آینده پژوهی و تحلیل نشانه های ظهور

به گزارش گروه مهدویت خبرگزاری شبستان، حجت الاسلام والمسلمین رحیم کارگر، کارشناس مباحث مهدوی و عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی درباره «آینده پژوهی و تحلیل نشانه های ظهور» در کانال تلگرامی آینده نگاری ایران می نویسد:  

از نظر آینده پژوهی مردم از هم‌اکنون باید بدانند که آینده ممکن است آبستن چه پیشامدهایی باشد؛ کدام پیشامدها احتمال وقوع بیشتری دارند؛ و در میان آن‌ها کدام‌یک از مطلوبیت بیشتری برخوردار است. بر همین اساس، سه رویکرد به مطالعه آینده وجود دارد: آینده‌پژوهی تحلیلی، که گاه آینده‌پژوهی اکتشافی نیز نامیده می‌شود؛ آینده‌پژوهی‌ تصویرپرداز و آینده‌پژوهی هنجاری، که گاه آینده‌پژوهی مشارکتی نیز نامیده می‌شود.

روش های مورداستفاده در آینده پژوهی فراوان است از جمله: دیده بانی آینده، دلفی، تجزیه و تحلیل روند ها، تجزیه و تحلیل پیشران ها، سناریو پردازی، چشم انداز سازی، نقشه راه، پس نگری، مدلینگ، شبیه سازی و ترکیبی از روش های فوق ... .

بسیاری از آینده پژوهان سواد آینده یا همان هوشیاری محیطی را مهمترین ابزار برای ساختن آینده می دانند. در حقیقت بدون پایش محیطی بهره برداری از تکنیک ها و روش هایی که برای آگاهی از شرایط آینده به کار می روند، میسر نخواهد بود.

یک آینده پژوه همواره شرایط پیرامونی خود را زیر نظر می گیرد و نشانه های تغییر را شناسایی می کند. آگاهی از شرایط محیطی از آن جهت حایز اهمیت است که برنامه ریزی های واقع بینانه در هماهنگی با تغییرات محیطی رشد یافته و تغییر می کنند.

از دیدگاه دانش آینده پژوهی کمک به برنامه ریزی بهتر در شرایطی امکانپذیر خواهد بود که آگاهی مناسبی از متغیرهای محیطی و تاثیرات آنها بر تصمیم ها و انتخاب های خود داشته باشیم. به این سبب مجموعه ای از هوشیاری های فنی، تجاری، سیاسی و اجتماعی ضرورت می یابند.

گفتنی است، کانال تلگرامی حجت الاسلام رحمی کارگر با عنوان آینده نگاری ایران و به نشانی IranianForesight در دسترس کاربران است.