی بر این مدعاست .

ظریف گفت : باید در دنیا به گونه ای عمل کنیم که منافع کشور را به پیش ببریم و این موضوع نیازمند سهم ما و طرف مقابل از شرایط است اما اگر چه هنوز طرف مقابل به این سهم نرسیده است که در دنیای امروز نمی شود با هزینه های دیگران پیشرفت و برای مردم خود امنیت و رفاه ایجاد کرد چرا که اگر این گونه بود 11 سپتامبری اتفاق نمی افتاد و آمریکایی ها نیز باید احساس می کردند در امنیت کامل هستند .

وزیر امور خارجه با تاکید بر اینکه بازی با حاصل جمع صفر در روابط بین الملل به نفع هیچ طرفی نخواهد بود چرا که هر طرف بازنده میدان است افزود :‌ تجربیات معنا دار نشان داده است که امریکا نتوانسته است با بازی برد و باخت امنیت ایجاد کند بنابراین باید با درک طرف مقابل و نگاه واقع بینانه به مسائل، مسیر بازی را حاصل جمع مثبت ببیند .

وی در پاسخ به این پرسش که شما چه قدر به دیپلماسی عمومی توجه دارید گفت :‌ دنیای امروز دیپلماسی ، یک نیاز است و دولت ها نیز چندان علاقه ندارند با کسی به غیر از دولت تماس داشته باشند اما شرایط امروز جهانی اقتضاء ‌می کند از مجموعه ای از انواع دیپلماسی برای پیشبرد منافع ملی استفاده کنیم .

ظریف افزود : در یک مجموعه و بسته ای می توان دیپلماسی عمومی ،‌اقتصادی ،رسمی ، فرهنگی و حتی ارزشی را در نظر گرفت تا تامین منافع ملی حاصل شود .

وزیر امور خارجه در همین زمینه به جایگاه دیپلماسی ارزشی اشاره کردو گفت : جمهوری اسلامی در دیپلماسی ارزشی برای دنیا حرف بسیاری برای گفتن دارد چرا که نظام ما نظامی ارزش محور است و در ادبیات جدید روابط بین الملل بحث های گفتمانی و هویتی امنیت زیادی پیدا کرده است .

ظریف در باره توجه به دیپلماسی اقتصادی نیز گفت : دیپلماسی اقتصادی ابزاری است برای رسیدن به اهداف سیاسی و توسعه کشور که در این زمینه بخش خصوصی نقش ویژه ای ایفا می کند .

وی خاطر نشان کرد: باید کمک کنیم تا بخش خصوصی کشور در سطح بین الملل فعال باشد اگر چه نیاز مند تسهیل شرایط برای بخش خصوصی و ارائه اطلاعات به فعالان این بخش هستیم .

ظریف ادامه داد :‌تحریم یک مانع عمده ای در حوزه دیپلماسی اقتصادی است اما مانعی نیست که بتواند همه زمینه های کار اقتصادی را از بین ببرد .

وزیر امور خارجه گفت : مقابله با تحریم ها رفع ‌کاهش و از بین بردن آن نیازمند تلاشی مداوم ، عاقلانه ،‌ هوشمندانه ، نگاه به واقعیات و حرکت گام به گام است.

وی گفت: بایدحتی مشروعیت و مقبولیت تحریم ها را از بین برد چرا که این تحریم ها از ابتدا و مبنایش وجاهت قانونی نداشت .

ظریف افزود: نیازمند برنامه میان مدت و دراز مدت در این زمینه البته با طراحی و برنامه ریزی و اجماع در کشور هستیم .

وی تاکید کرد: مهمترین کار دولت تدبیر و امید ایجاد اجماع بین مردم و نخبگان درحوزه سیاست خارجی است تا این مراحل را به پیش ببریم و کم کم تدریجی و با صبر و حوصله و یاری مردم به سمت کاهش فشارهای اقتصادی و بازکردن موانع برای خدمت به مردم باشیم .

پایان پیام/