۱۴ شب در محضر صحیفه سجادیه

خبرگزاری شبستان_اهواز

یکی از آثار ارزشمندی که از ائمه اطهار(ع) در اختیار شیعیان قراتر گرفته صحیفه سجادیه است که حاوی مجموعه ای از ادعیه و مناجات های امام چهارم شیعیان، امام سجاد(ع) است که پس از قرآن و نهج البلاغه نزد شیعیان جایگاه مهمی دارد و به «انجیل اهل بیت(ع)»، «زبور آل محمد(ص)» و «اخت القرآن» معروف است.

این کتاب اگرچه در موضوع دعا و نیایش است ولی شامل بسیاری از حقایق علوم و معارف اسلامی، عرفانی، قوانین و احکام شرعی، مسائل حساس سیاسی، اجتماعی، تربیتی و اخلاقی است که امام زین العابدین(ع) در شکل و قالب دعا به آنها اشاره کرده ‌است.

صحیفه سجادیه، به زبان ‌های انگلیسی، فرانسوی، ترکی، اردو، اسپانیولی، بوسنیایی، آلبانیایی و... ترجمه شده است و علاوه بر جایگاه والایی که در نزد شیعیان دارد، برخی از اندیشمندان اهل سنت نیز فصاحت و بلاغت آن را ستوده ‌اند.

معروف ترین دعای صحیفه سجادیه دعای مکارم الاخلاق است همچنین در این کتاب به موضوعاتی همچون خداشناسی، جهان‌شناسی، انسان‌شناسی و مباحث عالم غیب، فرشتگان، رسالت انبیا، جایگاه پیامبر(ص) و اهل بیت(ع)، امامت، فضایل و رذایل اخلاقی، گرامیداشت اعیاد، مسائل اجتماعی و اقتصادی، اشارات تاریخی، نعمت های مختلف خداوند، آداب دعا، تلاوت، ذکر، نماز، عبادت و... پرداخته شده است.

علیرغم توجهاتی که به کتاب صحیفه سجادیه شدهاما نیم توان مهجوریت آن را انکار کرد، انزوای صحیفه سجادیه را می توان امتداد مظلومیت حضرت زین العابدین(ع) دانست که البته اکنون با عنایت حضرت احدیت و تلاش اهل معرفت، این انزوا در حال کاهش است و تبلور روز افزون این گنجینه ارزشمند بیش از پیش مشاهده می شود.

ستاد عالی نظارت بر کانون های فرهنگی هنری مساجد کشور چند سالی است برای ترویج و معرفی صحیفه سجادیه و رفع مظلومیت و مهجوریت این کتاب ارزشمند، کنگره بین المللی امام سجاد(ع) را همزمان با ایام شهادت این امام همام در استان هرمزگان برگزار می کند و با توجه به ظرفیتی که در این زمینه وجود دارد برنامه های گسترده ای نیز در قالب های مختلف در خصوص امام سجاد(ع) در استان های جنوبی کشور اجرا می شود.

در این میان دبیرخانه کانون های فرهنگی هنری مساجد خوزستان نسبت به برگزاری برنامه ای تحت عنوان «در محضر صحیفه» اقدام کرد که از 12 محرم آغاز شد و 25 محرم همزمان با سالروز شهادت امام زین العابدین(ع) به پایان رسید که به مدت 14 شب در 13 شهرستان برگزار شد که در اینجا به خلاصه ای از مباحث مطرح شده در رابطه با صحیفه سجادیه توسط سخنرانان، می پردازیم.

اولین برنامه با همکاری کانون فرهنگی هنری امام حسن مجتبی(ع) در مسجد جامع شهرستان باوی برگزار شد و حجت الاسلام محمد آفرین آباده امام جمعه ویس، در خصوص ویژگی های مومن در بیان امام سجاد(ع) گفت: ایشان پنج ویژگی را برای مؤمن بیان می کنند که این ویژگی ها شامل ورع در خلوت، صدقه دادن در حین تنگدستی، صبر در هنگام سختی، بردباری در برابر خشم و راستگویی با وجود ترس است و همه مؤمنان باید این صفات را در خود ایجاد و تقویت کنند.

حجت الاسلام شکرالله سلیمانی امام جمعه شوشتر، در دومین برنامه که توسط کانون فرهنگی هنری تربیت در مسجد علامه شیخ برگزار شد، نقش امام سجاد(ع) در تبیین مبانی عمیق فرهنگ تشیع را بسیار بی بدیل و بی نظیری دانست و با اشاره به سبک زندگی از دیدگاه این امام همام، افزود: برای ایجاد سبک زندگی اسلامی هزینه بسیاری شده و در این راه خون اباعبدالله الحسین(ع) ریخته شد، از این رو تک تک افراد جامعه در برابر فرهنگ ارزشی اسلام و ترویج آن وظایفی بر عهده دارند.

