به گزارش خبرگزاری شبستان از قم، حجت الاسلام و المسلمین سیدعلی قاضی عسکر، نماینده ولی فقیه در امور حج و زیارت امروز (20 شهریور) در همایش بررسی ابعاد سیاسی- حقوقی فاجعه منا که در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار شد، عنوان کرد: مسائلی که در مراسم حج اتفاق افتاد، مسائل ساده ای نیست، هم بحث سقوط جرثقیل در مسجد الحرام و هم فاجعه منا نباید فراموش شود.
تاریخ شفاهی فاجعه منا در حال جمع آوری است
نماینده ولی فقیه در امور حج و زیارت با بیان این که تاریخ شفاهی فاجعه منا در حال جمع آوری است، اظهار داشت: امروز باید تمام زوایای موجود در فاجعه منا را شناخت و راهکارهای پیگیری و پیشگیری در سال‌های بعد را در نظر گرفت.
حجت الاسلام و المسلمین قاضی عسکر افزود: متأسفانه حوادثی که بعد از انقلاب اسلامی تا کنون اتفاق افتاده است، نتوانستیم به صورت کامل و دقیق ثبت کنیم تا بتوانیم پیگیری صحیح داشته باشیم.
وی بیان داشت: ما برای حوادثی که برای حج اتفاق می‌افتد باید تاریخ شفاهی داشته باشیم، حادثه سال 66 که در مراسم حج اتفاق افتاد، کتاب‌های ارزنده ای برای مستند کردن آن وجود نداشته است و در آن زمان غفلت شده است، امروز تاریخ شفاهی این حادثه جمع آوری می‌شود تا در کتابی تدوین شود.
تاریخ شفاهی و مستندسازی فاجعه منا از لحظه وقوع حادثه صورت گرفت
نماینده ولی فقیه در امور حج و زیارت تصریح کرد: در مورد حادثه منا، هنوز یک سال از این حادثه نگذشته است، از همان روزهای اول شایعاتی در مورد حادثه منا صورت گرفت که واقعیت نداشت، از آن روز تا کنون مطالب نادرستی توسط برخی افراد منعکس می‌شود.
حجت الاسلام و المسلمین قاضی عسکر افزود: برخی شایعه کردند که به ایرانی ها گفتند که زودتر از ساعت 10 به رمی جمرات نروید، در حالی که دروغ است و توصیه حج و زیارت ایران به حاجیان این بود که حتی المقدور بعد از ساعت 10 به رمی جمرات بروید.
وی یادآور شد: بلافاصله از لحظه وقوع حادثه، تاریخ شفاهی و مستندسازی در منطقه منا صورت گرفت، در ایران هم تیمی تشکیل شد تا در استان ها و شهرستان ها با خانواده‌های حاجیان سال گذشته مصاحبه شود تا مدارک جمع آوری شود.
جمع آوری 822 مصاحبه در تاریخ شفاهی فاجعه منا
نماینده ولی فقیه در امور حج و زیارت تصریح کرد: از حادثه منا تا کنون 822 مصاحبه صورت گرفت و در همه مطبوعات و سایت‌های خارجی که امکان جمع آوری اطلاعات بود، مطالب این واقعه جمع آوری شد.
حجت الاسلام و المسلمین قاضی عسکر عنوان کرد: اطلاعات جمع آوری شده نشان می‌دهد که مطالب داخل و بیرون با یکدیگر سازگاری دارند و ما را به نتیجه لازم رساند و اگر آنها با ما همکاری نکنند، حادثه از نظر ما مشخص است و ما بر اساس آن پیگیری انجام می‌دهیم.
وی اظهار داشت: بیش از 400 نفر وکالت محضری دادند تا از طریق آنها بحث‌های حقوقی پیگیری شود، امروز راه‌های پیگیری موضوع از نظر سیاسی و حقوقی مشخص است اما باید به صورت جدی پیگیری شود.
عربستان باید از وقوع چنین حوادثی در مراسم حج پیشگیری می‌کرد
حجت الاسلام و المسلمین قاضی عسکر تصریح کرد: ما در این موارد نباید سستی و سهل انگاری کنیم، در حادثه حج سال 66، فاجعه بزرگی در حج رخ داد که 432 زائر به شهادت رسیدند، اما پیگیری‌های حقوقی ارزنده ای صورت نگرفت، در حالی که در آمریکا برخی از خانواده‌های حادثه دیده لبنان، ایران را هم مقصر می‌دانند و 2 میلیار دلار ایران را بلوکه می‌کنند.
