اینجا انسان به ملکوت نزدیک تر است/ جاذبه های کویر خراسان جنوبی زیر پای گردشگران داخلی و خارجی

خبرگزاری شبستان- خراسان جنوبی؛ روزمرگی و درگیری در شهرهای بزرگ، زمانی برای نفس کشیدن نمی‌گذارد و هر روز بر تعداد آدم‌هایی که نیاز به جایی برای تنهایی و فکر کردن دارند، زیادتر می‌شود. سکوت کویر و طبیعت، انگیزه‌ای است که می‌تواند کیلومترها شما را از شهر جدا کند تا با گذراندن شبی در طبیعت و به دور از امکانات زندگی روزمره بار دیگر خود را پیدا کرده و با پناه بردن به آرمش و سکوت عمیق کویر لحظاتی پر خاطره را تجربه کنید.

 

بی‌اغراق در کویر بیش از هر کجای دیگر از طبیعت پهناور، انسان میان خود و خدایش فاصله کمتری را احساس می‌کند. اینجا نه از شرشر آب خبری است و نه از صدای بلبل و گل. ولی به‌جای آن چیزهایی را لمس می‌کنی که تو را به ملکوت نزدیکتر می‌کند.

 

کویر و زیبایی آن تنها به سکوت، خلوت و رصد ستارگان خلاصه نمی‌شود.  چشم‌اندازها و پديده‌هاي كويري، قدم زدن روی تپه های شن روان، شترسواری در دل کویر، نیزارهای کویری، تماشای طلوع و غروب زیبای آفتاب در کویر و ... خاطراتی ماندگار را برای گردشگران به همراه می آورد.

 

 یکی دیگر از جاذبه های پر طرفدار در تورهای کویرنوردی شب گردی در کویر و شب نشینی دور آتش در زیر آسمانی پر از ستاره های درخشان است.

 

خراسان جنوبی با داشتن کویرهای بکر و جذاب مانند دهسلم، حیدرآباد، سه قلعه، حلوان، همت آباد، کویر خور و بشرویه می‌تواند خاطره انگیزترین، مهیج ترین ومتفاوت‌ترین تعصیلات نوروزی و سفر را برای گردشگران و رقم بزند. 

 

کویر همت آباد زیرکوه؛ مامن جانواران نایاب کویری و فعال ترین اکوسیستم بیابانی کشور

این کویر در 65 کیلومتری شهرستان زیرکوه و در نزدیکی روستای همت آباد خواجه قرار دارد که دارای ماسه زارهای بسیار خوب ومنحصر به فرد است.  وجود کویر بکر و جذاب همت آباد و همچنین پوشش گیاهی بسیار زیاد و از همه مهمتر وجود حیات وحش نادر و منحصر به فرد منطقه، همت آباد را به یک روستای گردشگری تبدیل کرده است که سالیانه گروه های متعدد از اقصی نقاط ایران برای کویرنوردی و دیدن حیات وحش به این روستا می آیند.

 

علاوه بر این در 10 کیلومتری روستای همت آباد تنگه بسیار زیبای تجنود قرار دارد که دارای یک رودخانه دائمی می باشد و دارای حیات وحش بسیار زیادی از قبیل کل، بز، قوچ، عقاب طلایی، کبک، تیهو، گربه شنی، روباه شنی، کفتار، گرگ، تشی، خرگوش و از همه مهمتر وجود پلنگ ایرانی در این منطقه سرسبز می باشد وجود لاله زارهای این منطقه خود یکی دیگر از جاذبه های دیدنی این منطقه می باشد.

کویر همت آباد زیرکوه دارای پوشش گیاهی دائمی گز و تاق و قیچ است و یکی از ذخیره گاه‌های زیست کره تحت حفاظت سازمان ملل نیز به خاطر وجود نمونه گیاهی « اندمیک دیوال قدیمی » در این منطقه قرار دارد؛ این را می شود از حصارهایی که در اطراف محل رویش این گیاه کشیده اند، دریافت .

