خبرگزاری شبستان- گرگان: دوباره شهر سیاهپوش شد و بغض راه گلو را بسته است. عقربه های ساعت در تردید رفتن یا از حرکت ایستادن، وامانده اند! آنها خوب می دانند چه خبر است و می دانند که به زودی، عاشورا می آید. این روزها نواهای حزن انگیز از کوچه و کنار شهر شنیده می شود و آسمان هم برای محرم و عاشورا، چادر کبود روی شهر کشیده است.
بازهم محرم آمد و دوباره شور و شعور حماسی در دل مردم این دیار جان گرفت. مردم دارالمومنین، گرگان هم این روزها با بغضی در گلو و غمی در نگاه به استقبال محرم رفته و تکایا و حسینیه ها و مساجد را سیاهپوش کرده اند.
قلب گرگان، در دل بافت تاریخی اش زودتر از همه به استقبال ماه خون رفته است و جوانان در کنار میانسالان و سالخوردگان، هر یک گوشه ای از کار را در دست گرفته اند تا توسل بر حسین ( علیه السلام) گره از کارشان باز کند.
دهه اول محرم که شروع می شود، همه چیز رنگ غم به خود می گیرد، انگار همه مردم منتظر یک بهانه هستند تا بیشتر ارادت خود را به اهل بیت (علیهم السلام) نشان دهند و محرم این فرصت را برای عاشقان امام حسین (علیه السلام) فراهم می کند. چه زیبا گفت محتشم کاشانی که: « باز این چه شورش است که در خلق عالم است».
هر منطقه ای برای خود آداب و رسوم و خرده آیین هایی دارد که وجه تمایز مردم آن دیار به شمار می رود. مردم گرگان با پیشینه ای غنی و فرهنگی کهن، دارای خرده آیین های خاص در ایام محرم و سوگواری هستند. از جمله این آداب و رسوم می توان به دسته چوبی، طوق بندان، چک چکی، چهل منبر و ... اشاره کرد.
دسته چوبی در دل بافت تاریخی
دسته چوبی از آیین های کهن عزادارای مردم شهر گرگان در محله های قدیمی است که ریشه در باورها و خرده مذاهب شیعه و سنی در قرن چهارم هجری قمری دارد و هنوز هم در دهه نخست ماه محرم در محله هایی همچون سرچشمه، سبزه مشهد، درب نو و چهارراه میدان برگزار می شود. در این نوع از عزاداری که همراه با خواندن اشعار و نوحه سرایی است، عده ای با چوب های بلندی که در دست دارند، چوب ها را به هم می کوبند. اگر این مراسم در هنگام شب برگزار شود، عده ای مشعل در دست می گیرند.
چک چکی، رسم مهاجران
یکی دیگر از شیوه های عزدارای محرم در گرگان، به نام « چک چکی» معروف است. دسته چک چکی متعلق به مردمی است که در گذشته های دور از شاهرود و دامغان به این شهر مهاجرت کرده بودند. در این نوع مراسم، عزاداران در یک صف قرار می گیرند و هر کدام دو سنگ در دست هایشان دارند و به هم می کوبند و به واسطه صدایی که از برهم خوردن این سنگ ها ایجاد می شود، به عنوان چک چکی معروف شده است.
طوق بندان، نماد هر محله
یکی دیگر از آیین مردم این منطقه، طوق بندان است که هم اکنون نیز در دهه نخست محرم اجرا می شود. همیشه طوق ها و یا علم های مخصوصی برای این مراسم وجود داشت که یادگار و نماد هر محله بود. در گذشته طوق ها ساده بود اما به مرور زمان اشکال دیگری به خود گرفت. آیین طوق بندان همراه با قربانی و نوحه خوانی است و هر محله ای در یک روز خاص طوق های خود را بیرون می آورد و در محله های مختلف می گرداند.
خرده آیین ها و آداب و رسومی که مردم این دیار دارند، حکایت از عشق و ارادت آنان به اهل بیت (علیهم السلام) است که هر ساله با شور و شعور خاصی برگزار می شود.
نظر شما