سومین برنامه که با موضوع شخصیت قرآنی امام سجاد(ع) به همت کانون فرهنگی هنری الرسول(ص) در مسجد الرسول(ص) سوسنگرد برگزار شد، حجت الاسلام حیدری رئیس اداره تبلیغات دشت آزادگان، با بیان اینکه امام سجاد(ع) شخصیتی علمی، فقهی، اجتماعی و محتوی همه علوم است، عنوان کرد: ما که پیروان ائمه(ع) هستیم باید مسیر و روش اهل بیت(ع) را در پیش بگیریم و مطابق با دستورات قرآن رفتار کنیم.

امام سجاد(ع) و ماه محرم، موضوع چهارمین برنامه از نشست های در محضر صحیفه بود که توسط کانون فرهنگی هنری حضرت ولیعصر(عج) در مسجد جامع مسجدسلیمان برگزار شد و حجت الاسلام محمدصادق امینی امام جمعه این شهرستان، با تاکید بر توجه بیشتر به صحیفه سجادیه و شناخت امام سجاد(ع)، تصریح کرد: امام سجاد(ع) تمدنی را در مدینه به نام روضه خوانی و پاسداشت عاشورا به منظور ترویج این فرهنگ، اهداف، آرمان ها، اخلاقیات، رفتارها و... بنا کرد که تا امروز ادامه دارد و اشتغالزایی، انفاق، صدقه، وقف، خرید برده و تربیت و سپس آزاد کردن آنها، بیان مفاهیم و معارف بنیادین تشیع، توجیه نبوت، امامت و قیامت، شناخت خدا و حفظ گنجینه عظیم عاشورا و... از دیگر اقدامات امام سجاد(ع) است.

حجت الاسلام سید حسین علوی اصل، امام جمعه شهرستان لالی، در پنجمین برنامه که به همت کانون فرهنگی هنری الغدیر در مسجد جامع لالی برگزار شد، با اشاره به اینکه صحیفه سجادبه یک دایره المعارف بزرگ در رابطه با مسائل مختلف اسلام ناب محمدی(ص) است که امام سجاد(ع) در قالب دعا آنها را به ما آموزش می دهد، به شرح دعای مکارم الاخلاق امام سجاد(ع) پرداخت و اضافه کرد: این دعا، رفتار و منشی بزرگوارانه متناسب با کرامت انسانی را بیان می کند.

حجت الاسلام سید ابوالحسن حسن زاده، امام جمعه موقت اهواز، نیز در ششمین نشست در محضر صحیفه که به میزبانی کانون فرهنگی هنری نوالهدی در مسجد امام جعفرصادق(ع) برگزار شد، با بیان اینکه یکی از مهمترین منابعی که از جهت محتوا و استواری و غنا، در دست شیعیان قرار دارد صحیفه سجادیه امام زین العابدین(ع) است، اذعان داشت: بخش مهمی از مباحث صحیفه سجادیه مباحث اعتقادی، سیاسی و اخلاقی است که باید به انها توجه کنیم.

هفتمین برنامه این نشست ها پیرامون شرح دعای 26 صحیفه سجادیه با موضوع دوست و همسایه بود که به میزبانی کانون فرهنگی هنری امام خمینی(ره) در مسجد امام خمینی(ره) رامهرمز برگزار شد و حجت الاسلام سید اسماعیل موسوی امام جمعه رامهرمز، در خصوص این دعا اظهار کرد: در این دعا امام سجاد(ع) حدود 40 ویژگی را برای دوستان و همسایه های خوب خود بیان می کند که رعایت سنت های الهی، داشتن ادب و معاشرت، دستگیری از ضعیفان، برآوردن حاجات، عیادت از مریض، اجتناب از ناهنجاری های موجود جامعه و... از جمله این ویژگی هاست.

سیره سیاسی اجتماعی از دیدگاه امام سجاد(ع) موضوع هشتمین نشست بود که میزبانی آن را کانون فرهنگی هنری شهدای فکه گتوند بر عهده داشت و در مسجد علی بن ابیطالب(ع) برگزار شد، در این نشست حجت الاسلام محمدعلی شاه آبادی امام جمعه شهرستان گتوند، با اشاره به اینکه آنچه که در زندگی امام سجاد(ع) تجلی پیدا کرد موضع بر حق در مدیریت جامعه اسلامی است، تاکید کرد: اصول سیاسی امام زین العابدین(ع) در چارچوب باورهای دینی و معارف الهی و وحیانی بود و موضع گیری های سیاسی ایشان بر اساس دستور امامت انجام می گرفت.

