روزه رجب؛ جواز گناه یا برات بهشت؟

حجت الاسلام علیرضا نظری خرم، عضو گروه تفسیر پژوهشکده تفسیر دارالحدیث در گفتگو با خبرنگار قرآن و معارف خبرگزاری شبستان گفت: روایتی از رسول خدا صل الله علیه وآله نقل شده است که شاید یکی از بارز ترین مصادیق آن ماه مبارک رجب باشد. حضرت می فرمایند: «در روزگار عمر شما گاه نسیم های رحمت الهی وزیدن می گیرد پس آگاه باشید که خود را در معرض وزش این نسیم رحمت قرار دهید.»  

 و ماه مبارک رجب یکی از این فرصت های رحمت است، فرصتی برای تجدید عهد با خدا و توبه و انابه به درگاه الهی که با توسل به حضرات معصومین بخصوص حضرت بقیه الله (عج) محقق می شود به ویژه در شرایط و وضعیت کنونی که ما هم در میان امت اسلامی به گرفتاری های مختلفی از سوی دشمنان اسلام مبتلا شده ایم و هم گرفتاری های شخصی داریم که مجموع این شرایط موقعیتی را ایجاد کرده است که بیشتر نیاز به دعا و توسل داریم و بهترین زمان برای دعا ماه رجب است.

این کارشناس حدیث تصریح کرد: بنا بر روایتی از رسول خدا صل الله علیه وآله  اگر کسی موفق شود که یک روز از ماه رجب را روزه بگیرد مستحق رضوان الهی می شود. روزه ماه رجب خشم الهی را فرو می نشاند و دری از درهای جهنم بر روی فرد بسته می شود. در روایات داریم که اگر کسی به اندازه حجم زمین طلا انفاق کند باز برتر از یک روز روزه در رجب نخواهد بود. بنابراین مهمترین اعمال در این ماه همین روزه گرفتن است.

حجت الاسلام نظری با بیان حدیثی از امام کاظم علیه اسلام خاطرنشان کرد: حضرت در رابطه با رجب می فرمایند رجب نام رودی از نهرهای بهشتی است که از عسل شیرین تر و از شیر سفیدتر می باشد و هر کس در رجب یک روز روزه بگیرد خداوند از این نهر به او می آشاماند.

وی یادآور شد: رجب ماه عظیمی است که خداوند اعمال صالح را در آن چندین برابر قبول می کند و گناهان در آن محو می شود، حقیقتا این ماه برای امثال ما که در شرایط اینچنینی زندگی می کنیم فرصتی است تا اعمال مان را صالح و پیراسته گردانیم.

امام صادق علیه السلام در این همین زمینه فرموده اند هنگامی که قیامت برپا می شود منادی از عرش فریاد می زند «این الرجبیون؟» کجایند آنها که رجب را گرامی داشته اند؟ می دانیم که در قیامت همه انسان ها از سرآغاز آفرینش تا آخر دنیا گرد آمده اند. روایت تصریح دارد که در میان این حجم انبوه از انسان ها گروهی با شنیدن این ندا به پا می خیزند که نور آنها محشر را روشن می کند و تاج هایی مرصع بر سر دارند و سمت راست و چپ آنها مملو از فرشتگان است و همه فرشته ها به آنها تبریک می گویند. در این لحظه خداوند خطاب به آنها می فرماید: «به عزت و جلالم سوگند شما را عطایی فراوان می دهم چرا که شما داوطلبانه برای من در ماهی که من بزرگش داشتم روزه گرفتید.  روزه در رجب واجب نبود اما چون شما این ماه را تعظیم و تکریم کردید من نیز امروز در قبال این عمل شما را تکریم می کنم.»

سپس امام در ادامه این روایت فرموده است که این پاداش برای کسی است که حتی یک روز از اول یا وسط و یا آخر رجب را روزه بگیرد. همچنین رسول خدا صل الله علیه وآله  فرمود: خداوند تبارک و تعالی فرشته ای بنام « داعی» در آسمان ها دارد که هر گاه رجب فرا می رسد مأموریت او شروع می شود و هر شب تا اذان صبح مردم را به سوی خدا دعوت می کند و از جمله تعابیری که تا صبح تکرار می کند این است: «خوشا به حال کسانی که به ذکر الهی مشغول اند و با میل و رغبت تمام به سوی خدا روی می آورند.»

به قول مولوی ما سمیعیم و بصیریم و خوشیم با شما نامحرمان ما خاموشیم. اگر ما چنین نداها و صداهایی را نمی شنویم دلیلی بر این نیست که این صدا وجود ندارد، گوش ما نیز اگر محرم شود این نداها را خواهد شنید همچنان که در احوال برخی از بندگان صالح خدا نقل شده که با این مسایل آشنا بودند.

