اهدا مدال خسرو خورشیدی به بهترین طراح سال / نخستین سمینار طراحی صحنه برگزار می‌شود

به گزارش خبرنگار تئاتر شبستان، در ابتدای این نشست، نگار اسکندرفر، مدیر موسسه کارنامه با اشاره به سابقه 18 ساله این موسسه در زمینه ادبیات، تئاتر و سینما گفت: رویکرد موسسه کارنامه پژوهش، آموزش و تولید است که بخش عمده فعالیت های ما درباره آموزش می باشد. اگر بخش پژوهش داریم در خدمت آموزش است و تولید هم در جهت ادامه آموزش است که اکثر تولیدات ما در زمینه های تئاتر و سینما یا حمایت از هنرجویان موسسه بوده است و یا اساتیدی که در آن زمان در موسسه ما فعال بودند.

وی با بیان اینکه در سال تقریبا بیش از هزار نفر در رشته های مختلف ادبیات، سینما و تئاتر در کارنامه آموزش می بینند، تاکید کرد: یکی از رشته هایی که در موسسه ما اهمیت دارد طراحی صحنه است که بر آن شدیم برای ارزشگذاری به این اتفاق سمینار طراحی صحنه و مدال استاد خورشیدی را پایه گذاری کنیم.

اسکندرفر در ادامه به سابقه کارنامه در برگزاری جشنواره های خصوصی اشاره کرد و گفت: سالها پیش جشنواره شعر را در حوزه ادبیات برگزار کردیم به ویژه زمانی که مجله کارنامه را منتشر می کردیم که متأسفانه به دلیل مشکلات مختلف از جمله مسایل مالی بعدها هر دو متوقف شدند. در زمینه تئاتر نیز اولین جشنواره تئاتر خصوصی ایران را برگزار کردیم که آنهم به دلیل عدم همکاری ارگان های مختلف متوقف شد.

وی ادامه داد: در برگزاری جشنواره ها همیشه بخشی را به تکریم اساتید و پیشکسوتان و همانطور که در جشنواره ادبیات از کسانی مثل سیمین بهبهانی و محمدعلی سپانلو تقدیر کردیم این بار هم بخشی از سمینار طراحی صحنه را به تکریم استاد خورشیدی اختصاص دادیم.

مرگ طراحی صحنه در تماشاخانه های خصوصی

این فعال باسابقه عرصه فرهنگ در بخش خصوصی تأکید کرد: یکی از دلایل انگیزه من برای برگزاری سمینار طراحی صحنه سالن های غیراستانداردی است که در سال های اخیر به اسم تماشاخانه های خصوصی فعال شده اند، سالن هایی که ساختمان کاملا غیراستاندارد دارند و در نتیجه مشکلات اقتصادی هر روز سه اجرای مختلف در آنجا اجرا می شود که این به شکلی نویدی برای نابودی طراحی صحنه است چرا که زمان اجازه طراحی و اجرای دکور نمی دهد.

اسکندرفر ادامه داد: حذف طراحی صحنه اتفاق دردناکی برای تئاتر ایران است که دانشجویان طراحی صحنه، هنرمندان و علاقه مندان به این رشته باید به این مسئله توجه کنند وگرنه در درازمدت به مرگ طراحی صحنه منجر خواهد شد.

پیام فروتن، استاد رشته طراحی صحنه و دبیر اجرایی این سمینار گفت: از سال گذشته که این پیشنهاد را به خانم اسکندرفر ارایه کردم تصمیم بر آن شد که هر سال در آذرماه به مناسبت تولد آقای خورشیدی مراسم را برگزار کنیم که البته تولد ایشان پنجم آذرماه است که امسال به دلیل تقارن با ایام عزاداری محرم و صفر آن را به اواخر ماه موکول کردیم.

فروتن افزود: قرار است هر سال سه مدال خورشیدی را در رشته های بهترین طراح صحنه تئاتر، بهترین طراح صحنه سینما و بهترین پژوهشگر یا استاد طراحی صحنه به انتخاب دانشجویان و هنرمندان اهدا کنیم. شیوه داوری به صورت گروهی و متشکل از حدود 1500 نفر از دانشجویان، هنرجویان و هنرمندان طراحی صحنه است چرا که من به داوری گروه 6، 8 و یا 10 نفره اعتقاد ندارم و فکر می کنم بهترین شکل داوری گزینش تخصصی با تعداد داوران بالاست که خطای انتخاب نهایی را کاهش می دهد.  

