به گزارش خبرنگار خبرگزاری شبستان از رشت، يکی از جلوههای روشن محبت و پيوند مردم ايران اسلامی با اهل بيت پيامبراسلام(صلی الله علیه و آله وسلم) برپايی آيينهای مذهبی، مجالس مداحی و نوحه خوانی است. مداحی يک هنر مذهبی است که در فرهنگ شيعه جايگاه والا و مخاطبان فراوانی دارد. شعرهای مداحی اگر از محتوای عالی و شيوايی ادبی برخوردار باشد بسيار تاثيرگذار و فرهنگ ساز است، چرا که به واسطه مداحي دلها متوجه اهل بيت (عليهم السلام) میگردد، عشقها و احساسها برانگيخته میشود و از اين رهگذر بنیان اعتقادات دينی و باورهای مردم استحکام میيابد و پيوند معنوی و عاطفی شيعيان با خاندان عصمت و طهارت قوی تر و عميق تر میشود.
مداحی ریشهی تاریخی در سیره پیامبر(صلی الله علیه و آله وسلم) و اهل بیت(سلام الله علیها) دارد. جایگاه مداحی در اسلام به زمانی بر میگردد که امامان شیعه، شاعران را به سرودن شعر درباره خداوند و پیامبر(صلی الله علیه و آله وسلم) و اهل بیت(سلام الله علیها) تشویق میکردند که این امر شان و منزلت مداحی را به خوبی نشان میدهد.
مداحان اهل بيت(سلام الله علیها) که با ذکر مصيبت و ذکر فضايل خاندان وحي، نقش مهمی در فرهنگ سازی سبک زندگی اسلامی دارند.
مداحان خادمان فرهنگی جامعه
مسود عارفی، یک مداح برجسته گیلانی در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری شبستان از رشت، اظهار کرد: جوانان بخش مهم و تاثیر پذیری از جامعه را تشکیل میدهند و در میان آنها طبیعی است که آفتها و آسیبهایی دیده شود.
وی درخصوص تهدیداتی که متوجه جوانان است، گفت: فرهنگ غرب به علت تضاد ارزشهای دینی وا سلام با اهداف مادی اش، همواره به دنبال کمرنگ کردن فرهنگ دینی در جوانان به ویژه در ایران است.
این مداح برجسته گیلانی با بیان اینکه در جامعه اسلامی ما خادمان فرهنگی بسیاری وجود دارند که در جذب جوانان به فعالیتهای مذهبی تلاش میکنند، گفت: یکی از خادمان فرهنگی و اقشار تاثیر گذار مداحان هستند.
وی اذعان کرد: از آنجائیکه جوانان فکر میکنند اگر از یک هم سن و هم صنف خودشان حرفی را بشنوند به روزتر هستند، هیئتهایی که جوانگراتر هستند در جذب و پرورش جوانان موفقتر هستند.
عارفی خاطرنشان ساخت: جذب جوانان در هیئتها بر می گردد به اینکه هیئت یک تیم فرهنگی قوی داشته باشند و خوراک فکری قوی به جوانان بدهد.
وی به نقش مداح در جذب جوانان به معارف دینی، گفت: مداح با زبان جوانان میتواند تاثیر زیادی روی جوانان داشته باشد.
مداحی امروزه خود یک رسانه است
این مداح برجسته گیلانی با انتقاد از نگاه تک بعدی به مقوله عزاداری و مراسم سوگ اهل بیت( علیه السلام) گفت: مراسم عزاداری باید از قالب سنتی خود خارج شود و تنها به دنبال گریاندن مردم نباشد تا بتواند نیازهای دینی مردم را برآورده کند.
وی اضافه کرد: گریاندن تنها یکی از اهداف مداحی است، در حالیکه مداحی امروزه خود یک رسانه است و باید معارف دینی را به مردم منتقل کند.
عارفی اظهار داشت: مداحی که ذهنش خالی از مطالعه باشد موفق نخواهد بود به همین علت است که مراسم مداحی برخی از چهرههای این هنر شیعی پررونق است چون اهل مطالعه، تفکر، بیان مطلب برای رفع نیاز دنی روز جامعه و جوانان هستند.
وی تصریح کرد: مداحی مناسب از نظر من آنی نیست که آنقدر غرق در مداحی جدید شویم که گذشته و بزرگان مداحی یادمان برود.
این مداح با بیان اینکه باید مداحی قدیم را با زبان جدید تلفیق کنیم، گفت: مداحی سنتی و آداب قدیم این هنر را با زبان جدید تلیفیق کنیم تا به جذب جوانان به معارف دینی کمک کرده باشیم.
وی در ادامه درباره رسالت مداحی، گفت: رسالت مداحی به سه بخش رسالت مداح به ارباب، رسالت مداح به استاد و رسالت مداح به مستمع قابل تفکر و مطالعه است.