حجت الاسلام نظری افزود: امام باقرعلیه السلام فرموده است: هر کس یک روز از رجب را روزه بگیرد خواه اول یا وسط و یا آخر آن باشد خدا بهشت را بر او واجب می کند. البته این به معنای «لزوم مقتضی» است یعنی اگر کسی این کار را انجام داد و مانع جدی در راه ورود او به بهشت وجود نداشت - به عنوان مثال به ناحق به کسی ظلم کردن یا عدم رسیدگی به حال نیازمندان از روی عمد یا قتل عمد ... - اگر اینها نباشد حتما این فرد وارد بهشت خواهد شد.

حضرت در ادامه این روایت آورده است که خداوند چنین فردی را در قیامت در کنار ما و در رتبه ما اهل بیت قرار می دهد. این روایت بسیار عجیبی است که شیخ صدوق نیز در امالی بدان اذعان کرده است.

عضو گروه تفسیر پژوهشکده دارالحدیث خاطرنشان کرد: همچنین اگر کسی 2 روز در ماه رجب روزه بگیرد به او گفته می شود اعمالت را از سر بگیر و از نو آغاز کن! مسلما این به معنای بطلان اعمال صالحه و عبادات قبلی فرد نیست بلکه به معنای چشم پوشی از اشتباهات گذشته و فرصت دوباره دادن به فرد است تا مجددا به مسیر الهی برگردد و در ادامه این روایت تصریح شده هر کس سه روز از رجب را روزه بگیرد به او گفته می شود «گناهان گذشته و آینده تو بخشیده شد.»

وی در توضیح این روایت و وعده بخشش گناهان آینده گفت: بخشش گناهان گذشته نیاز به توضیح ندارد چرا که مورد عفو و مغفرت الهی قرار می گیرد اما درباره بخشش گناهان آینده ممکن است این مسئله سوال برانگیز باشد و چنین شبهه ای را به ذهن مخاطب القا کند که خدا با این بشارت خیال فرد را از انجام گناهان آینده هم راحت کرده و به او چراغ سبز نشان داده است.

اما این تصور درست نیست. چرا که بسیاری از مسلمات قرآنی این برداشت را تایید نمی کنند. یعنی این برداشت اشتباه است و اشکال دارد نه متن حدیث. معنای این جمله آن است که اگر فردی این عمل را به درستی انجام داد یعنی سه روز به درستی روزه گرفت خدا چنین زمینه ای را برای او فراهم می کند که از لغزش های آینده وی نیز چشم پوشی شود. البته در صورتی که این لغزش ها حق الناس نباشد و ثانیا ریشه در عناد فرد با دین و دینداری نداشته باشد. بنابراین اگر این دو شرط وجود داشت انجام این سه روز روزه نیز زمینه را فراهم می کند تا خداوند از لغزش های آینده این فرد بگذرد.

این کارشناس حدیث در بخش دیگری از سخنان خود خاطرنشان کرد: این موضوع نیز مانند مثال پیشین زمانی حتمی می شود که مانعی در راه وقوع آن وجود نداشته باشد، متاسفانه گاه دیده ایم که برخی احادیث را به شکل مبهم نقل می کنند و باعث ایجاد شبهه می شوند.

در آخرین فراز این فرمایش معصوم نیز آمده است که خداوند درهای هفتگانه دوزخ را بر روی فرد روزه دار در رجب می بندد. می دانید که بر اساس گزارشات قرآنی جهنم هفت در دارد که در سوره حجر از آن با تعبیر "لها سبعه ابواب" یاد شده است.

بر این اساس معنای بسته شدن درهای هفتگانه آن است که تمام درهای جهنم بر روی این فرد بسته می شود، پس معلوم شد که اگر کسی موفق به روزه داری در این ماه شود – آنچه در روایت تصریح شده – (هفت روز از آن را روزه بگیرد) هفت در از درهای جهنم به روی بسته می شود و هر کس هشت روز روزه بگیرد هشت در از درهای بهشت بر روی او باز می شود و مورد خطاب قرار می گیرد که از هر دری که دوست داری وارد شو.

حجت الاسلام نظری تصریح کرد: این عنایت های الهی همگی در حد فراهم کردن زمینه هستند تا انسان را برای شامل رحمت الهی شدن آماده کنند به شرط اینکه مانعی برای تحقق این امر وجود نداشته باشد. به عنوان مثال فرد مرتکب قتل عمد یا خیانت به جامعه و ... نشده باشد. امیدواریم که در این ماه ذکر و روزه همه ما به اندازه ظرفیت وجودی خود از این فرصت بهره ببریم.

پایان پیام/