به گزارش گروه اندیشه خبرگزاری شبستان، هفتاد سال از تأسیس دانشگاه در کشور ما می‌گذرد. در دوره‌هایی اولویت نظام آموزش عالی تمرکز بر آموزش بوده تا جایی که دانشگاه‌ها به آموزشکده‌هایی تقلیل یافته‌اند که صرفاً محل انتقال علم هستند. در دوره‌هایی نیز چنان غلبه مقاله‌نویسی و پژوهش محوری را در دانشگاه‌ها شاهد هستیم که حتی اساتید نیز برای ارتقاء علمی، دست به انتحال و سرقت علمی می‌زنند. نسل اول نظام دانشگاهی (آموزش محور) و نسل دوم (پژوهش محور) اکنون اشکالات خود را نشان داده‌اند و لازم است دانشگاه‌ها به تلفیقی از آموزش محوری و پژوهش محوری روی بیاورند.
در این رابطه علی رضائیان استاد دانشگاه و عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق (ع) گفت: طبیعی است که دانشگاه امروز نیازمند هر دو محور آموزشی و پژوهشی است.
وی با بیان این‌که وقتی آموزش بر پژوهش تکیه داشته باشد موجب رشد نظام آموزش عالی می‌شود، افزود: در این خصوص در دانشگاه‌های جمهوری اسلامی ایران تاکنون حرکت نسبتاً خوبی انجام‌شده است و شاهد پیشرفت‌هایی نیز بوده‌ایم اما تا رسیدن به مطلوب جهانی در این زمینه فاصله زیادی داریم.
رضائیان ادامه داد: در زمینهٔ پژوهش محورتر کردن نظام آموزش عالی باید گام‌های عملی برداشته شود. مثلاً برای بهره‌مندتر شدن از این بعد آموزشی نیازمند بودجه کافی و لازم هستیم. در رشته‌های علوم انسانی امکانات پژوهشی باید در اختیار اساتید و دانشجویان قرار بگیرد و در رشته‌های غیر علوم انسانی نیز امکانات آزمایشگاهی می‌تواند به کمک اساتید و دانشجویان بیاید.
این استاد دانشگاه لازمه دیگر موفق‌تر شدن اساتید رشته‌های علوم انسانی در پژوهش را کاهش حجم کاری آنها دانست و اظهار کرد: یک هدف دیگر علوم انسانی در کشور ما رسیدن به علوم انسانی اسلامی است که در این راه هم نیازمند پژوهش‌های پربار هستیم که با کمک به اساتید این رشته می‌توانیم سریع‌تر به هدف منظور دست‌یابیم.
عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق (ع) در ادامه با اشاره به ضرورت گام برداشتن درزمینهٔ پژوهش برای رسیدن به هدف علوم انسانی اسلامی که مورد تأکید نظام جمهوری اسلامی است، خاطرنشان کرد: منابع اسلامی موجود در اهل تسنن و اهل شیعه مناسب پژوهش علوم انسانی اسلامی است و هرچقدر متولیان نظام آموزش عالی برای تحقیق در منابع اسلامی سرمایه‌گذاری انجام دهند بیشتر به هدف منظور نظام نزدیک خواهیم شد.
این گزارش می افزاید: علی‌اصغر خندان، استادیار دانشگاه امام صادق(ع) در مورد لزوم توجه به‌نظام آموزش محور یا پژوهش محور گفت: تعریف من از نظام آموزش محور نظامی است که آموزش‌ها پاسخ سؤالات موجود دانشجویان را بدهد. به این معنی که سؤالات بالفعل دانشجویان پاسخ داده شود و نظام آموزشی پاسخ‌های بالقوه هم برای دانشجویان ایجاد کند.
وی در ادامه راجع به‌نظام پژوهش محور توضیح داد: در این نظام آموزشی فعالیت‌ها حول محور حل مسئله است در علوم انسانی از طریق پژوهش‌های اسنادی و کتابخانه‌ای مسئله‌ها حل می‌شوند و در عرصه غیر از علوم انسانی از طریق فعالیت‌های آزمایشی ابعاد پژوهشی برجسته می‌شود.
عضو هیئت‌علمی دانشگاه امام صادق (ع) در ادامه راجع به ارزیابی از وضعیت موجود نظام آموزش عالی کشورمان اظهار کرد: در ارزیابی وضعیت موجود می‌توان گفت نه‌تنها آموزش محور نیستیم بلکه یک گام پایین‌تر از یک نظام آموزش محور عمل می‌کنیم؛ زیرا دانشجو بدون آن‌که نسبت به‌فایده درس توجیه باشد مجبور است آن را حفظ کند و پایین‌تر از آموزش محور دانشجو مدرک محور است و این وضعیت مطلوبی نیست برای نظام آموزش عالی ما نیست.
خندان در ادامه راهکار اصلی ارتقای نظام آموزش عالی کشور را توجه به‌نظام آموزشی در مدرسه دانست و تصریح کرد: در نظام آموزشی کشور ما از مدارس هم نمی‌توان وضعیت مطلوبی استنتاج کرد زیرا آموزش محور بودن و پژوهش محور بودن هیچ کدام در این نظام آموزشی جایگاه واقعی ندارد.
طلیعه
نظر شما