به گزارش خبرگزاری شبستان؛ حوادث اخیر و فعل و انفعالات ناشی از آن نشان داد که «عربستان سعودی» با مشکلات و بحران های پیچیده ای روبروست و این خود، موجب عملکرد سراسیمه و شتابزده آن شده است تا به صورت پیوسته مرتکب خطا شود. در نتیجه به جای موفقیت و احاطه بر مشکلات و بحران های موجود، به عکس شروع به تشدید آنها در هر دو سطح داخلی و خارجی کرده و بر میزان آنها می افزاید.
از هر زاویه ای که به تصمیم اجرای حکم اعدام «شیخ نمر باقر النمر»، روحانی مبارز «عربستان» نگاه کنیم، یافتن توجیهات منطقی و قابل قبول که «ریاض» به آنها متوسل شود، بسیار دشوار بوده و نشان می دهد که این تصمیم بسیار جدی را برای دستیابی به هدفی خاص اتخاذ کرده است.
«ریاض»، طی سه سال گذشته با بسیاری از فشارهای داخلی و خارجی نه تنها از سوی دشمنان خود بلکه از جانب نزدیکترین متحدان و دوستان خود مواجه بوده است و انتقاداتی که پیوسته و همچنان از سوی محافل و انجمن های سیاسی ، حقوقی و رسانه ای غرب متوجه آن بوده، این کشور را بسیار آزرده و در تنگنا قرار داده است. بالاتر از آن اینکه این فشارها منجر به تیرگی روابط آن با برخی احزاب بین المللی و منطقه ای شده است. شاید امتناع این کشور از پذیرفتن صندلی غیر دائم شورای امنیت سازمان ملل، در دو سال پیش، عمق بحران و میزان تأثیر آن از فشارهای وارده از سوی جهات مختلف را منعکس کرد.
از شکستی به شکست دیگر
امکان هیچ گونه دفاعی از پرونده حقوق بشر در «عربستان سعودی»، از سوی هیچ گروهی وجود ندارد، چرا که این پرونده شامل ارقام و اعداد وحشتناکی از تجاوزها و پرده دری هایی است که کنوانسیون های بین المللی را نقض می کند. شاید گزارش های دوره ای و برجسته سازمان «دیده بان حقوق بشر» و رسانه های غربی از نقض قابل توجه حقوق بشر در «عربستان سعودی» به ویژه در ارتباط با آزادی بیان، آزادی عملکرد سیاسی و آیین ها و مراسم مذهبی، یک دلیل روشن بر این ادعا باشد.
این از یک سو و از سوی دیگر این واقعیت وجود دارد که «عربستان سعودی» با اتخاذ مواضع جانبدارانه و دور از واقعیت، گرفتار پرونده های منطقه ای سخت و پیچیده شده است. به عنوان مثال به مواضع این کشور در قبال «سوریه» و «یمن» و همچنین حمایت همه جانبه آن از تروریسم در «عراق» طی دوازده سال و نیز دخالتهای غیر قابل قبول این کشور در امور «لبنان» اشاره کرد.
علاوه بر آن، اختلافات فراوانی بین «عربستان» و بسیاری از کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس وجود دارد که یا در مورد مرزها بوده و یا به دلیل گرایش ها و سیاستهای استکباری نظام پادشاهی و دید تحقیرآمیز آن نسبت به کشورهای حوزه خلیج و نیز تلاش این کشور برای تحمیل قیمومیت مداوم خود بر آنها می باشد.
در چارچوب اوضاع داخلی نیز باید گفت این نظام پادشاهی از مخالفت و شیوه های برخورد غیر انسانی با هر گرایش مخالف با نظام حاکم و از بحران ها و فشارهای اقتصادی هر چند به صورت صلح آمیز، اختلافات و درگیری های عمیق بین قطب های خاندان سلطنتی، بالا گرفته و دیگر، امکان پنهان سازی و سانسور آنها وجود ندارد، به ویژه پس از مرگ «ملک عبدالله» در تابستان گذشته، که «ملک سلمان» برادر کوچکتر او تاج و تخت را به دست گرفت که در نتیجه موجب برکناری و محرومیت تعداد بیشماری از بزرگان خاندان آل سعود شد. برخی از آنها مانند «سلطان بن عبدالعزیز» از برادران شاه بوده و برخی از گروه جوانان با مناصب مهم و حساس مانند «محمد بن سلمان» و «محمد بن نایف» هستند. این امر موجب عمیق شدن اختلافات و تنش ها و بروز شکاف شده است به گونه ای که در بیشتر مواضع آل سعود بازتاب داشته و شتابزدگی و دست و پا زدن در این مواضع کاملا مشخص است . ماههای اخیر، شاهدی یر این موضوع است.
