به گزارش خبرنگار سیاست خارجی خبرگزاری شبستان، مذاکرات هسته ای جمهوری اسلامی ایران و گروه 1+5 این روزها در مراحل حساسی و پایانی خود به سر می برد به گونه ای که طرفین در تلاشند تا بتوانند به توافقی دست یابند که بردشان را قطعی بدانند.
اما در این میان عده ای هنوز به شیطنت خود پایان نداده اند و در تلاشند بندهایی از مذاکرات را که رسیدن به آن سخت به نظر می رسد با کمک رسانه ها عملی کنند.
در آخرین اقدام روز گذشته روزنامه نیویورک تایمز مدعی موافقت ایران با انتقال بخش اعظم ذخایر اورانیومی خود به روسیه، در صورت رسیدن به توافقی فراگیر شد.
این روزنامه با نقل این موضوع از «مقامات و دیپلماتهای دخیل در مذاکرات»، نوشت که موافقت با ایران یک گشایش بزرگ در مذاکراتی است که تاکنون در بنبست بوده است.
این گزارش افزود: «بر اساس توافق ارائه شده، روسها اورانیوم را به میلههای سوختی مخصوص نیروگاه برق هستهای بوشهر تبدیل میکنند. اورانیوم در صورتی که به شکل میلههای سوختی دربیاید، دیگر به سختی میتواند برای ساخت تسلیحات هستهای به کار گرفته شود. این اقدام میتواند تا حد زیادی نگرانیهای غرب در مورد ذخایر ایران را کاهش دهد، هرچند که چنین توافقی تمامی راههای دستیابی به بمب را مسدود نمیکند.»
اما در پاسخ به این ادعای روزنامه نیویورک تایمز، مرضیه افخم سخنگوي وزارت امور خارجه براي چندمين بار تاكيد كرد كه هيچيك از گمانه زنيها و شايعاتي كه توسط برخي رسانه هاي خارجي و با اغراض خاص سياسي صورت مي گيرد مورد تاييد نيست.
وي تلاش اين رسانه ها براي تخريب فضاي سياسي موجود پيش از آغاز دور جديد مذاكرات را تقبيح كرد و گفت: مذاكره كنندگان ايراني بدون توجه به اين جوسازيها و صرفا با درنظر داشتن منافع ملي و حقوق مردم ايران در مذاكرات حضور پيدا خواهند نمود.
پیش از این هم «دیوید ایگناتیوس» نویسنده و خبرنگار روزنامه «واشنگتن پست» آمریکا در گزارشی اعلام کرد که مذاکرهکنندگان ایرانی و آمریکایی از طریق کانالهای غیرآشکار در حال مذاکره هستند و تلاش میکنند به راهکاری میانه در خصوص مذاکرات هستهای برسند.
بنا بر گزارش روزنامه الشرق الاوسط، ایگناتیوس در گزارشی که روز جمعه منتشر کرد نوشت که ایران بر داشتن ۲۲ هزار دستگاه سانتریفیوژ اصرار میکند اما آمریکا خواستار کاهش این تعداد به ۲ هزار است. به نوشته این پایگاه، آمریکا حاضر شده تا تعداد ۴۰۰۰ دستگاه ایران را بپذیرد و این محدودیت ۳ تا ۵ سال اعمال شود. همچنین آمریکا خواهان کاهش میزان ذخایر اورانیوم ایران به چند صد کیلو است.
این نویسنده آمریکایی افزود که احتمالا دولت آمریکا این راهکار میانه را بپذیرد.
واشنگتنپست با بیان اینکه فضای مذاکرات، فضای چانهزنی است، نوشت که بنا بر گزارشها، ایرانیها ابتدا با درخواست ۲۲۰۰۰ سانتریفیوژ آغاز کردهاند و در مقابل، ایالات متحده پافشاری میکرد که این رقم نباید بیش از ۲۰۰۰ دستگاه باشد. گفته میشود که این شکاف به میزان قابلملاحظهای کاهش یافته و ایران پیشنهاد کرده که حدود ۹۴۰۰ سانتریفیوژی را که الان فعال هستند، حفظ کند و در مقابل، آمریکا نشان داده است که ممکن است سقف ۴۰۰۰ سانتریفیوژ برای مدت ۳ تا ۵ سال را بپذیرد.