 

 

زیبایی کویر همت آباد را نمی توان در تنوع گیاهی و جانوری آن خلاصه کرد، بلکه چشم‌انداز این منطقه نیز برای بسیاری از طبیعت گران؛ شکوهمند جلوه می کند. می توان در این خطه با ایجاد سایت سافاری و راه اندازی کاروان شتر برای علاقه مندان به شترسواری جاذبه های دیگری هم ایجاد کرد تا رونق بخش کسب و کار مردم روستا شود. تجربه آسودن در زیر سیاه چادرهای عشایر این خطه و همسفره شدن با مردمان کویری موهبتی است که می توان در کنار اهالی همت آباد آن را درک کرد.

 

بهار کویر از نیمه اسفند آغاز می شود و تا اواسط اردیبهشت ماه ادامه می یابد. در این دو ماه زیباترین مناظر طبیعت در خشک ترین مناطق دنیا ایجاد می شود به گونه ای که هر بیننده ‌ای را به تحسین وا می دارد.

 

کویر سه قلعه؛ بهشتی برای گردشگران نجومی

کویر سه قلعه در فاصله 30 کیلومتری شهر سه قلعه در شهرستان سرایان از توابع خراسان جنوبی قرار دارد که از سمت جنوب غربی به کویر مرکزی ایران متصل شده و از سال‌های گذشته به عنوان یکی از سایت گردشگری نجومی جهان و ایران مطرح است.

 

وجود جاذبه‌های گردشگری مکمل در منطقه نیز نظیر کویر با چشم اندازهای زیبا، سنت‌هایی کهن، مردمی مهمان نواز و...، سه قلعه را به بهشتی برای گردشگران نجومی تبدیل کرده است.

 

تاریکی بی انتهای شبهایش، آن را به یکی از مهم ترین سایت ها برای رصد سحابی ها، کهکشان ها و ستاره های قطبی تبدیل کرده است به گونه ای که شما با رصد ستارگانش متوجه می شوید که معمار بیکران  هستی آن رابه زیباترین مصابیح زینت داده است.

 

 

 چراغ هایی که نه تنها شب کویر را نور افشانی می کنند بلکه هر مخاطبی را متوجه آفرینش بی عیب نقص هستی  کرده و ناخودآگاه زمینه کرنش انسان در برابر خداوند فراهم کرده و همانطور که در فلسفه نوروز در ایران باستان و دعای تحویل سال آمده است حال انسان را به بهترین حال ها تغییر می دهد چرا که کرنش و تسلیم در برابر خداوند بهترین حال ها برای انسان است.

 

منطقه سه قلعه دارای ابرناکی بسیار کم و در نتیجه تعداد شب هایی با آسمان صاف در حدی بسیار فراتر از نیاز متعارف ستاره شناسان آماتور می باشد. تجربیات موجود در شب های رصدی برگزار شده در این مکان، از جمله نهمین رقابت رصدی مسیه ایران، گویای آن است که در زمانی که به علت طوفان و گرد و غبار امکان رصد ستارگان در نقاط مجاور این رصدگاه وجود ندارد، ستاره شناسان آماتور شبی پر ستاره و رصدی به یاد ماندنی را در این مکان تجربه می کنند.

 

کویر دهسلم نهبندان با تپه های ماسه ای شگفت انگیز

روستای دهسلم در 85 کیلومتری غرب شهرستان نهبندان در مسیر جاده نهبندان شهداد قرار دارد. روستای دهسلم در 85 کیلومتری غرب شهرستان نهبندان در مسیر جاده نهبندان شهداد قرار دارد.

 

مرتفع‌ترین، وسیع‌ترین و زیباترین تپه‌های ماسه‌ای کشور در کویر دهسلم نهبندان وجود دارد که  در جنوب‌شرق روستای دهسلم نهبندان، خراسان‌جنوبی واقع شده‌اند. این تپه‌ها به در ازای حدود 162 کیلومتر و ارتفاع بیش از 200 متر هستند و پهنای آنها بیش از 52 کیلومتر است. وسعت این تپه‌های ماسه‌ای بیش از 15 هزار کیلومترمربع است.

 

امروزه شناسايي کوير دهسلم در 85 کيلومتري غرب نهبندان در مسير جاده نهبندان، شهداد و حيدر آباد در 70 کيلومتري جنوب غربي اين شهرستان ودر دشت لوت، اين کوير را از ديگر کويرهاي دنيا به دليل وجود تپه هاي شني غول آسا با قابليت هاي زياد گردشگري متمايز کرده است. اگرچه ميليون ها سال از وجود اين تپه ها در اين دو مکان مي گذرد اما محققان حدود 3 سال پيش به جذابيت غول هاي شني کوير دهسلم پي برده اند.

