کودکان و نوجوانان جدی گرفته نمی شوند

محمدرضا شمس، نویسنده، شاعر، بازیگر و عروسک گردان در پاسخ به این سوال که چه آفت هایی ادبیات کودک و نوجوان کشورمان را تهدید می کند به خبرنگار شبستان گفت: به نظر بنده مهمترین آفت در حوزه ادبیات کودک و نوجوان، جدی نگرفتن کودکان و نوجوانان است. متاسفانه کودکان و نوجوانان را جدی نمی گیریم، باورشان نمی کنیم و برایشان اهمیت قایل نیستیم.

شمس ادامه داد: وقتی برای کودکان و نوجوانان اهمیت قایل باشیم، مسلما برای آنها برنامه ریزی می کنیم. امکان دارد برنامه ما دارای نقص هایی باشد اما در طول زمان این نقص ها تصحیح و رفع می شوند و برنامه خوبی ارایه خواهد شد.

وی با بیان اینکه ادبیات کودک و نوجوان به رسمیت شناخته نمی شود، عنوان کرد: نهادهای ادبی ما کودکان و نوجوانان را به رسمیت نمی شناسند، در نتیجه ادبیات کودک و نوجوان را نیز به رسمیت نمی شناسند و برای آن اهمیتی قایل نیستند.

این نویسنده کودک و نوجوان خودسانسوری را از دیگر عوامل تهدیدکننده ادبیات کودک و نوجوان ذکر کرد و افزود: ما به عنوان نویسنده ابتدا خودمان، خودمان را سانسور می کنیم، یک سری مسایل را نمی نویسیم، در صورتی که شاید همان مسایل خواسته های بچه ها باشد و بچه ها را جذب و مشتاق کند.

شمس که " هادی و هدی"، "قصه های کوچه ما"، "ببری و آقا جون"، "ناجورها"، "بزبزقندی" و "عکاسخانه" را در کارنامه کاری خود دارد، تصریح کرد: علاوه بر نویسندگان، ناشران هم یک سری سانسور انجام می دهند و سپس ارشاد هم سانسورهایی اعمال می کند. وقتی هم که کتاب چاپ شد، نهادهای ادبی آن را بررسی می کنند و یک سری سانسور هم آنها اعمال می کنند.

نویسنده کتاب هایی همچون " خواب و پسرک " ، "عروسی" ، " دیوانه و چاه " ، " قصه بهار " و " جاده " معتقد است، یکی از آفت های جدی که ادبیات کودک و نوجوان را تهدید می کند، خط قرمزهایی است که خیلی اوقات سلیقه ای است و یک روز هست و روز دیگر نیست.

این نویسنده و شاعر خاطرنشان کرد: مثلا در مقطعی به ما می گویند در نوشتار خود نباید کلماتی مثل روح، سگ یا خوک به کار ببرید. ممکن است بعد از مدتی این خط قرمزها تغییر کند. زمانی می گویند در نوشتن خود، گفت و گو را محاوره نداشته باشید. حتی نوع نوشتن نویسندگان هم توسط نهادهای ادبی تامین می شود و مسلما تمام اینها به ادبیات کودک و نوجوان لطمه می زند.

گفتنی است، محمد رضا شمس تاکنون جوایزه همچون، لوح تقدير كتاب سال كانون پرورش فكرى كودكان و نوجوانان، كتاب سال سلام، قصه‌ سال مجله‌ سروش كودک، لوح زرين جشنواره مطبوعات كانون پرورش فكرى كودكان و نوجوانان،‌ جشنواره مطبوعات، كتاب سال شوراى كتاب كودک و ديپلم افتخار از IBBYو  انجمن فرهنگي را از آن خود کرده است. . وی همچنین در نمایش های عروسکی "عصای کارگشا" (فیاضی)، "موش کوچولو "(دادشکر)، "کارآگاه ۲" (غریب پور)، "بابابزرگ و ترب" (غریب پور)، "لی‌لی‌حوضک" (عبدالملکی)، "هرچیز به جای خویش نیکوست" (غریب پور)، "٦ جوجه کلاغ و یک روباه" (غریب پور) و در فیلم عروسکی "کارآگاه ٢" به کارگردانی غریب پور هم به عنوان عروسک گردان و بازیگر حضور داشته است.