رودیگر ساچلند: ایرانی ها سینماگرانی صادق اند

رودیگر ساچلند، یکی از مهمانان خارجی سینما حقیقت  به خبرنگار سینما و تلویزیون شبستان گفت: من به عنوان فیلمساز و منتقد در این جشنواره حضور دارم.

وی که مستند «از کالیگاری تا هیتلر» را ساخته، درباره آنچه از میان فیلمهایی که در گذشته از فیلم سازان ایرانی دیده گفت: سینمای ایران در بسیاری از جشنواره‌های جهان حضور دارند و مستندهای ایرانی بسیاری در اروپا نمایش داده می‌شود.  فیلمهایی مانند طلاق یا عمل بینی به سبک ایران را به خوبی به یاد دارم و در واقع جذابیت سینمای ایران  برای من  باعث شد تا اولین فیلم خود را برای جشنواره سینما حقیقت ارسال کنم.

ساچلند در پاسخ به این سوال خبرنگار شبستان که آیا این درست است که غربی‌ها علاقمند به دیدن بدی‌ها درمورد ایران هستند گفت: این صحت ندارد! مخاطبین فیلم‌های مستند افراد فرهیخته جامعه هستند و آنها به خوبی در مورد سابقه تاریخی و فرهنگی ایران مطلع ومجذوب ویژگی‌های این کشور هستند.

این روزنامه نگار تصریح کرد: البته بعید نیست که عوام اطلاع کمتری داشته باشند و یا تحت تاثیر آنچه رسانه‌ها به آنها می‌گویند جور دیگری فکر کنند و به هر حال  با توجه به اینکه طی دهه‌های اخیر بحث تروریسم بیشترمطرح شده و متاسفانه باید گفت که تعداد زیادی از این افراد تروریست عرب هستند ذهن آنها را درگیر شده است.

کارگردان مستند «از کالیگاری تا هیتلر» در پاسخ به این سوال که اگر شما به دنبال دیدن بدیها نیستید پس چرا از این میان، فیلمی با موضوع طلاق و جراحی بینی ایرانیان توجه شما را جلب کرده است گفت: علاقه من به آثار گفته شده به این دلیل است که موضوعات مشابه در مورد جامعه ما وشما ،اما با رویکردهای بسیار متفاوتی در مورد آنها وجود دارد همانطور که بحث طلاق در کشور ما متفاوت است و یا جراحی زیبا یی هم همینطور و دیدن این تفاوت‌ها و کسب  اطلاعات در مورد سبک زندگی  تماشای  این فیلمها را جذاب می‌کند.

وی در مورد اینکه آیا نکته زیبا یا جذابی از ایران از میان فیلمهایی که از فیلمسازان ایران دیده به یاد دارد گفت: من از طریق  این فیلمها می‌دانم که در تهران برف هم می ‌بارد وابسته در مورد ترافیک تهران هم دیده‌ام اما  الان  به ایران  آمده‌ام حیاط خانه‌ها و پلهای تهران را هم دیده‌ام !

ساچلند در پاسخ به این سوال شبستان مبنی بر این‌که آن سینماگران ایرانی به وظیفه‌ خود برای معرفی بهتر ایران به دنیا به خوبی عمل کرده‌اند گفت: شما نمی توانید به نقد سینماگران بنشینید.آنها هنرمندان صادقی هستند و در مورد آنچه که احساس می‌کنند باید صحبت کرد حرف می‌زنند .کسی نمی‌تواند به طور بخشنامه‌ای و یا وضع قانونی به یک هنرمند بگوید که درباره چه چیزی و چگونه اثری خلق کند و حتی اگر این اتفاق بیفتد مانند آلمان بعد از جنگ که در بسیاری از فیلم‌ها تاکید بر خانواده بود و مردان خانواده دوست را به نمایش در آوردند با یک سینمای دروغ پرداز روبرو خواهید شد چرا که در آن زمان بسیاری از خانواده‌ها متلاشی شده بودند و پدران ،پسران و همسران خود را از دست داده بودند.