 

شهر افسانه ‌ای "کلوت‌"ها، در 130 کیلومتری نهبندان- منطقه ای شگفت انگیز در نزدیکی شهداد- اما روایتگر تاریخ طبیعت کرمان است. در شهر افسانه ای کسی زندگی نمی کند، نمی‌توانسته زندگی کند. در این منطقه هیچ موجود زنده ای حتی باکتریها مجوز حیات ندارد.

 

 

کلوت به عنوان مشخصه بارز کویرلوت در فاصله 25 کیلومتری شهداد و کمتر از نیم ساعت رانندگی منطقه‌ ای متضاد از کوهستانهای سرد ایران قرار دارد. اوایل فصل بهار این کوهها پوشیده از برف است و برای عشایر، ییلاق خوبی به حساب می آید. زمستانها که شهداد زیرپای گردشگران زیادی قرار می‌گیرد، سرمای سیرچ تا مغز استخوانشان را می سوزاند.

 

کلوت ساختاری از حرکت باد در دل نرم خاک کویر دارد که در طول سالیان سال شکل گرفته است؛ اگر نمی باران بر تن خشک کویر باریده باشد، خاکهای تل شده بر گرد سنگی را بر هم استوار کرده و سازه ای را به وجود آورده است که گویی بنایی خشتی از تمدن ما قبل تاریخ است. سفر بدون راهنما در "کلوت"ها خطرناک است، چرا که هر آن امکان گم شدن در این شهر خیالی با 110 کیلومتر طول و 50 کیلومتر عرض وجود دارد.

 

کویر حیدرآباد؛ گرم ترین نقطه کره زمین

منطقه حيدرآباد نهبندان در کوير لوت به عنوان يکي از 12 نقطه هيجان انگيز جهان معرفي و بر اساس نظرات محققان گردشگري و بيابان گردي سفر به لوت در حد سفر به کره ماه ارزيابي شده است.

 

در اين پهنه کويري ومنطقه اي از جنوب شرق ايران و در بخشي از کوير لوت، گاهي درجه دماسنج در گرم ترين روزهاي سال به 75 درجه مي رسد وقتي گرماي هوا به اين درجه مي رسد، يعني اين که رکورد صحراي آريزونا با 4 هزار ساعت آفتاب در طول سال شکسته شده است.

 

بر اساس مطالعات ناسا، «حيدرآباد» نهبندان از سال 2005 تاکنون گرم ترين نقطه کره زمين بوده است در حالي که لايه ازن در آسمان اين منطقه سوراخ نيست.

 

 

با وجود اين گرماي طاقت فرسا ديگر نبايد چشمت به موجود زنده اي بيفتد اما کوير لوت رکورددار برخورداري از بسياري از جاذبه هاي گردشگري طبيعي بياباني در جهان است وتاکنون 42 گونه جانوري در اين منطقه کشف شده است. گرما چنان است که لاشه حيوانات تجزيه نمي شود، قدرت تبخير آب به گونه  اي است که پيش از تجزيه شدن، لاشه توسط باکتري ها خشک مي شود. وجود 42 گونه جانوري اين گمانه زني را که بياباني عاري از زندگي است براي هميشه منتفي کرده است.

 

اگرچه مرتفع ترين هرم هاي دنيا با حداکثر 300 متر ارتفاع در ليبي شناسايي شده اند اما در کوير لوت ارتفاع اين هرم هاي ماسه اي به 480 متر مي رسد. جريان زنده رود شور در اعماق اين کوير که با گذشتن از چاله کوير آنچنان بر غلظت نمک آن افزوده مي شود شگفتي ديگري است که قبل از رسيدن به معدن نمک مانند ماست مي شود و غلظت املاح آن به حدي مي رسد که تا چند کيلومتر اطراف آن هيچ گياهي ديده نمي شود، اين رود هنوز هم با وجود خشکسالي هاي اخير به جريان مداوم و زنده اش در دل کوير ادامه داده است و از کوه هاي شمال غربي بيرجند سرچشمه مي گيرد .

