مخالفت جرج بوش با لغو تحریم های غیر قانونی ضد ایرانی

خبرگزاری شبستان: جورج دبلیو بوش رییس جمهور سابق آمریکا در سخنانی نادر و در اقدامی کم سابقه در اظهار نظری علنی درباره گفت و گو های هسته ای با ایران اعلام کرد ایالات متحده آمریکا باید نشان دهد می تواند به وعده های خود عمل کند ولی در عین حال تاکید کرد با رفع تحریم های ایران مخالف است.بوش که شنبه شب در اجتماع 700 نفری از یهودیان حامی مالی به حزب جمهوریخواه در گردهمایی رهبران این حزب و یهودیان در شهر لاس وگاس سخن می گفت با ابراز تردید در استراتژی گفت و گوهای هسته ای با ایران از رفع تحریم های این کشور بر اثر توافق هسته ای ابراز نگرانی کرد و گفت با این کار ایالات متحده اهرم فشار موثر خود بر ایران را از دست می دهد.بوش که در پشت درهای بسته و در نشست خصوصی سخن می گفت به طور صریح از دولت اوباما در قبال رویکردهایش نسبت به برنامه هسته ای ایران انتقاد نکرد اما با به میان کشیدن تردیدهایی درباره موفقیت نهایی و از دست دادن اهرم تحریم در صورت توقف آنها ، مخالفت خود را با رویکرد دولت اوباما در مذاکرات هسته ای با ایران به صورت تلویحی اعلام کرد. او درباره اهداف و نیات رهبران ایران از برنامه های هسته ای ابراز تردید کرد و گفت در چنین شرایطی رفع تحریم ها و برداشته شدن اهرم های فشار از روی ایران نمی تواند کار عاقلانه ای باشد.گفتنی است این نخستین موضع گیری صریح و رسمی بوش از زمان آغاز گفت و گوهای هسته ای با ایران از نزدیک به دو سال گذشته بدین سو است و تا کنون رییس جمهور سابق آمریکا از اظهار نظر علنی و صریح در این باره خودداری کرده است.بوش با پرهیز از انتقاد صریح از اوباما در موضوعات سیاست خارجی گفت وقتی فردی در جایگاه رییس جمهور آمریکا قرار می گیرد باید آن قدر با قدرت و قاطع موضع گیری و اقدام کند که متحدان و دشمنان آمریکا بدانند دقیقا موضع رییس جمهور آمریکا درباره مسایل جهانی چیست. بوش از سال 2012 و از زمان انتخابات ریاست جمهوری دوره گذشته که تنها با گفتن چهار کلمه " من از رامنی حمایت می کنم" (I’m for Mitt Romney ) از رقیب جمهوریخواه اوباما دفاع کرده بود،در مسایل سیاست داخلی و خارجی آمریکا اظهار نظر نکرده است. بوش از زمان ترک منصب ریاست جمهوری در ژانویه 2009 ترجیح داده است از انظار عمومی و اظهار نظر درباره مسایل سیاست داخلی و خارجی آمریکا دوری کند و بیشتر اوقات خود را در مزرعه شخصی اش در تگزاس می گذراند.[i]

با این مقدمه خبری ، باید پرسید چرا آمریکا خواهان دادن امتیاز به ایران نیست؟بعبارت دیگر چرا آمریکا خواهان توافق دو مرحله ای احتمالی و مذاکره برای مذاکره است؟چرا آمریکا هنگام دادن امتیاز به ایران « دبه» در می آورد و به قول دکتر ظریف ، اراده سیاسی آمریکا همیشه مشکل داشته است؟

باید تاکید کرد آمریکا نمی خواهد هیچ امتیازی به ایران بدهد و به همین دلیل به دنبال یک توافق دو مرحله ای است. مرحله اول ایران فقط امتیاز بدهد ، آنگاه مذاکرات برای 15 سال طول بکشد و آمریکا فقط برخی تحریم های غیر مهم را « کاهش» دهد!این موضوع دلیل اصلی تمدید مذاکرات و به نتیجه نرسیدن مذاکرات در مسقط و وین بود.