«عربستان» با وجود تمام حمایتهای خود از گروههای مختلف تروریستی، مانند گروه «القاعده» و پس از آن «داعش» و یا دیگر نامها و عناوین مختلف، در معرض تهدید و ارعاب این گروههای تروریستی قرار گرفته است که این خود موجب عمیق شدن بحران ها و مشکلات این کشور شده است به ویژه اینکه تشکیلات مذهبی وهابیت، که دارای تأثیر بزرگی بر بیشتر سیاستهای «عربستان» بوده است، یک پوشش کلیدی برای اندیشه تروریستی تکفیری در منطقه و سراسر جهان به شمار می آید.
به احتمال زیاد، همه این داده ها، نمایانگر فرافکنی های طبیعی جهت اتخاذ تصمیم اجرای حکم اعدام «شیخ نمر» است که محافل و مجامع مختلف سیاسی و غیر سیاسی را در سطح منطقه ای و بین المللی غافلگیر کرد بلکه خود قانونگذار سعودی را نیز به یک دلیل ساده غافلگیر کرد و آن اینکه تحولاتی وجود دارد که گیرندگان این تصمیم را به این اقدام غیر عاقلانه برانگیخت، اقدامی که موجب افزایش حجم فشارها و مشکلات و بحران های خاندان سلطنتی حاکم می شود. باید گفت شهید «شیخ نمر» عملی که اعدام او را توجیه کند، مرتکب نشده بود بلکه از ابتدای حرکت مخالفت آمیز خود، رویکردی مسالمت آمیز را در پیش گرفت و هیچ سازمان مسلحی را در اختیار نداشت، وی به آن اندازه که برای اصلاح مسیرهای اشتباه و سیاستهای منفی تلاش می کرد، به دنبال سرنگونی رژیم نبود.
«شیخ نمر» در همان زمان، بیش از دو سال در زندان بود و امکان تهدید مقامات حکومتی را از پشت میله های زندان نداشت مگر اینکه خود این مقامات قدرت نفوذ و حضور او را حتی در زندان احساس می کردند.
علاوه بر این، شخصیت ها و طرفهای مذهبی و سیاسی در نقاط مختلف جهان اسلام برای منصرف ساختن «عربستان» از اجرای حکم اعدام در مورد «شیخ نمر» پس از صدور حکم اعدام او در اواسط ماه اکتبر سال 2014 میانجی گری کردند. آنها به این اطمینان رسیدند که حکم اعدام در مورد این شخصیت جاری نمی شود. اما به نظر می رسد عمق بن بست در مراکز تصمیم گیری و حالت سردرگمی و عدم وجود قطب نما نزد حکام «ریاض» آنان را به این نقطه رساند.
البته جای تعجب نیست که «عربستان سعودی» در معرض موجی از انتقادات و اعتراض های شدیدی از سوی مجامع مختلف سیاسی و حقوقی و محافل مردمی در جهان اسلام و مناطق دیگری از اروپا و آمریکا و استرالیا نسبت به اعدام «شیخ نمر» قرار گیرد به گونه ای که رسانه قوی و مؤسسه دینی آن و همچنین توان مالی بسیار این کشور امکان پاک کردن آن را نداشت. شاید آنچه که از میزان این انتقادات کاسته و کفه ترازو را به نفع آن تغییر داده و مساوی کرده است، سوزاندن سفارت «عربستان» در «تهران» پایتخت «ایران» و کنسولگری آن در «مشهد» از سوی شهروندان خشمگین ایرانی است. عملی که چهره های بزرگ سیاسی و دینی در ایران محکوم کرده و آن را مردود اعلام کردند.
با وجود اعلام همدردی با «ریاض» به خاطر سوختن نماینده های دیپلماتیک آن در ایران، که تلاش کرد از آن یک بهره برداری سیاسی و رسانه ای جهت تحریف افکار عمومی از پیامدهای اعدام «شیخ نمر» کند، اما این امر موجب رهایی این کشور از شر چنین تبعاتی هر زمان که انجام دهد، نمی شود.
امروز، وجود اختلافات در راهروهای قدرت، میان قطب های خاندان حاکم به طور خاص، بسیار وخیم شده و هر طرف، طرف دیگر را مسئول نابسامانی های امور و فشارهای اقتصادی که به دلیل اقدامات تحریم روبه افزایش است، می داند. صداهای مخالف داخلی هر روز بالاتر می رود و پژواک آن را رساتر از گذشته خواهند شنید. قطع روابط دیپلماتیک با «ایران» یکی دیگر از خطاهایی است که به سلسله خطاهای «عربستان» اضافه شد. این زنجیره با تجاوز به «یمن» در بهار گذشته آغاز نشد و با اعدام «شیخ نمر» طی چند روز گذشته پایان نیافت. به نظر نمی رسد که این سلسله در سایه وجود ذهنیت های حاکم و پیروی از روش های بی نتیجه و عدم توسل به واقعیت های موجود در جهان امروز متوقف شود.
نظر شما