زهرا سلیمانی: هفته گذشته در یکی از ایستگاه‌های مترو تهران شاهد آن بودیم که خانم جوانی با توجه به حرکت قطار به سمت ایستگاه خود را به زیر چرخ واگن‌های مترو انداخت. ظاهر جوان، شاداب و پویای این شخص با کار انجام شده همخوانی نداشت و این مهم را یادآور می شد که خودکشی تنها راه فرار این دختر جوان از دام مشکلات بود. از این رو بر آن شدیم تا برای بررسی دلایل وقوع چنین حوادثی این موضوع را با کارشناسان امر در میان گذاشته و نظرات آنها را جویا شویم.
حجت‌الاسلام «محمدرضاضمیری»، عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور با اشاره به رابطه مستقیم خودکشی با همبستگی اجتماعی گفت: به هر میزان که همبستگی اجتماعی افزایش می‌یابد، به همان نسبت نرخ خودکشی نیز کاهش می‌یابد و نیز با کاهش همبستگی اجتماعی در جامعه شاهد افزایش خودکشی خواهیم بود.
همبستگی اجتماعی تنها راه چاره
به گفته عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور، آنچه مسلم است جامعه امروزی در کمترین سطح از همبستگی اجتماعی به سر می‌برد. بدیهی است که آنچه همبستگی و تعلق افراد را به شرایط پیرامون‌شان افزایش می‌دهد القای حس جمع‌گرایی و گسترش فعالیت‌های مشترک است. امری که به هیچ وجه در ایران مورد توجه نیست و همیشه یکی از مغفول مانده‌ترین متغیرها بوده است.
زنگ های خطری که باید جدی گرفته شود
ضمیری ضمن تأکید بر اهمیت فضیلت اجتماعی و انسجام گروهی در جامعه تصریح کرد: در کشور ما علل مختلفی برای خودکشی وجود دارد که از جمله مهم‌ترین آنها می‌توان به شرایط اقتصادی نابسامان افراد و ستیزهای خانوادگی اشاره کرد.
عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور با بیان اینکه نباید به سادگی از کنار این معضل اجتماعی گذشت، خاطرنشان کرد: این پدیده که امروز گریبان‌گیر جامعه شده است، برای محافل مذهبی، مدیریتی و اجتماعی کشور یک زنگ خطر جدی است.
خودکشی، پتکی ویرانگر بر پیکره جامعه
وی خاطر نشان کرد: باید توجه داشت که بی‌توجهی مسئولان امر در این رابطه، خودکشی را تبدیل به پتکی ویرانگر بر پیکره جامعه می‌کند؛ به گونه‌ای که باز هم درمان را بر پیشگیری ترجیح می‌دهیم. ضمیری افزود: یکی از آفت‌هایی که جامعه ایران همواره با آن گریبان‌گیر بوده و هست بی‌توجهی به پیشگیری می باشد، گویی این سرنوشت جامعه ایران است که به درمان، اهمیت بیشتری می دهند تا پیشگیری.
باید یاد بگیریم که این دنیا گذراست
حجت‌الاسلام ضمیری بیشترین تعداد خوکشی را مربوط به شهر ایلام دانست و گفت: از نظر اسلام، خودکشی، خودسوزی و خودآزاری حرام است و به قطع پیوند فرد با آموزه‌‌های دینی می‌انجامد.
وی افزود: انسان با مراجعه به آیات و روایات دینی به این سطح بینش می‌رسد که این جهان یک دنیای گذرا است و آنها برای دنیایی دیگر خلق شده‌اند که این امر باعث می‌شود انسان مشکلات را بزرگ ندانسته و به صورت پویاتری به زندگی خود ادامه دهد.
تقویت ایمان و باورهای دینی تنها راه چاره خودکشی
در ادامه «مجید ابهری»، کارشناس علوم رفتاری و آسیب شناس اجتماعی مجلس دلایل خودکشی در ایران را این چنین بررسی کرد که 90درصد خودکشی‌ها نشان از ضعف ایمان و فاصله باورهای دینی از نگاه آسیب‌شناسی و خودکشی دارد، در اصل افراد با اقدام به خودکشی تصمیم به پایان اختیاری زندگی می گیرند. وی افزود: وقتی انسان به علت ضعف توکل و کمرنگ بودن باورها احساس می‌کند به پایان راه رسیده و چاره‌ای برایش نمانده دست به خودکشی می‌زند.
