قطعنامه بی تاثیر در روند تحولات یمن

به گزارش خبرگزاری شبستان، عبدالباری عطوان در مطلبی درباره یمن نوشته است: حملات هوایی ائتلاف تحت رهبری عربستان به یمن  وارد پنجمین هفته خود شد وتعداد کشته و زخمی شدگان به بیش از هزاران نفر رسیده است.همه شواهد و قرائن حکایت از این دارد که در سطح نظامی و سیاسی -با وجود طرح هایی که از آن صحبت می شود تا گفتگوهای سیاسی میان طرفین از سر گرفته شود -اما اوضاع در حال حرکت به سوی وضع بغرنج تر است.

اما تحولات اساسی یمن طی روزهای گذشته رخ داده است که می تواند بر بحران یمن تاثیر گذار باشد؛ نخست، توافق مصری-سعودی که درباره آن در جریان دیدار ناگهانی محمد بن سلمان وزیر دفاع،فرزند شاه عربستان و رئیس درباره ملک سلمان به قاهره و دیدار وی با عبدالفتاح السیسی رئیس جمهوری مصر رخ داد و مفاد این توافق بر تشکیل کمیته نظامی مشترک برای اجرای رزمایش های استراتژیک بزرگ در عربستان با مشارکت نیروهای وابسته به کشورهای حوزه خلیج فارس استوار است.

رخداد دوم، صدور قطعنامه ای از سوی شورای امنیت که محدودیت هایی را علیه ائتلاف حوثی الصالحی ازنظر تسلیحاتی اعمال کرد و خواستار خروج آنها از صنعا و دیگر استانها شد و عبدالملک الحوثی و احمد علی عبدالله صالح فرزند رئیس جمهوری سابق یمن را ممنوع الخروج کرد.

درباره متن توافق مصر و عربستان درباره تشکیل کمیته مشترک ناظر بر رزمایش نظامی که نظامیان دو طرف در آن حضور داشته باشند در کنار دیگر نظامیان وابسته به کشورهای حوزه خلیج فارس، می توان گفت که دو تحلیل در این باره وجود دارد؛ نخست مقدمه ای باشد برای جنگ زمینی قریب الوقوع و دیگری اقدامی نمایشی برای ترساندن حوثی ها و همپیمانان آنها و کشاندن آنها به پای میز گفتگو باشد.

نمی توان گفت که کدام سناریو مد نظر است هر  چند که السیسی بارها در بیانیه های رسمی پس از گفتگو با میهمان سعودی خود امنیت منطقه خلیج فارس را خط قرمز توصیف کرده است و آن بخشی از امنیت ملی مصر برشمرده است به ویژه دریای سرخ و تنگه باب المندب، اما بعید است که مصر نیروی زمینی به یمن اعزام کند و به خواست سعودی ها پاسخ مثبت دهد.

بی طرفی پاکستان و فرار ترکیه از تن دادن به هر تعهد نظامی برای جنگ در کنار سعودی ها در یمن از طریق طرح های گفتگو و دعوت به برگزاری نشست صلح  و وجود مخالفت نظامی و مردمی برای اعزام سربازان مصری به خارج همه حکایت از تردید دارد.رهبران مصر مصمم نیستند و توافق رزمایش مشتر نیز به عنوان راه حل میانه و اهرم فشاری علیه حوثی هاست.

مصر هنوز خاطره سال 1962 را فراموش نکرده است که بیش از هفتاد هزار نفر به یمن نیرو اعزام کرد.عبدالعزیز آل سعود بنیانگذار عربستان از یمن به مقبره عثمانی ها و تازیان در سال1932 یاد کرده است.عبدالعزیز به فرزندان خود توصیه می کند که هرگز راه صنعا را در پیش نگیرند.از هفتاد هزار سرباز مصری یک سوم آنها در خاک یمن دفن شدند و شمار زیادی نیز زخمی شدند.

بیهوده نیست که محمد حسنین هیکل نویسنده مشهور مصری که آن ورطه را به خوبی به خاطر دارد درباره اعزام نیروی زمینی به یمن هشدار داده است.

اما اگر به موضوع قطعنامه شورای امنیت که نماینده روسیه به آن رای ممتنع داد و از حق وتو استفاده نکرد بنگریم مهمترین بند آن را شاید درخواست از طرفین درگیر برای گفتگو در اسرع وقت و آتش بس بدانیم زیرا بقیه بندها یا اجرای عملی آنها سخت یا دارای تاثیرات بسیار محدود خواهد بود.

این قطعنامه شاید از نظر دیپلماتیک برای سعودی ها دستاوردی محسوب شود اما در عمل شرایط و واقعیت عرصه یمن تغییری نمی کند.

بیش از 50 میلیون قطعه سلاح در حال حاضر در یمن وجود دارد و این بر اساس آمارهای سازمان ملل است یعنی میانگین2.8 قطعه برای هر یمنی که قدرت حمل سلاح دارد.هزاران تن سلاحی که سعودی ها و دیگر کشورهای حوزه خلیج فارس به همپیمانان خود از قبایل و دیگر مخالفان حوثی ها داده اند را هم باید به آن افزود.بعید نیست که این سلاح ها در دست حوثی ها بیافتد اگر تا به حال نیافته باشد.

اما درباره منع عبدالملک الحوثی از سفر، فکر نمی کنیم که وی مردی شیفته سفرهای خارجی باشد به ویژه که وی به ندرت از صعده خارج می شود و ما نخوانده و نشنیده ایم که وی کاخ و خانه ای در جایی داشته باشد یا دارایی هایی در بانک های اروپایی داشته باشد که نگران بلوکه شدن آنها باشد.اما وضع احمد علی عبدالله صالح متفاوت است و از این قطعنامه زیان می بیند و دارایی های وی و پدرش در هر مکانی از این قطعنامه تاثیر می پذیرد و سفرهای وی به امارات، اردن و عربستان را با مانع روبرو می کند.

عطوان در پایان با اشاره به بی طرفی خود در بحران یمن می نویسد: ما خواستار راهکار سیاسیس در اسرع وقت هستیم و حتی قبل از صدور قطعنامه شورای امنیت بر این موضوع تاکید کرده ایم.یمن گورستان مهاجمان و تازیان است.

پایان پیام/