بر اساس این گزارش، آمریکا ممکن است در صورتی که ایرانیها با کاهش شدید میزان ذخایر اورانیوم غنیشده از حدود ۱۰۰۰ کیلوگرم به چند صد کیلوگرم موافقت کنند، روی تعداد سانتریفیوژها امتیاز بدهد. مسئله مهم دیگر برای آمریکا، این است که هر توافقی باید بدقت فعالیتهای هستهای ایران را زیر نظر بگیرد.
همچنین هفته نامه انگلیسی «اکونومیست» شنبه طی تحلیلی در زمینه آینده مذاکرات هستهای ایران با گروه ۱+ ۵ تحت عنوان «چرخشهای دیپلماتیک» نوشت: گروه آمریکایی حاضر در مذاکرات هستهای در تلاش برای کنترل کردن سطح توقعات هستند.
به نوشته این نشریه، اختلافهای عمیق ماههاست که بین طرفین مشاهده میشود. ۴ ناحیهای که طرف مقابل مذاکرات ایران نسبت به آن نگران است عبارت از میزان غنی سازی، نقطه طغیان هستهای ایران که با تولید میزان کافی چاشنی انفجاری برای تولید بمب هستهای بستگی دارد و ۲همچنین نگرانی شفاف سازی ایران در زمینه فعالیتهای گذشته در ساخت کلاهکهای هستهای و سرانجام مدت زمان اعمال محدودیت بر فعالیتهای هستهای ایران است.
بنابر این گزارش، ایران در زمینه میزان سانتریفیوژها برخلاف توقع غرب عنوان میکند که سانتریفیوژهای موجود را از بین نخواهد برد و باید قادر باشد تا آنها را به سطح مطلوب برای تامین سوخت نیروگاه بوشهر برساند.
از سوی دیگر غرب خواهان توافق (محدودیت) تا ۲۰ سال است و در این میان تحریمها مرحله به مرحله از میان خواهند رفت. اما ایران نیز انتظار دارد تا اکثر تحریمها به فوریت برطرف شوند و محدودیت بر برنامههای هستهایش نیز بیش از ۵ سال نباشد. در زمینه فعالیت بر ساخت کلاهک هستهای نیز ایرانیان میگویند با توجه به اسناد سابق نیازی به آشکار سازی دیگر نیست.
اکونومیست در ادامه مطلب خود نوشت: البته پیشنهادهای دیگر در این باره وجود دارد که در صورت وجود اطمینان بین طرفین به همدیگر امکان اجرای آن وجود دارد. از جمله میتوان در این باره به توقف ۳ ساله برنامههای هستهای ایران اشاره داشت که زمان طغیان هستهای ایران را از ۲ تا ۳ ماه به ۹ تا ۱۲ ماه میرساند.
بر این اساس ایران در سال ۲۰۳۱ به میزان فعلی سطح غنی سازی باز خواهد گشت که البته ناظران بینالمللی نیز در طول زمان رضایت خود را از برنامههای هستهای ایران اعلام خواهند داشت.
این هفتهنامه انگلیسی در خاتمه مطلب خود نوشت: جایگزین بسیار محتمل در مسیر حصول توافق هستهای «تمدید مذاکرات» است که البته خطر تشدید تحریمها و تولید سانتریفیوژهای شتاب دهنده را نیز در پی خواهد داشت.
حتی اگر توافق مقدماتی جدیدی صورت گیرد، گفتوگو در برخی موارد مهم چون تاسیسات تولید آب سنگین اراک در عوض تعدیل در تحریمهای تحمیلی نیز وجود دارد. در خاتمه باید افزود خارج شدن از میز مذاکرات به نفع منافع هیچ کدام از طرفین نیست.
پایان پیام/
نظر شما