خبرگزاری شبستان – گروه سیاسی: افغانستان یکی از اعضای اتحادیه همکاریهای منطقهای جنوب آسیا، سازمان اکو و سازمان کنفرانس اسلامی میباشد. افغانستان یکی از کشورهای فقیر و با نرخ توسعه پایین یکی از فقیرترین کشورهای جهان است. با سال ۲۰۰۹، نرخ مبادله تولید ناخالص داخلی در ۱۴ میلیارد دلار قرارداشت و سرانه تولید ناخالص داخلی ۱،۰۰۰ دلار میرسید. نرخ بیکاری آن ۳۵ درصد و تقریباً ۳۶ درصد ساکنین آن زیر خط فقر زندگی میکنند. مطابق با دادههای یواساید بیش ۴۲ درصد از جمعیت افغانستان برای کمتر از ۱ دلار در روز زندگی میکنند. اقتصاد افغانستان از حوادثی که از سال ۱۹۷۸ تاکنون جریان دارد رنج میبرد، همراه با آن چندین خشکسالی نیز به مشکلات مردم در طول سالهای ۱۹۹۸–۲۰۰۱ اضافه شدند. اگرچه بعد از جاری شدن میلیاردها دلار توسط تجارتهای بینالمللی و کمکهای کشورهای دیگر، در طول شش سال پیش، این اقتصاد کمی توانست رشد کند. حدود ۸۱ درصد مردم این کشور کشاورز هستند و بقیه شامل ۱۱ درصد در صنعت (اغلب بافندگی) و ۹ درصد در خدمات مشغول به کار هستند.
بنابراین گزارش، عمدهترین شریکان صادر کننده محصولات به این کشور پاکستان(۲۳٫۷ درصد)، آمریکا(۱۱٫۲ درصد)، هند(۷،۹ درصد)، آلمان(۶٫۸ درصد)، ترکمنستان(۴٫۹ درصد)، روسیه(۴٫۵ درصد)، کنیا(۴٫۳ درصد) و ترکیه(۴٫۲ درصد) میباشند که حجم آن به بیش از ۴ میلیارد دلار میرسد. بیشترین بدهی این کشور به کشور روسیه و نیز بانک جهانی است که به بالغ بر ۸ میلیارد دلار میرسد. پس از سقوط طالبان بیش از ۶۰ کشور جهان قول کمک به این کشور را دادند که به فاصله ۲۰۰۴ تا ۲۰۰۹، ۸٫۹ میلیارد دلار به این کشور کمک بلاعوض کنند. واحد پول افغانستان، «افغانی» نام دارد که از سال ۱۳۸۰ به بعد ارزش آن نسبت به دلار رو به بهبودی میرود. سال مالی آن از یکم فروردین (۲۱ مارس) تا ۲۹ اسفند (۲۰ مارس) است. عمدهترین محصول صادراتی این کشور مرفین یا تریاک است. حجم تولید تریاک در افغانستان به حدی است که بنابر گزارشهای سازمانهای بینالمللی، «بخش عمده تریاک جهان» در این کشور تولید میشود. از دیگر اقلام صادراتی این کشور میتوان به جامه پشمی بومی این کشور و فرشهای دستباف و پوست گاو و گوسفند و سمور و پلنگ و مار اشاره کرد.
این گزارش می افزاید: تا سال 1312 هيچ مؤسسه بانكي در این كشور وجود نداشت. تمام معاملات كريدتي و تبادلات توسط صرافان خارجي و عمدتاً تجار هندي صورت مي گرفت كه در كابل و قندهار فعاليت داشتند. در سال 1311 به ابتكار محترم عبدالمجيد خان زابلي شركت سهامي به نام شركت سهامي هاشمي تأسيس و در برج فروردین1312 به نام بانك ملي افغان مسمي و به حيث اولين بانك در افغانستان تاسیس شد. سرمايه ابتدايي آن 9,6 ميليون افغاني بود كه 72 در صد آن مربوط به سكتور خصوصي و 28 در صد آن به دولت تعلق داشت. بانك ملي افغان تا سال 1318 بعضي از وظايف بانك مركزي راهم به عهده داشت. پس از آن سیستم بانکی این کشور توسعه یافت و بانک ها به دو دسته خصوصی و دولتی در افغانستان تقسیم شدند از جمله بانک های این کشور آرین بانک است. اين بانك به كشور ما تعلق دارد و جواز فعاليت بانكي خود را در 26 جون 2004 اخذ کرده است. سهام داران اين بانك عبارتند از بانك صادرات ايران و بانك ملي ايران.
