از سرمایه یک میلیون تومانی تا احداث مزرعه پرورش شترمرغ

به گزارش خبرگزاری شبستان نقل از بسیج سازندگی یزد، شترمرغ نوعي پرنده بي پرواز بومي آفريقاست كه لقب بزرگترين پرنده زنده دنيا را يدك مي كشد و تخم آن نيز از هر پرنده ديگري بزرگتر است. مدت هاست كه شتر مرغ ها با توجه به منافع سرشاري كه دارند، در نقاط مختلف دنيا اهلي شده و پرورش داده مي شوند.

پرورش شترمرغ در ايران نيز مدتي است كه جدي تر از گذشته دنبال مي شود. گوشت شتر مرغ فاقد چربي و كلسترول بالاست. از چربي شتر مرغ براي توليد روغن و صابون استفاده مي شود. پوست و پر شتر مرغ در توليد پوشاك كاربرد دارد. مغز اين پرنده در درمان بيماري آلزايمر موثر است و از بافت زانوي شترمرغ در دستگاه هاي الكترونيكي و مخابراتي استفاده مي شود. حتي مي توان قرنيه چشم اين پرنده را به قرنيه چشم انسان پيوند زد. مجموعه اين موارد به اضافه سرعت رشد سريع و ضريب تبديل بالاي شترمرغ، باعث جذاب شدن اين پرنده در نگاه پرورش دهنگان و علاقمندان به عرصه پرورش طیور شده است.

گوشت شترمرغ منبع غنی از ویتامین‌ها است همچنین هضم بالایی دارد و بعد از گوشت ماهی از نظر هضم در رتبه دوم قرار دارد. همچنین  گوشت شترمرغ میزان چربی بسیار پایینی دارد به‌گونه‌ای كه چربی آن یك‌سوم چربی سایر گوشت‌هاست و اسیدهای چرب امگا 3 در آن نیز بسیار زیاد است پس می‌تواند انتخاب خوبی برای كودكان و زنان باردار باشد.

در کنار خواص کم‌نظیر گوشت شتر مرغ باید به این موضوع اشاره کرد پرورش این پرنده به‌علت مصرف آب کمتر نسبت به گاو و گوسفند دارای ارجحیت است؛ از این‌رو پرورش شترمرغ به عنوان یک محصول کم‌آب خواه بسیار مقرون به صرفه‌تر است.

مزیت‌ها و ویژگی‌های شاخص این صنعت نوپا در کشور باعث شده بسیاری از افراد به پرورش این پرنده عظیم‌الجثه بپردازند و زمینه اشتغال بسیاری از افراد را فراهم کنند.

محمد حسین مختاری جوانی است که از سال‌های متمادی فکر و ایده راه‌اندازی یک مزرعه شتر مرغ را در سر داشته است تا این که هفت سال پیش با اراده عزم خود را جزم کرده و توانست ایده پرورش شترمرغ را عملی کند.

این پرورش‌دهنده شتر مرغ که اکنون یکی از پرورش‌دهندگان برتر و مطرح در سطح استان یزد است در گفتگو با خبرنگار بسیج سازندگی در یزد  گفت:  هفت سال پیش با خرید دو شترمرغ کار خود را شروع کردم و سپس با گذشت زمان توانستم تعداد شترمرغ‌ها را افزایش و کار خود را توسعه دهم و وارد عرصه حرفه‌ای شوم و اکنون درحال احداث یک مزرعه پرورش شترمرغ صنعتی هستم.

او اضافه مي كند: "كار را با تحقيقات علمي و حساب شده درباره پرورش دام شروع كردم، درباره پرورش گاو، گوسفند و بوقلمون تحقيق كردم تا اينكه به اين نتيجه رسيدم پرورش شترمرغ بهترين و سودآور ترين گزينه است. شتر مرغ حيوان عجيبي است و به طرز شگفت آوري رشد مي كند، تكثير مي شود و همه اجزايش مفيد و قابل فروش است."

آقاي مختاریدرباره جذابيت هاي پرورش شتر مرغ در قياس با گاو و گوسفند، خاطرنشان مي كند: "پرورش شترمرغ نيازمند فضاي كمي است، در هر 500 متر مربع مي توان 40 شترمرغ كاملا رشد كرده را نگهداري كرد. گوشت شتر مرغ چربي، كلسترول و سديم بسيار پاييني دارد و در عوض سرشار از آهن است. به همين دليل براي بيماران قلبي و عروقي بسيار مناسب است و توصيه مي شود. گوشت شتر مرغ مثل گوشت گاو، قرمز رنگ است و طعم آن به ذائقه افراد بستگي دارد. گاو هر ساله يك گوساله و گوسفند هر سال 2 بره توليد مي كند اما يك شترمرغ اگر در شرايط مناسب نگهداري شود، ظرف كمتر از يك سال 120 عدد تخم مي گذارد كه اگر نصف آن ها هم تبديل به جوجه شوند، اين شتر مرغ به تنهايي 60 جوجه توليد كرده است. شتر مرغ ظرف 8 ماه به وزن 100 كيلوگرم مي رسد در حالي كه روزانه حداكثر 2 كيلوگرم غذا مي خورد. در حالي كه گاو و گوسفند به صورت مداوم غذاي بسيار زيادي مي خورند و فقط كود توليد مي كنند، شترمرغ اين 2 كيليو گرم غذا را به انرژي فوق العاده اي تبديل مي كند به گونه اي كه اين حيوان روزانه يك سانتي متر قد مي كشد تا به طول 2.5 تا 3 متر مي رسد. در حقيقت ضريب تبديل شتر مرغ بر خلاف گاو و گوسفند فوق العاده بالاست. پوست شتر مرغ دباغي مي شود و چرم بسيار زيبايي از آن بدست مي آيد كه در صنعت پوشاك بسيار كاربرد دارد. از پر و شاه پرهاي شترمرغ براي تزئينات و توليد محصولاتي نظير بادبزن استفاده مي شود. پوكه تخم شترمرغ نيز مورد استقبال قرار گرفته و از آن براي توليد لوستر، نقاشي و حكاكي استفاده مي شود. روغن شترمرغ نيز خواص درماني و دارويي بسيار زيادي دارد."