وی در مورد سینماگران ایران گفت: سینماگران ایرانی افراد صادقی هستند. بسیاری از آنها به ایرانی  بودنشان افتخار می‌کنند و کشورشان را دوست دارند و جمع کثیری از ایشان کنجکاوند و حتی دوست دارند بدانند چگونه می‌توانند در کشور من فیلم سازی کنند.  شاید برخی از آنها افسرده باشند  که آن هم  منتج از شرایط است شاید اگر آزادی بیشتری داشته باشند این مسئله هم مرتفع شود و شاید برخی  مشکلات  اقتصادی هم برای آنها مساله‌ساز شده باشد.

این روزنامه نگار آلمانی مقایسه سینمای ایران باهند را هم نادرست دانست و گفت: ایران صاحب سینمای خوبی است  و سینمای ایران به لحاظ کیفیت جایگاه خوبی دارد اما در کمیت قابل مقایسه با هالیوود،بالیوود و سینمای چین نیست چرا که این سه بزرگترین و قدرتمندترین در دنیا هستند. در سینمای هند درست است که در کنار فقر شادی را نشان می دهند و در حالیکه افراد فقیر را به نمایش در می آورند شادی‌ها و زیبایی ها نیز به تصویر کشیده می شود، اما نکته اینجاست که در بسیاری از فیلم‌های هندی نقدهای جدی سیاسی او اجتماعی هم وجود دارد و فیلمسازان این آزادی را بیان این نقدها دارند.

وی در بخش دیگری از این گفتگو در مورد مقایسه بازگشت سرمایه در تولید فیلم‌های مستند وداستانی در آلمان و ایران گفت: اگر گفته شود که در غرب و بویژه آلمان سینماگران تولیدات خود را بر اساس گیشه تنظیم کرده و با فروش آثار خود هزینه و سد لازم را کسبمی کنند این هم صحیح نیست. در آلمان تنها سه تا چهار درصد ار آثار تولید شده با فروشی خوب و بازگشت سرمایه روبرو می‌شوند و بویژه در مورد فیلمهای مستند حتی اگر با کیفیت خوبی هم تولید شده با شند بدلیل  اینکه تبلیغ  و ایجاد  شرایط اکران وسیع هزینه بسیاری دارد بسیاری از فیلمها به این سمت نمی‌روند اما 97% از آثار با پولهای ایالتی تولید می‌شوند.

وی تاکید کرد: به شدت این مساله  که فیلمسازان غربی آثاری را با توجه به  مخاطب و فروش گیشه تولید می‌کنند رد می‌کنم این مسئله حتی در مورد تنها تعدادی از فیلم‌های خوب امریکایی صدق پیدا نمی کند و در انجا هم از تولید آثار سینمایی حمایت می شود.

در پایان این گفتگو  وی تصریع کرد :مردم غرب و بویژه تحصیل کردگان به راحتی  خام کسانی که  اهداف سیاسی ومالی خود را در مخدوش کردن چهره‌ کشورهای خاورمیانه و ایران و برپا کردن آتش جنگ در این منطقه می‌بینند نمی‌شوند و هر روز بیش از پیش به دنبال کسب اطلاعات  بیشتر و آشنایی عمیق‌تر با این منطقه هستند و برایشان  جالب است  از جایی که سه دین بزرگ جهانی از آنجا برخواسته و به نظر جوامع بکرتری  به نظر می‌آیند بیشتر بدانند.

گفتنی است مستند 118 دقیقه‌ای «از کالیگاری تا هیتلر» ساخته «رودیگر ساچلند» که مروری بر هنر اکسپرسیونیسم آلمان و بهترین دوره سینمای این کشور در دهه 20 میلادی دارد، در بخش مستند- پرتره‌ی نهمین دوره جشنواره بین‌المللی فیلم مستند ایران «سینماحقیقت» به نمایش درآمد.

ساچلند در شهر برلین آلمان زندگی می‌کند و دانش‌آموخته‌ تاریخ، فلسفه و علوم سیاسی است. او بیشتر بعنوان یک روزنامه‌نگار، نویسنده و فعال فرهنگی فعالیت داشته و با جشنواره‌های فیلم مانهایم، هایدلبرگ و لودویگسافن آلمان نیز همکاری کرده است. وی با همکاری یوزف شنله، کتاب سینمای ژانگ ییمو و وونگ کاروای را نیز در سال 2008 به رشته تحریر درآورده است.

گفت‌وگو: محمدصالح حجت الاسلامی