بنابراین گزارش، حال در راستای تعامل بهتر و بیشتر ایران و افغانستان؛ شعبه آرين بانك افغانستان به منظور استفاده بهتر تجار و بازرگانان دو كشور ايران و افغانستان در منطقه آزاد تجاري- صنعتي چابهار داير مي شود. حميدرضا طوسي، در این باره به ایرنا گفته است: "رئيس اجرايي آرين بانك و رئيس هيات ناظرين وارد منطقه آزاد چابهار شدند و در سفري سه روزه زمينه راه اندازي شعبه آرين بانك را در اين منطقه بررسي کردند. مديران آرين بانك تمايل زيادي براي راه اندازي شعبه اي در منطقه آزاد چابهار دارند و برنامه هاي ديگر آنان تاسيس شعبه آرين بانك در كشور هند است. حضور 130 شركت با 400 نفر فعال اقتصادي و تجاري كشور افغانستان در منطقه آزاد چابهار فرصت مناسبي براي موفقيت هر چه بهتر شعبه آرين بانك در اين منطقه است. هيات اقتصادي كشور افغانستان پس از بازديد از بخش هاي مختلف منطقه آزاد و ظرفيت هاي چابهار، نشستي درخصوص تاسيس شعبه آرين بانك با حامد علي مباركي رئيس هيات مديره و مديرعامل سازمان منطقه آزاد تجاري – صنعتي چابهار خواهند داشت. آرين بانك با سهامداران ايراني بانك هاي ملي و صادرات در افغانستان تاسيس شده است و داراي دو شعبه در كابل مركز افغانستان و هرات است."
یادآور می شود: آغاز روابط ایران و افغانستان را میتوان قرن دانست. یعنی زمانی که افغانستان به تحریک انگلستان از ایران جدا شد و اعلام استقلال کرد. پیش از این واقعه افغانستان و خراسان منطقهای واحد در نظر حاکمان ایران بودند و مشترکات فرهنگی بسیاری داشتند. تلاش انگلیس برای ایجاد یک دولت مستقل هرچند ضعیف در شمال غربی هندوستان که بتواند مانع به خطر افتادن هند از جانب روسیه و ایران باشد، اصلیترین عامل استقلال افغانستان به شمار میرود.
در اوایل شاهنشاهی امانالله سعی به عمل آمد که رابطه برقرار شود و در سال ۱۹۲۰ نماینده افغانستان وارد ایران شد و پیشنهاد پنج مادهای را به دولت ایران پیشکش کرد که حاوی این مطالب بود: افتتاح مذاکره دوستی، مبادله سفرا، اقامه قونسل افغانی در مشهد، استقرار روابط پستی و روابط تجاری. این مذاکرات بعد از یک سال منجر به امضای معاهده مودت در سال ۱۹۲۱ بین نمایندگان دو کشور گردید. در مفاد این معاهده، دوستی خوبی بین دو دولت تأکید شده بود. همچنان در سال ۱۹۲۶ معاهده بین دو دولت در نه فصل در کابل به امضا رسید که تأیید مواد معاهده قبلی، عدم تعرض و حفظ بی طرفی هنگام تعرض دولتهای دیگر و امضای قراردادهای تجاری جزء مفاد این معاهده بود.
بعد از استقلال افغانستان از ایران، بحث اختلافات مرزی دو کشور، جنگ داخلی و ظهور طالبان و القاعده در افغانستان از دلایل رونق نگرفتن روابط بین دو دولت بودهاست. این روند تا زمان حمله آمریکا به افغانستان در سال ۲۰۰۱ ادامه داشت. از آن زمان به بعد بود که با استقرار دولت واحد متمرکز در افغانستان، دو طرف سعی کردند مناسبات خود را گسترش دهند.
نظر شما