آمریکایی ها می خواهند که در وهله اول توافق ، ایران امتیاز بدهد و زمانی که نوبت به برداشته شدن تحریم ها می رسد ، آمریکا در بازه زمانی 10 ساله ، تحریم ها را فقط « معلق » کند.به عبارت دیگر کری ایران را تهدید کرده بود و می کند که اگر توافق سیاسی در مورد کلیات صورت نگیرد ، دیگر نوبت به جزئیات نمی رسد و مذاکرات فرو می پاشد.وزیر خارجه آمریکا ایران را تهدید می کند که اگر بر روی حقوق خود اصرار کند ، توافق موقت ژنو شکست می خورد.آمریکا از بر هم ریختن نقشه خود عصبانی به نظر می رسد ، زیرا توافق روی کلیات و عدم بحث روی جزئیات ، به نفع آمریکا بود. با این کار آمریکا ایران را وادار به امتیاز دهی می کرد و در یک بازه زمانی 10 الی 15 ساله ، شاید برخی تحریم ها را معلق می کرد.این نکته ای است که با درایت رهبر انقلاب، به نفع ایران تمام شد. زیرا آمریکا برای توافق و حتی مذاکره ، مذاکره نمی کند. آمریکا برای محدود سازی توان راهبردی ایران مذاکره می کند و قطعا بعد از مسائل هسته ای ، سراغ توانایی موشکی و مسائل منطقه نیز خواهد رفت.آمریکا که اکنون نقشه خود را شکست خورده می بیند ، از همین حالا شکست احتمالی مذاکرات را متوجه ایران کرده است و تهدید می کند ، شکست مذاکرات ، پایان آن خواهد بود و دیگر توافق ژنو تمدید نخواهد شد.اما آمریکایی ها به خوبی می دانند که آنها چاره ای جز مذاکره و امتیاز دهی به ایران ندارند. زیرا این آمریکا است که به مذاکره نیاز دارد ، نه ایران.لغو همه تحریم ها و فقط لغو آنها ، خواسته ای به حق و مهم است که تیم ایرانی با هوشمندی تاکنون بر روی آن اصرار دارد.

آمریکا به خوبی آگاه است که در صورت لغو تحریم ها ، دیگر امکان وضع آنان مانند گذشته نیست.اصولا آمریکا برای توافق ، مذاکره نمی کند ، بلکه مذاکره می کند تا مذاکره کرده باشد.آمریکا برداشتی از مذاکره دارد که آن را به همه کشورها تعمیم می دهد.برداشت آمریکا از مذاکره ، تسلیم شدن است و نه توافق.

آمریکا به خوبی می داند که شدت بخشیدن به تحریم ها در شرایط کنونی جهان ، دیگر کارایی ندارد. آمریکا نمی تواند از طریق شورای امنیت ، مطامع خود را پیش ببرد ، زیرا در این شرایط دیگر روسیه و چین به قطعنامه های غربی رای مثبت نمی دهند.با توجه به بحران اوکراین و جنگ داخلی در سوریه ، شکاف بین شرق و غرب شورای امنیت ، افزایش پیدا کرده است. همکاری های راهبردی ایران و روسیه نیز عامل دیگری است که طرفین می توانند با کمک آن تحریم ها را دور بزنند و بی اثر کنند. حذف دلار از معاملات ارزی بین تهران ، مسکو و پکن و اعضای شانگهای ، کمک به دولت سوریه و تهاتر کالا میان ایران و روسیه ، گزینه های آمریکا را از روی میز به زیر میز انتقال می دهد و آمریکا چاره ای جز بازگشت به میز مذاکره ندارد.

لغو تحریم ها و عدم امکان وضع مجدد آنها به بهانه های واهی حقوق بشری و موشکی ، گزینه های راهبردی آمریکا را در مقابل ایران بی اثر می کند و نفوذ نرم کشورمان را در منطقه حساس غرب آسیا و شمال خاورمیانه بیش از پیش افزایش می دهد.این تغییر توازن ژئوپلیتیک ، مسلما مطلوب آمریکا و متحدان این کشور نیست و به همین دلیل آمریکا اراده سیاسی لغو تحریم ها را ندارد.

نویسنده:بهنام خسروی