او درباره بازار شترمرغ در ايران مي گويد: "گوشت شترمرغ بازار خودش را در ايران دارد پيدا مي كند. در حال حاضر سرانه مصرف گوشت شترمرغ در تهران و اصفهان قابل توجه است. اوايل كه آغار به كار كرديم كسي در اراك نمي دانست شترمرغ چه فايده اي دارد. تبليغات زيادي انجام دادم و در نمايشگاه هاي مختلف محصولم را عرضه كردم. الان هم در اراك گوشت شترمرغ دارد جا باز مي كند. جديدا با فروشگاه رفاه قرارداد بستيم تا محصولاتمان را به صورت مستقيم در آن عرضه كنيم."

مختاری در خصوص میزان سرمایه‌گذاری اولیه در این شغل گفت: در ابتدای کار حدود یک میلیون تومان هزینه کردم. افراد علاقه مند به این کار نیز بهتر است کار خود را در مقیاس کوچک با تعداد کم شترمرغ شروع کنند تا با شرایط و اوضاع این کار آشنا شوند

وی با اشاره به رقابت شدید در این صنعت گفت: در ابتدای کار، فروش گوشت و سایر محصولات شترمرغ بسیار مشکل بود و برای حفظ خود در بازار بسیار تلاش کردم؛ اما در سال‌های اخیر با فرهنگ‌سازی‌ها و فضایی که ایجاد شده مصرف گوشت شترمرغ در بین مردم باب شده و دیگر مشکلی برای فروش وجود ندارد.

مختاری با اشاره به ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های پرورش شترمرغ اظهار کرد: محصولاتی که از شتر مرغ بدست می‌آید شامل گوشت، پوست، تخم، روغن، و چرم آن است.تهیه روغن شترمرغ بسیار مقرون به صرفه است و با کمترین هزینه می‌توان روغن شترمرغ را تهیه و به بازار عرضه کرد.

وی با بیان اهمیت فرآوری محصولات شترمرغ افزود: تولیدکننده نمی‌تواند صرفاً بر فروش گوشت شترمرغ اتکا کند، زیرا درآمد فروش گوشت آن اغلب هزینه‌های تولید را پوشش می‌دهد و آن چه به عنوان سود باقی می‌ماند روغن و پوست شتر مرغ است. از این‌رو به صورت خانگی چرم و روغن شتر مرغ را نیز فرآوری می‌کنم و برای بهره‌برداری بیشتر از این عرصه برنامه‌ریزی‌هایی کرده‌ام.

مختاری با اشاره به دو نوع مختلف شترمرغ‌های مولد و پرواری اظهار داشت: برای بهره‌برداری از شترمرغ های مولد باید حداقل سه سال از عمر آن‌ها بگذرد و پس از آن هر چه سن آن‌ها بالاتر رود درصد سودآوری آن بیشتر می‌شود و درصورتی که پرورش شتر مرغ به طور اصولی صورت گیرد می‌توان از یک شترمرغ مولد در طول سال بیش از 20 جوجه سالم گرفت.

وی در خصوص شترمرغ‌های پرواری گفت: چنانچه تغذیه و و تیمار شترمرغ‌های پرواری به صورت صحیح صورت گیرد پس از گذشت حداقل هفت ماه تا یکسال این نوع شترمرغ‌ها به سن کشتار می‌رسند.

این جوان تولیدکننده با اشاره به کمک‌های بسیج سازندگی در این راه گفت: زمانی وام را از بسیج دریافت کردم که اوضاع و شرایط بازار به شدت بد بود و در آستانه خارج شدن از این صنعت بودم اما دریافت وام بسیار به من کمک کرد و باعث شد من بتوانم به کار خود ادامه دهم.

مختاری در خصوص حمایت دولت از صنعت پرورش شتر مرغ گفت: لازم است از این صنعت نوپا بیشتر حمایت شود و علاوه بر این پرورش‌دهندگان شترمرغ باید با هم متحد باشند و در صورت بوجود آمدن مشکل برای هرکدام از رقیبان به او کمک کنند تا این صنعت پیشرفت داشته باشد.

.