به گزارش خبرنگار خبرگزاری شبستان از البرز، محمد عزیزیان، پژوهشگر و استاد دانشگاه در یادداشتی به این خبرگزاری در خصوص « پژوهشی در نهج البلاغه از منظر علم ارتباطات» آورده است:
ارتباط با خداوند عالمیان
« وَ اصْطَفى سُبْحانَهُ مِنْ وَلَدِهِ اءَنْبِياءَ اءَخَذَ عَلَى الْوَحى مِيثاقَهُمْ، وَ عَلى تَبْليغِ الرِّسالَهِ اَمانَتَهُمْ، لَمّا بَدَّلَ اءَكْثَرُ خَلْقِهِ عَهْدَ اللّهِ اِلَيْهِمْ فَجَهِلوا حَقَّهُ، وَ اتَّخِذوا الاَنْدادَ مَعَهُ، وَ اجْتَبالَتْهُمُ الشِّياطِينُ عَنْ مَعْرِفَتِهِ، وَ اقْتَطَعَتْهُمْ عَنْ عِبادَتِهِ، فَبَعثَ فِيهِمْ رُسُلَهُ وَ واتَرَ الَيْهِمْ اءَنْبياءَهُ لِيَسْتَاءْدُوهُمْ مِيْثاقَ فِطْرَتِهِ، وَ يُذَكِّرُوهُمْ مَنْسِىَّ نِعْمَتِهِ، وَ يَحْتَجُّوا عَلَيْهِمْ بِالتَّبْلِيغِ، وَ يُثِيرُوا لَهُمْ دَفائِنَ الْعُقُولِ وَ يُرُوهُمْ آياتِ الْمُقْدِرَهِ.
مِن سَقْفٍ فَوْقَهُم مَرْفُوعٍ، وَ مِهادٍ تَحْتَهُم مَوْضُوعٍ، وَ مَعايِشَ تُحْيِيهِمْ، وَ آجالٍ تُفْنِيهمْ، وَ اءَوْصابٍ تُهْرِمُهُمْ، وَ اءَحْداثٍ تَتابَعُ عَلَيْهِمْ، وَ لَمْ يُخْلِ سُبْحانَهُ خَلْقَهُ مِنْ نَبِي مُرْسَلٍ، اءَوْ كِتابٍ مُنْزَلٍ، اءوْ حُجَّهٍ لازِمَهٍ، اءوْ مَحَجَّهٍ قائِمَهٍ، رُسُلُ لا تُقَصِّرُ بِهِمْ قِلَّهُ عَدَدِهِمْ، وَ لا كَثْرَهُ الْمُكَذَّبِينَ لَهُمْ، مِنْ سابِقٍ سُمِّىَ لَهُ مَنْ بَعْدَهُ، اءَوْ غابِرٍ عَرَّفَهُ مَنْ قَبْلَهُ.
عَلى ذلكَ نَسَلَتِ الْقُرونُ، وَ مَضَتِ الدُّهُورُ، وَ سَلَفَتِ الاَباءُ، وَ خَلَفَتِ الاَبْناءُ
خدا پيمان وحى را از پيامبران گرفت تا امانت رسالت را به مردم برسانند، آنگاه كه در عصر جاهليتها بيشتر مردم، پيمان خدا را ناديده انگاشتند و حق پروردگار را نشناختند و برابر او به خدايان دروغين روى آوردند ، و شيطان مردم را از معرفت خدا باز داشت و از پرستش او جدا كرد ، خداوند پيامبران خود را مبعوث فرمود، و هر چندگاه، متناسب با خواسته هاى انسان ها، رسولان خود را پى در پى اعزام كرد تا وفادارى به پيمان فطرت را از آنان باز جويند و نعمتهاى فراموش شده را به ياد آورند و با ابلاغ احكام الهى، حجت خدا را بر آنها تمام نمايند و توانمندىهاى پنهان شده عقل ها را آشكار سازند و نشانه هاى قدرت خدا را معرفى كنند ، مانند : سقف بلند پايه آسمانها بر فراز انسان ها، گاهواره گسترده زمين در زير پاى آن ها، و وسائل و عوامل حيات و زندگى، و راههاى مرگ و مردن ، و مشكلات و رنجهاى پير كننده، و حوادث پى در پى، كه همواره بر سر راه آدميان است. خداوند هرگز انسان ها را بدون پيامبر، يا كتابى آسمانى، يا برهانى قاطع، يا راهى استوار، رها نساخته است ، پيامبرانى كه با اندك بودن ياران، و فراوانى انكار كنندگان، هرگز در انجام وظيفه خود كوتاهى نكردند. بعضى از پيامبران، بشارت ظهور پيامبر آينده را دادند و برخى ديگر را پيامبران گذشته معرفى كردند. بدين گونه قرنها پديد آمد، و روزگاران سپرى شد ، پدران رفتند و فرزندان جاى آن ها را گرفتند. » (فرازی از خطبه یک نهج البلاغه)
در حوزه ارتباط با انسان با پروردگار عالمیان حضرت امير المومنين علی (عليه السلام) از زاویه ی دیگری در این فراز موضوع را بررسی می کنند.