 

همچنين پهناورترين ريگزار با نام ريگ يلان در 70 کيلومتري جنوب نهبندان درحيدر آباد با حدود 200 متر وسعت و 60 متر طول از جاذبه هاي گردشگري اين منطقه است

 

کویر بشرویه؛ منطقه ای بکر و دست نخورده از طبیعت خراسان جنوبی

بشرویه در نقشه ایران حد فاصل فردوس و شهرستان طبس، در موقعیت 33 درجه شمالی و 57 درجه شرقی قرار دارد. محدوده کویر بشرویه در فاصله 7 کیلومتری شرق شهرستان بشرویه و در مجاورت روستای غنی آباد واقع است که به ریگ بشرویه معروف می باشد جاده دسترسی به این کویر از میانه راه شهرک امام خمینی به روستای غنی آباد و از مجاورت ایستگاه تقلیل فشار گاز عبور می کند.

 

کویر بشرویه با توجه به وسعت زیاد ریگزارها و عدم وجود مراکز جمعیتی عمده دارای شبکه ارتباطی محدود می‌باشد و به همین دلیل منطقه ای بکر و دست نخورده از طبیعت ناب کویری است که همیشه مورد توجه زیست شناسان، زمین شناسان، کویرنوردان و گردشگران علاقمند به طبیعت کویری بوده است.

 

کویر بشرویه از شرق بشرویه آغاز و تا جنوب کاشمر ادامه پیدا می کند. وجود نبکاها، رمل‌ها وتل ماسه‌های با ریپل مارک و قورتهای زیبا، گیاهان شورپسند، شوره زارها و نمک زارهای وسیع، رودخانه دایمی کال شور، جنگل تاغ و دق‌های باتلاقی زیستگاهی پویا و استثنایی برای گونه‌هایی از موش کانگرو، افعی شاخ دار، هوبره و انواع خزندگانی از خانواده سوسمار را بوجود آورده است .

 

شوره زنی با فرا رسیدن فصل گرم رخ می دهد که منجر به انباشت نمک روی خاک بیابان می شود. تعدادی چاله‌های آزمایشی حفر شده اند که استخراج نمک صنعتی را در آینده بررسی می کنند. نمک گرفته شده از کویر بشرویه دارای مقادیر بالایی پتاسیم و ید است.

علاوه بر موارد فوق از دیدگاه زمین شناسی وجود عرصه ای متشکل از توف‌های سبز آتشفشانی و وجود سنگهای، آذرین مانند کوارتزیت و بازالت در بعضی از نقاط مواردی اعجاب برانگیز برای محققان است.

مناطق یاد شده اراضی وسیعی را تشکیل می دهند که بهترین مکان برای برگزاری مسابقات رالی خودرو و همچنین رالی موتور سواری است. عرصه های پوشیده از تپه های متشکل از شن روان وماسه بادی و وجود درختچه های گز با مناظری بدیع مکانی خاطره انگیز برای برگزاری همایش های کویرنوردی است .

روستای غنی آباد که در مجاورت کویر بشرویه واقع گردیده دارای جاده دسترسی آسفالته و امکاناتی چون مرکز بهداشت، دفتر مخابراتی و زیرساخت های آب و برق و گاز و تلفن است.

 

گفتنی است همایش ملی بیابان‌گردی خراسان جنوبی از 12 تا 14 فروردین‌ماه امسال در کویر همت‌آباد زیرکوه برگزار می‌شود و تاکنون 150 ورزشکار از باشگاه‌های کویرنوردی استان‌های تهران، خراسان رضوی و خراسان جنوبی برای شرکت در این برنامه اعلام آمادگی کرده‌اند.

 

یادأور می شود؛ علاوه بر بازدید بی شمار مردم استانهای مختلف کشور از نقاط کویری استان خراسان جنوبی، در چند روز گذشته چهار گردشگر فرانسوی برای بازدید از گرم ترین نقطه کره زمین "کویر حیدرآباد" به شهرستان نهبندان وارد شده و از این کویر دیدن کردند.

 

پایان پیام/

 

 

گزارش؛ زهرا مهرور