نماینده ولی فقیه در امور حج و زیارت تأکید کرد: وزارت امور خارجه، قوه قضائیه و ... به جای این که به مسائل شعاری بپردازند، باید وارد شوند و راه ها را شناسایی و پیگیری کنیم.
وی بیان داشت: موارد فراوانی از نظر حقوقی قابل بررسی است، آنچه که مسلم است این است که عربستان باید برنامه ریزی می‌کرد و از وقوع چنین حوادثی در مراسم حج پیشگیری می‌کرد.
عربستان باید زمینه‌های لازم برای برگزاری حج امن را برای حاجیان فراهم می‌کرد
نماینده ولی فقیه در امور حج و زیارت گفت: آل سعود در زمینه‌های بسیاری در امور حج حاجیان سهل انگاری کردند، از جمله امنیت و بهداشت حاجیان بود؛ در سال‌های گذشته امنیتی برای حاجیان وجود نداشت و بیماری‌های مهلک در عربستان فراوان بود و به مسائل بهداشتی توجهی نمی شد.
حجت الاسلام و المسلمین قاضی عسکر یادآور شد: بیش از 1400 سال است که مراسم حج در عربستان برگزار می‌شود و در این سال ها حکام عربستان باید زمینه‌های لازم برای برگزاری حج امن را برای حاجیان فراهم می‌کردند تا از بروز چنین حوادثی پیشگیری می‌شد.
وی عنوان کرد: عربستان می‌توانست با اجرای طرح‌های مختلف از وقوع حوادثی که در این سال ها اتفاق افتاده است، جلوگیری کند؛ در این سال ها زائران بسیاری کشته شدند، در حالی که عربستان پیشگیری نکرد و مسبب این حوادث بوده است.
وجود تبعیض در مراسم حج
نماینده ولی فقیه در امور حج و زیارت اظهار داشت: مسائل و عناوین فقهی دیگری وجود دارد؛ از جمله قتیل الزحام است، در فقه شیعه و سنی اگر کسی در میان ازدحام جمعیت فوت شود، دیه اش با بیت المال است و اگر مقصر اصلی و مشخصی نداشته باشد و این دست ما را باز می‌کند تا از آن ها مطالبه کنیم.
حجت الاسلام و المسلمین قاضی عسکر یادآور شد: در مجامع حقوقی بین المللی بحث امدادرسانی مطرح است، اگر دولتی در امدادرسانی به موقع عمل نکرد، در مرگ افراد مقصر است، در جنبه‌های حقوق بشری کسی که وارد یک کشور می‌شود، دارای حقوقی است که دولت آن کشور باید ادا کند و اگر ادا نکند، مقصر است، در حالی که دولت عربستان حقوق زائر را نادیده گرفته است.
وی افزود: عدم تبعیض یکی دیگر از بحث‌های حقوقی است، امروز در عربستان یک خط ریل برای مردم کشورهای عربی و خلیج راه انداخته اند، در حالی که دیگر زائران حق استفاده از آن را ندارند، همچنین تبعیض هایی در امداد رسانی وجود داشت.
نماینده ولی فقیه در امور حج و زیارت تصریح کرد: جبران خسارت و بحث آسیب ها از نظر حقوق بشری یک مسأله جدی است؛ برخی خانواده ها نان آور خود را از دست دادند، همچنین برخی آسیب‌های روحی دیدند که باید مورد توجه قرار گیرد.
متأسفانه در مجامع بین المللی کاری در خصوص فاجعه منا صورت نگرفته است/بیانات مقام معظم رهبری (مدظله) درباره مدیریت حج باید مستندسازی شود
حجت الاسلام و المسلمین قاضی عسکر با اشاره به تعهدات حقوق بشری، گفت: در عهدنامه مودت میان ایران و عربستان آمده است که در حکومت حجاز متعهد می‌شود که نسبت به حجاج ایرانی مانند دیگران زائران رفتار شود و وسائل امنیت و آسایش و اطمینان آنان فراهم شود.
وی تأکید کرد: متأسفانه در مجامع بین المللی کاری در خصوص فاجعه منا صورت نگرفته است که امید است بعد از سالگرد، جلساتی برای این کار صورت بگیرد و از اساتید و پژوهشگران حوزه و دانشگاه درخواست می‌شود که در این بحث ما را یاری کنند.
نماینده ولی فقیه در امور حج و زیارت یادآور شد: مقام معظم رهبری (مدظله) در مورد مدیریت حج مطالبی بیان کردند که باید مستندسازی شود و از نظر علمی بحث مطرح شود، ما باید با همکاری پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، سوابق تاریخی و مستند دینی آن را جمع آوری کنیم.
نظر شما