خسرو باقری نوع پرست، عضو هیئت علمی دانشکده روان شناسی روان شناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران در گفتگو با خبرنگار اندیشه خبرگزاری شبستان با اشاره به ملزومات و مقدمات فرآیند نظریه پردازی اظهار کرد: این پروسه می طلبد نخست نظریه های دیگر را شناخت، نظریه های رقیب را شناسایی و نقاط ضعف و قوت آن را ارزیابی کرد.
وی ادامه داد: پس از آن وقتی نظریه پرداز احساس کرد نظریه های موجود کافی و پاسخگو نیستند، برای تبیین پدیده مورد نظر، نظریه و رأی و نکته ای که خلأ آن ملموس است را در قالب پیشنهاد مطرح کند که البته باید این نظریه جدید، همتراز با نظریه های محل بحث بوده و بتواند با آن وارد بحث و بررسی شود.
رییس انجمن فلسفه تعلیم و تربیت تصریح کرد: البته پیش از نظریه پردازی باید اندیشمند با مسائل و مشکلات و پدیده ها برخورد کند که نیازمند تبیین و حل و فصل بوده که گاه ممکن است مربوط به شرایط بومی شود و گاه بین المللی؛ بنابراین، نظریه پردازی پیش زمینه ای دارد که در حقیقت مواجهه با مساله است.
وی در پاسخ به این سوال خبرنگار شبستان که چرا نظریه پردازی حلقه مفقوده در سیستم علمی کشور است و به این پدیده با دیده تحیر و دور از دسترس نگریسته می شود، گفت: به هر حال در جامعه ای که دانشگاه و آموزش عالی وجود دارد، دو راه و مسیر پیش رو است؛ نخست آن که دانشجویان و اساتید و اندیشمندان مقلد نظریه های موجود بوده یا حداکثر به شرح و بسط آنها بپردازند که البته شرح و بسط آنها لازم است اما کافی نیست و عرصه های علم می طلبد کاری وسیع تر انجام گیرد.
عضو انجمن آموزش و پرورش تطبیقی اقیانوس هند در ادامه بیان کرد: راه دوم آن است که خودِ اندیشمندان بومی بتوانند مسیری را باز کنند و روشی را ابداع کنند که این امر طبیعت علم است و مساله ای شگفت انگیز نیست، بلکه شارح بودن تنها شگفت انگیز است و البته متاسفانه امروز دانشگاه های کشور ما تفکرات سطح عالی خود را از ترجمه و شرح و بسط می گیرند نه اینکه خود نظریه پرداز باشند.
باقری نوع پرست تاکید کرد: ابتدای مسیر نظریه پردازی، اندیشه ورزی و خواندن و آشنا شدن با آراء دیگران است که البته به دلیل عقب ماندگی که ما نسبت به جهان داریم، شرایط را برای این کار دشوار کرده یا سهل الوصول نمی کند.
عضو انجمن پژوهش های آموزشی ایران با تاکید بر اینکه جامعه و جماعتی که تلاش کند در نهایت به نتیجه خواهد رسید، ابراز کرد: البته جهان اسلام و کشور ما در گذشته تجربه های علمی فراوانی داشته و بزرگانی در این عرصه داشته ایم که حرف اول را در دنیا می زدند، اما در این میان فترت و ضعفی ایجاد شد که با کوشش دوباره می توان این ضعف را برطرف کرد.
باقری نوع پرست ابراز کرد: همچنین، در این راستا باید با نظریه های موجود در جهان ارتباط برقرار کرد نه اینکه آنها را طرد کرده و نشناسیم بلکه به بوته نقد کشیده و پیشنهاداتی مطابق با فرهنگ جامعه خود و درون مایه های آن ارائه کنیم.
عضو هیئت علمی تحریریه مجلات علمی – پژوهشی تربیت اسلامی، مطالعات برنامه درسی ایران همچنین در پاسخ به این سوال که آیا ایده پردازی و شیوه تفکر و بیان نظر باید به دانشگاه محدود شود یا برای نظریه پردازی باید از سنین پایین و حتی دبستان اقدام کرد، یادآور شد: به طور طبیعی این اتفاق باید از سنین پایین آغاز شود و اساسا باید تعلیم و تربیت را به گونه ای تعریف کرد که به معنای مصرف کنندگی نباشد بلکه با تفکر و اندیشه ورزی همراه باشد، وقتی این رویه حاکم شد، روحیه نظریه پردازی نیز شکل گرفته و در سنین بالا به شکوفایی خواهد رسید.
گفتنی است، خسرو باقری نوع پرست، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران با نظریه "علم تجربی دینی" توانست در نخستین همایش ملی کرسی های نظریه پردازی، عنوان صاحب کرسی موفق را به خود اختصاص داده و تجلیل و تقدیر شود.
پایان پیام/
نظر شما