عارفی اعلام کرد: مداح به خاطر علاقه به حضرت سیدالشهدا( علیه السلام) پا در میدانی گذاشته که می خواهد به مدد اشک و روضه و البته مراسم ولادت ائمه هدی( سلام الله علیها) مردم را با حقایق دین که در زمندگی اهل بیت( سلام الله علیها) تجلی پیدا کرده آشنا کند.
وی یادآور شد: یک مداح همیشه احترام به استاد و پیشکسوت را حفظ کرده و برای احترام به مستمع تمام تلاش خود را میکند تا شکل بیانش به گونهای باشد بیشترین معارف اسلامی را منتقل کند.
این مداح برجسته گیلانی تصریح کرد: رسالت مداحی تبلیغ عشق، اخلاص، ادب به محضر اهل بیت( علیه السلام) است.
وی با بیان اینکه امام خمینی(رحمه الله تعالی علیه) مسجد را سنگر دانسته است، گفت: هرجایی که خط مقدم سنگر خالی شود دشمن آنجا را هدف قرار میدهد.
عارفی افزود: متاسفانه از زمانی که هیئتها پر شد و و جوانان به هیئت اکتفا کردند، مساجد خالی شد.
وی تاکید کرد: عزاداری هیئتی و مسجدی فرقی با هم ندارد. عزداری ها را در مسجد بگیریم و از مسجد خارج نشویم. خروج هیئتها از مسجد آفتهای زیادی به دنبال دارد.
این مداح اظهار کرد: برای بهتر شدن مراسم عزاداری باید بدانیم برای که داریم مداحی میکنیم و در محضر چه بزرگانی داریم میخوانیم.
عارفی خاطرنشان ساخت: اگر بدانیم اولین مستمع ما پیغمبر و اولاد پیغمبر هستند هر حرفی زده نمیشود، هر کلامی گفته و هر لباسی پوشیده نمیشود.
اخلاق دینی باید در مداح بروز داشته باشد
علی رنجبر، یک مداح گیلانی با اشاره به ویژگیهای یک مداح گفت: ویژگیهای یک مداح خلاصه می شود در اینکه بتواند حقایق وقایع زندگی اهل بیت( علیه السلام) و سبک زندگی آنان را بیان کند و گفتههایش مستند به روایات باشد.
وی اظهار کرد: مداح در ظاهر و درون باید به گونهای باشد که شایستگی مقام مداح اهل بیت(علیه السلام) بودن را داشته و اخلاق دینی و معرفتی در او بروز کرده باشد.
این مداح گیلانی افزود: یک مداح حتی در نوع بیان به گونهای حرف نمیزند که متناسب با شان او نباشد.
مداحی مناسب، مداحی به دور از غلو است
رنجبر، مداحی مناسب و در شان اهل بیت( علیه السلام) را مداحیهای به دور از غلو دانست و گفت: بزرگ کردن اهل بیت( سلام الله علیها) به شکل نادرست، بیان اشعار، روایات و داستانهای غیر مستند به رسالت مداح آسیب میزند.
وی تاکید کرد: آنچه شانیت اهل بیت(علیهما سلام) را میرساند حقایق حماسی مانند واقعه عاشورا و نه نه داستانهای غلو آمیز است.
این مداح یادآور شد: یکی از مواردی که در برخی از مداحیها دیده میشود بیان نادرست و به دور از عزت وقایع بعد از کربلا است.
وی ادامه داد: حضرت زینب(سلام الله علیها) به ظاهر اسیر دشمن بودند اما در واقع دشمن اسیر انقلاب کلمات و صبر حضرت زینب(علیه السلام) شد.
رنجبر با بیان اینکه در مداحی دنبال چشم و ابرو بودن از مواردی است که دون شان ائمه( سلام الله علیها) است، گفت: برتر از ویژگیهای ظاهری آنچه ائمه را در همیشه تاریخ عظمت بخشیده و اسوه کرده است فضایل اخلاقی و کرامتهای عالی انسانی است که از آنها در قالب زندگی روزمره و در مواجه با مردم جامعه بروز وظهور داشته است.
وی به نقش مراسم عزاداری در تقویت فرهنگ اسلامی اشاره کرد و گفت: از آنجائیکه مردم به اختیار و با علاقه در مراسم عزاداری یا جشن اهل بیت( سلام الله علیها) شرکت میکنند، مطالب را با انگیزه بیشتری میپزیرند.
این مداح گیلانی اذعان کرد: یک مداح در مراسم عزاداری میتواند با اشعار و مطالبی که در قالب عزاداری مطرح میکند مردم را از معارف دینی مستغنی کند.
رنجبر تاکید داشت: مراسم اهل بیت(علیه السلام) تنها برای عزاداری نیست، برای آماده کردن فکر آنها برای پذیرش سبک زندگی علوی و پیاده کردن آن در زندگی شخصی است.
نظر شما