به گزارش خبرگزاری شبستان، دفتر مطالعات اقتصادی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی با بررسی اصول کسب و کار حلال از نگاه اسلام اعلام کرد: با توجه به اهمیت روزی و لقمه حلال در رشد فرهنگی و اجتماعی شهروندان جامعه اسلامی، سیاست‌گذاران در جمهوری اسلامی باید نسبت به موانع کسب حلال و مسائلی که حلیت درآمد شهروندان را به خطر می‌اندازند، حساس باشند.
سوال اصلی در این گزارش، مفاهیم و معانی کسب کار حلال، اصول و معیارها اسلامی در بازار کار و کالا، مشخصات بازار اسلامی، اصول اخلاقی و دینی درباره مصرف و تولید و حدود و ثغور حلال در کسب و کار است در این گزارش، بر اساس مطالعات کتابخانه ای و بررسی اسناد، مدل کسب و کار حلال در جمهوری اسلامی استخراج و پیشنهاد می‌شود و بایدها و نبایدهای رفتاری بر اساس سطوح سازمانی برای تحقق کسب و کار حلال، معرفی می‌شوند.
این تحقیق نشان داده است که آسان‌گیری در کسب و کار، وفاداری در معامله، عدالت، دخالت نکردن در معامله دیگران و حذف ربا از معاملات، اصول و معیارهای اصلی بازار اسلامی محسوب می‌شوند.
این گزارش همچنین چارچوب و گام بعدی برای اجرای گام دوم و بعدی این گزارش یعنی شناسایی مصادیق موانع اخلال‌‌ها در کسب و کار حلال را پیشنهاد داده است.
بدون شک یکی از مهمترین دغدغه‌های هر مکتب و نظام فکری که برای اداره زندگی بشری ادعای داشتن برنامه و نظریه دارد، مسائل و موضوعات اقتصادی است.
اینکه انسان‌ها در یک جامعه، بر اساس چه الگویی و با توجه به چه ضابطه‌ها و باید و نبایدهایی در تعاملات اقتصادی وارد شوند، موضوعی است که دیدگاه‌های متفاوتی در مورد آن وجود دارند.
این مکاتب چه بر اساس بینش توحیدی و الهی و از جانب خداوند باشند و چه بر اساس بینش مادی و ساخته بشر، نمی‌توانند یک مکتب و نظریه برای جوامع انسانی ارائه بدهند، اما سخنی از اقتصاد و معیشت مردم به میان نیاورند.
همچنین هر نظام فکری متأثر از مبانی خود، مسائل را متفاوت دیده و ممکن است در مقام عمل نسخه‌های متفاوتی از دیگران ارائه دهد.
یکی از معضلات اقتصادی که کم و بیش در تمام جوامع - چه توسعه یافته و چه در حال توسعه - وجود دارد، مسئله فقر است که خود معلول علت‌های متفاوتی است.
مکاتب اقتصادی هر یک بر اساس ایدئولوژی و جهان بینی حاکم بر نظام فکری و اعتقادی شان درصدد پاسخ به این مسئله برآمده‌اند.
اسلام، تکامل یافته‌ترین دین الهی همچون سایر ادیان الهی خود را محدود و منحصر در عبادات نکرده و شامل دستورات و چارچوب‌هایی است که انسان برای سامان بخشیدن به زندگی مادی خود نیازمند است.
البته باید توجه داشت که «در اسلام، اصل بر اعتقاد است نه اقتصاد؛ بنابراین توده مردم تاب سختی و فقر را ندارند و ممکن است بر اثر دشواری معیشت، قدرت حفظ دین از آنها ربوده شود».
گزارش حاضر با بررسی مفهوم کسب و کار حلال و موضوعات مرتبط با آن درصدد شناخت وضع مطلوب کسب و کار از منظر اسلامی است که می‌تواند گام نخست برای ارائه الگوی تغییر از وضع موجود به وضع مطلوب باشد، از این رو تحقیق حاضر ابتدا به مفهوم کسب و کار حلال می‌پردازد و با بررسی آیات و روایات به ارائه اصول و معیارهای اسلامی در کسب و کار مشتمل بر بازار کار، معاملات، فروش کالاها و خدمات و ... پرداخته و در نهایت چارچوب کلی مدل کسب و کار حلال را ارائه می‌دهد.
مفهوم‌پردازی کسب و کار حلال در دو گام اصلی و مهم صورت می‌گیرد، گام نخست مشخص کردن دامنه معنایی حلال است که بر اساس رویکرد پیشنهادی، به صورت طیفی خواهد بود که حداقل آن اجتناب از محرمات و انجام واجبات در کسب و کار است و در سطوح بالاتر دوری از مکروهات و توجه به مستحبات است، اما گام دوم برای تبیین مفهوم حاضر، ارائه یک دسته‌بندی از حوزه‌های فعالیت کسب و کار است.
برای مثال می‌توان بر اساس مالکیت تمام حوزه فعالیت‌های تجاری را به مرحله کسب مالکیت و مرحله اعمال مالکیت تقسیم کرد، همچنین می‌توان بر اساس سطوح سازمانی بایدها و نبایدهایی برای کسب و کار احصا کرد.
در نهایت حوزه تعاملات به عنوان چارچوب مناسبی برای شناخت بایدها و نبایدهای کسب و کار حلال ارائه می‌شود.
در راستای دستیابی به مدل مفهومی کسب و کار حلال لازم است که بر اساس تعریف مطرح شده اقدام به احصای گزاره‌های رفتاری کرد.
گزاره‌های احصا شده در قالب پرسشنامه به خبرگان عرصه کسب و کار اسلامی برای تأیید، رد یا اضافه کردن گزاره‌ها ارائه شده و در نهایت مدل مفهومی کسب و کار حلال به دست خواهد آمد.
پایان پیام/
نظر شما