نهمین برنامه که به همت کانون فرهنگی هنری نور جامع در مسجد جامع خرمشهر برگزار پشد، حجت الاسلام محمدجواد عادل پور امام جمعه موقت خرمشهر، به شرح و تفسیر صحیفه سجادیه پرداخت و ادامه داد: تمام فرازهای صحیفه سجادیه برای هدایت ماست این کتاب تنها مجموعه ای از دعاها و نیایش ها نیست بلکه مشتمل بر حقایق و معارف الهی و اسرار و مبانی کلامی، فلسفی، عرفانی و اخلاقی است و اگر کسی بخواهد رابطه درستی با جهان آفرینش، عالم هستی و ملکوت داشته باشد، باید با کلمات اهل بیت(ع) به خصوص صحیفه سجادیه ارتباط برقرار کند.

حجت الاسلام علی طواف امام جمعه موقت بهبهان، در دهمین برنامه از این نشست که توسط کانون فرهنگی هنری بقیه الله در مسجد امام حسن(ع) این شهرستان برگزار شد، به شرح و تفسیر رساله حقوقی امام سجاد(ع) پرداخت و با بیان اینکه در این رساله امام زین العابدین(ع) حقوقی همچون حق پدر، حق مادر، حق امام جماعت، حق حاکم و سلطان و... را برشمرده است، پیرامون حق مال توضیحاتی ارائه داد.

یازدهمین برنامه از سری نشست های در محضر صحیفه به میزبانی کانون فرهنگی هنری صالحین در مسجد حضرت ابوالفضل العباس(ع) دزفول برگزار شد که حجت الاسلام سید محمدعلی قاضی دزفولی امام جمعه شهرستان دزفول در خصوص مناجات خمس عشره و رساله حقوقی امام سجاد(ع) سخنانی ایراد کرد و یاد آور شد: این رساله مشتمل بر حقوقی است که امام سجاد(ع) در بیان حقوق انسان ها و همچنین حقوق اعضا و جوارح انسان ها بحث عقلانی و استدلالی دارد و در ادعیه صحیفه سجادیه نحوه ارتباط با خالق و بندگان و مؤمنان با هم بیان می شود.

کانون فرهنگی هنری شهید طباطبایی باغملک میزبان دوازدهمین برنامه بود که در مسجد مصلی برگزار شد و حجت الاسلام باغ شیرین، امام جمعه موقت باغملک، با شرح صحیفه سجادیه با موضوع دوری از معصیت، خاطر نشان کرد: تمام حقیقت وجودی انسان نیازمند خدایی است که غنی مطلق است به همین خاطر می بینیم آیات قرآن مرتب به ما هشدار می دهند که انسان ها چرا اهل اسغفار نیستند.

سیزدهمین برنامه نیز با موضوع نقش حضرت در بازسازی هویت فرهنگی شیعیان، توسط کانون فرهنگی هنری شهدای مسجد جامع برگزار شد، حجت الاسلام محمد شعبانی، استاد حوزه علمیه شهرستان ایذه بیان کرد: امام سجاد(ع) در بازسازی هویت شیعیان نقش برجسته ای داشتند و چندین برنامه را اجرایی کرد که احیای فرهنگ عاشورا، تربیت بردگان و تبلیغ دین با زبان دعا از جمله آنها بود.

آخرین برنامه از سلسله نشست های در محضر صحیفه نیز شب گذشته 17 آبان، به میزبانی کانون فرهنگی هنری کوثر در مسجد فاطمه الزهرا(س) اهواز برگزار شد که آیت الله سید علی الحسینی از علما و خطبای برجسته استان خوزستان به زبان عربی در خصوص شرح دعای ۳۱ صحیفه سجادیه با موضوع توبه و پناه سخنرانی کرد.

در هر صورت توجه به صحیفه سجادیه این یادگار امام زین العابدین(ع) نیازمند برنامه ای اساسی است که امیدواریم اقدام ستاد عالی کانون های مساجد کشور که با توسط تعدادی از دبیرخانه های کانون های فرهنگی هنری مساجد در استان ها انجام می شود، از مهجوریت این کتاب ارزشمند بکاهد و موجب آشنایی بیشتر جامعه با مفاهیم ارزنده و نورانی آن شود.