حضرت امير المومنين علی (عليه السلام) اشاره می فرمایند علت وجودی پیامبران در دنیای هستی ارتباط گیری انسان با حضرت حق می باشد.
حضرت امير المومنين علی (عليه السلام) انسان را متوجه می کنند که خداوند متعال در زمان های گوناگون پیامبران را به سمت انسانها فرستاده تا نادیده گرفتن پیمان خداوند متعال را که همان بندگی اوست را گوشزدکند ، از اینکه بندگان به سمت خدایان دروغین و ساختگی هجوم می برند جلوگیری نماید و آنها را نجات دهد. بشر با راهنمایی پیامبران به نتیجه برسد که شیطان باعث دورشدن انسان از معرفت پروردگار شد.
طبق فرمایش حضرت امير المومنين علی (عليه السلام) در این فراز در اصل خداوند متعال رسولان را در زمان های مختلف به صورت پی در پی برای انسان فرستاده تا در راستای خواسته او به سمت فطرتش که همان خداجویی است ، هدایت نمايند.
اگر انسان بتواند موانعی که در مسیر زندگی او قرار می گیرد کنار بزند می تواند با هدایت رسولانی که از طرف حضرت پروردگار عالمیان آمدند ارتباط قوی با خداوند متعال برقرار کنند، و در حوزه بندگی به نهایت عرش خداوند متعال خواهد رسید.
هدف از فرستادن پیامبران این است که انسان ها را متذکر شوند به نعمت هایی که در اختیارشان قرارداده شده تا با یادآوری نعمت ها انسان ها متنبه گردند و ارتباط با پروردگار عالمیان را از سر بگیرند.
در فرازی دیگر، متذکر می شوند که خداوند پیامبران را به سمت انسان ها سوق داد تا با ابلاغ احکام الهی حجت را بر بندگان تمام نماید.
انسان را با این تذکرات متوجه توانمندی های نهان در وجودش می گرداند تا قدرت عقل را آشکار نماید ، به این معنا که از گرایش به خرافات پرهیز نموده و با عقل گرایی به سمت خداپرستی روی آورد. علاوه بر موارد ذکر شده، قدرت خداوند را به رخ بنده یاغی و سرکش بکشد تا او را متوجه جایگاهش در محضر پروردگار عالمیان گرداند.
در انتهای این فراز ، حضرت امير المومنين علی (عليه السلام) نگاه را مصروف میدارد به اینکه خداوند متعال انسان را تحت هیچ شرایط و در هیچ زمانی رها نکرده و بدون راهنما نگذاشته است. ایشان به نمونه هایی از قدرت پروردگار که قابل تامل است ، اشاره می فرمایند. که باید پی برد چرا ایشان از این همه نشانه های قدرت، به این موارد تاکید دارند؟!
حضرت امير المومنين علی (عليه السلام) در اینجا به این نکته اشاره دارند که خداوند آسمان ها را سقف بلندپایه يی بر فراز انسان ها ، و گهواره ی گسترده ی زمین را در زیر پای آن ها آفریده است.
خداوند ، نیازی به بندگی و عبادت انسان ندارد ، برعکس این انسان است که برای برقراری ارتباط با پروردگار نیاز به این قدرت های پروردگار دارد. (نیاز به استفاده از امکاناتی همچون اکسیژن، نور، گرما و... از قدرتهای خداوند در آسمان ، آب ، خاک، و ... نشانه های قدرت خداوند بر روی زمین) انسان است که با اتکاء به زمین، آسمان، وسایل و عوامل حیات می تواند با پروردگار باری تعالی ارتباط برقرار کند ، در غیر این چطور می تواند بدون استفاده از این امکانات و قدرت های خداوند متعال به انجام مراحل بندگی نائل آید.
در جای دیگر اشاره دارد به راه ها و روشهای حیات و ممات انسان ها، مشکلاتی که در طول زندگی انسان پی در پی بوجود می آید و انسان را فرسوده و پیر می کند، حضرت امير المومنين علی (عليه السلام) با قدرت نمایی خداوند متعال با این ادبیات به انسان متذکر می شوند که ای انسان یاغی و سرکش بدان تمام زندگی در عالم هستی زیر سیطره قدرت خداوند عالمیان است ، اگر پیامبرانی فرستاده تا شما انسان ها را با ارائه نشانه های قدرت خداوند متعال راهنمایی کنند ، فقط و فقط برای ارتباط شما انسان ها با خداوند می باشد و رهایی از بند شیطان است.
هنگامی که ارتباط انسان با حضرت احدیت قوت یابد قطعاً رابطه او با شیطان قطع خواهد شد.
نظر شما