نحوه خودکشی بیانگر حالات روحی فرد
ابهری درباره نحوه استفاده از آلات در خودکشی گفت: باید توجه داشت که خودکشی بیانگر حالت روحی فرد در هنگام انجام آن می‌باشد، هر چه وسیله خشن‌تر باشد نشان دهنده این است که شخص از وضعیت روحی پریشان‌تری برخوردار بوده، از جمله این اقدامات می‌توان به خودسوزی، پرتاب از بلندی، حلق‌آویز کردن، خودکشی با اسلحه، سم و قرص شیمیایی اشاره کرد. وی افزود: با توجه به آمار هر چند وقت یک بار شاهد این هستیم که زن یا مردی خود را در مقابل قطار پرت می‌کند که اقدام بیانگر این است که در واقع مترو از امنیت خاصی برخوردار نیست و نبود دوربین‌هایی که در زمان خطر هشدار می‌دهند در کشور ما جایشان خالی است.
شیطان پشت پرده خودکشی
به گفته ابهری به طور کلی از نگاه رفتار انسانی، خودکشی یک رفتار غیراخلاقی و شیطانی برای پایان زندگی است. بسیاری از انسان‌هایی که در زمان بحران با مشورت و توکل به جلب مشارکت اقدام نمی نمایند، انسان‌های ضعیفی هستند که قدرت مقابله نداشته و فکر می‌کنند که با خودکشی مشکلات‌شان از بین می‌رود؛ اما در جهان آخرت هم عذاب الهی شامل حال این افراد خواهد شد و این اشخاص در آن دنیا هم باعث خجالت خانواده‌ها می‌شود.
خودکشی، عاملی برای تهدید و جلب توجه دیگران
این کارشناس علوم رفتاری معتقد است: اکثر دختران به علت شکست‌های عشقی و عدم تحقق وعده مردان دست به خودکشی می‌زنند.
درادامه وی نتایج حاصله از خودکشی را در مردان و زنان این چنین برشمرد که اقدام به خودکشی در زنان سه برابر مردان است و باید توجه داشت که این اقدامات اغلب برای تهدید و جلب توجه اطرافیان است. نود و هفت درصد از افرادی که خودکشی می‌کنند در دقایق آخر پشیمان شده، اما در پاره‌ای از اوقات امکان بازگشت وجود ندارد.
فقدان هدف اصلی ترین دلیل خودکشی
ابهری دلایل این اقدامات را افزایش عشق‌های اینترنتی، باور و فریب انسان‌ها دانست و افزود: از اصلی‌ترین دلایل خودکشی فقدان هدف‌شناسی، توکل و خودآگاهی در حل مسایل محوری و پایه‌ای برای ضعف مهارت‌های زندگی و عدم تقویت اندیشه است. وی برای مقابله با این معضل اجتماعی گفت: با تدریس درس مهارت های زندگی در دوره های راهنمایی و دبیرستان و اقدامات رسانه به خصوص رسانه ملی می‌توان گرایش به این افکار را به حداقل رساند.
بی تفاوتی نسبت به معضل های اجتماعی تا کی؟
«محمد زاهدی اصل»، جامعه شناس نیز در بررسی دلایل خودکشی این خانم جوان در مترو گفت: یک حادثه ای که رخ می دهد به زیر ساخت های آن و عوامل فردی و اجتماعی بستگی دارد. این جامعه شناس افزود: فرد از لحاظ اجتماعی و روانی ضعیف است، فشارهای اقتصادی و فرهنگی را نمی تواند تحمل کند و ترجیح می دهد خود را بکشد. من معتقدم این افراد باید از لحاظ روحی و روانی مورد بررسی قرار گیرد.
خودکشی در کودکان نیز شایع است
بنابر پژوهشی که «امیدوار رضایی»، عضو کمیسیون بهداشت و درمان و «طاهره ثقه السلام»، روانشناس و مشاور درباره علل و عوامل خودکشی داشتند به این نتیجه رسیده اند که خودکشی در 62 درصد از پسران و 38 درصد دختران در ساعت 18 تا 24 اتفاق می افتد. باید در نظر گرفت که بنابر این پژوهش دلایل خودکشی در کودکان عوامل استرس زا، خانواده گسسته و مشکلات تحصیلی است و 40درصد از کودکان خودکشی را از طریق تلویزیون و در مراتب بعد از مادر و افراد خانواده یاد می گیرند.
ناگفته نماند خودکشی به عنوان دومین عامل مرگ درکشور است و این معضل در بیشتر گروه های سنی اتفاق می افتد از این رو می بایست به مسئولین تربیتی و آموزش کشور گوش زد کرد که به فکر موارد آسیب زا باشید و بکوشید تا اعتقادات و باورهای دینی در زندگی افراد جامعه پررنگ تر ظاهر شود.
پایان پیام/
نظر شما