کاندیداهای بهترین طراحی صحنه مدال خورشیدی

این طراح صحنه تئاتر و سینما با گلایه از عدم همکاری هنرمندان در نظرسنجی بهترین طراح صحنه، کاندیداهای اولین دوره این مراسم را اینگونه اعلام کرد که در بخش طراحی صحنه سینما امیرحسین قدسی، امیر اثباتی و ایرج رامین فر، طراحی صحنه تئاتر منوچهر شجاع، رضا مهدی زاده و شیوا میرحمیدی و در بخش بهترین پژوهشگر استاد فریدون علیاری و رضا مهدی زاده نامزدهای این مراسم هستند که 28 آذرماه در سالن شهید آوینی پردیس هنرهای زیبا برگزار خواهد شد.

همچنین به گفته فروتن، میزگردهای تخصصی نیز در حاشیه این سمینار در نظر گرفته شده اند که برای مثال سه میزگرد بررسی مسایل و معضلات طراحی صحنه سینما، بررسی مشکلات طراحی صحنه در تئاتر و بررسی مسایل پیش روی آموزش دانشگاهی طراحی صحنه در سالن استاد سمندریان پردیس هنرهای زیبای دانشگاه تهران برگزار می شود.

در ادامه این نشست، حسن فتحی، مدیر آموزش موسسه کارنامه نیز به جایگاه استاد خورشیدی در طراحی صحنه سینما اشاره کرد و جایگاه ایشان را هم طراز با جایگاه علی نصیریان در بازیگری و بهرام بیضایی در فیلم سازی دانست و گفت: همکاری با خسرو خورشیدی آرزوی بسیاری از فیلمسازان به ویژه کسانی است که در زمینه آثار تاریخی فعالیت می کنند.

این کارگردان شناخته شده تلویزیون و سینما ادامه داد: امیدوارم حرکتی که نگار اسکندرفر و پیام فروتن آغاز کردند در سال های بعد هم ادامه داشته باشد و بخش طراحی صحنه سریال هم به آن اضافه شود چرا که سریال سازی امروز دارد دوباره جایگاهی هم طراز سینما پیدا می کند.

وی با بیان اینکه اگر تهران طراح صحنه داشت دچار این شیزوفرنی وحشتناک امروزی نمی شد، اذعان کرد: جایگاه طراحی صحنه در نقدها، نظریات و جشنواره ها آنقدر که باید شایسته نیست و این باعث تأسف است. من خوشحالم که در دوره ای از فعالیت های سینما و تئاتر ایران زندگی می کنم که بزرگانی همچون خورشیدی، رامین فر، اثباتی و فروتن در زمینه طراحی صحنه فعالیت می کنند و همان قدر نگران آینده ام که چه کسانی می خواهند جانشین این اساتید شوند.

فتحی در پایان به بحران طراحی صحنه و بازیگری در آینده اشاره کرد و گفت: از همین حالا باید همه به این مسئله فکر کنیم که چطور باید برای بازیگران فعلی و طراحان صحنه نیرو تربیت کنیم.

خسرو خورشیدی، پیشکسوت سرشناس طراحی صحنه ایران که مدال این مراسم به نام ایشان ارایه شده است در سخنانی به غیر استاندارد بودن سالن ها اشاره کرد و گفت: نه تنها تماشاخانه های خصوصی که همین سالن تئاتر شهر هم دارای مشکلات بسیاری است. این سالن اگرچه نام تئاتر شهر دارد اما تئاتر نیست چرا که مشکلات بسیاری در صحنه دارد فاقد خروجی های لازم برای تماشاگران در مواقع خطر است و بالکن آن اشکالات بسیاری در دید تماشاگران ایجاد می کند.

وی یکی از اشکالات اساسی طراحی صحنه تئاتر در ایران را عدم استقرار کارگاه های دکور و حذف کارگاه های پیشین دانست و تاکید کرد: دولت نباید اجازه حضور تماشاگران در سالن های غیراستاندارد را بدهد چرا که هر جایی که 4 ردیف صندلی نصب می شود تعریف سالن تئاتر نیست.

سمینار طراحی صحنه تئاتر و اهدای مدال خسرو خورشیدی اواخر آذرماه با همکاری دانشگاه تهران برگزار می شود.