به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری شبستان، پس از آن که بعد از ۸ سال بالاخره کشورهای عضو اوپک توانستند به نتیجه ای مشخص دست یابند نقش مهم روسیه در رسیدن به این نتیجه بیش از پیش مشخص شد تا جایی که یک کارشناس نفتی ایرانی معتقد است دیگر اوپک بدون همکاری روسیه نمی تواند به جایی برسد از این پس روپک (روسیه + اوپک) جای اوپک را خواهد گرفت.
بنابراین گزارش، طبق گفت و گویی که ایرنا با محمد رضا معماریان پس از نشست الجزایر اعضای اوپک داشته او به توضیح در خصوص روپک پرداخته است.
طبق برخی از اظهارات معماریان رئیس اسبق اداره بررسی های بازار نفت وزارت نفت در این گفت و گو: مقام های نفتی روسیه و عربستان اعلام کرده بودند که پس از نشست الجزایر، نشست دیگری را برگزار می کنند که در آن درباره تبدیل اوپک به روپک گفت وگو خواهند کرد. روپک، براساس اهداف درازمدت اقتصادی تشکیل خواهد شد، بنابراین پایدار خواهد ماند. به همان دلیل که اوپک در دهه 1960 تاسیس شد، اکنون نیز به همان دلایل نیاز است که روپک تاسیس شود.
روسیه تمام قد برای مدیریت بازار نفت مانند مدیریت گاز انگیزه دارد. با توجه به این که 70 درصد قیمت گذاری گاز صادراتی تابع قیمت نفت است، بر این اساس، روسیه در بخش گاز نیز به دلیل کاهش قیمت نفت ضرر می کند.
قزاقستان، آذربایجان و سایر کشورهای شوری سابق از جمله تولیدکنندگانی هستند که با روسیه در سازمان اوپک جدید (روپک) عضو خواهند شد.
صحبت های متناقضی که روسیه مطرح می کند، یک بازی دیپلماتیک است. همان طور که عربستان و ایران نیز چنین مانورهای دیپلماتیکی را انجام داده اند. کارشناسانی که با سیاست ها و رفتارهای عربستان، روسیه و سایر تولیدکنندگان در بازار آشنا هستند می دانند که سخنان مقام های روسیه و از جمله وزیر انرژی این کشور، پدیده جدیدی نیست. گوش کارشناسان و فعالان بازار پر از این حرف های دیپلماتیک است. در واقع این صحبت ها، نوعی چانه زنی متعارف است.
باید توجه داشت که اکنون منافع روسیه با گذشته و از جمله سال 1997 (بحران جاکارتا) تغییر کرده و این کشور تمایل بیشتری برای همکاری دارد.40 درصد درآمد روسیه از نفت تامین می شود که با کاهش قیمت ها، دچار مشکل شده است.
قرار است در 30 نوامبر (10 آذر) که نشست اوپک تشکیل می شود، کمیته ای برای تعیین سهمیه بندی شکل بگیرد. در گذشته، کمیته ای با نام «کمیته نظارتی اوپک» برای کنترل بازار وجود داشت که رئیس آن به طور سنتی ایران بود اما در دولت گذشته، ایران از آن خارج شد. بدین ترتیب، عملا این کمیته از قدرت افتاد. «کمیته کنترل بازار» وضعیت بازار و سهمیه اعضا را کنترل می کرد و اینکه کشورها چه میزان نفت تولید می کنند. براساس توافق الجزایر، قرار است همان کمیته به شکلی دیگر احیا شود و میزان سهمیه ها را تعیین کند.
سهمیه ها به وضیعت سابق باز نخواهد گشت اما به طور قطع سهیمه بندی جدید رخ خواهد داد، زیرا اعضا می خواهند به بازار نظم دهند. اکنون رقیبانی مانند شیل های نفتی وجود دارند که اعضای اوپک باید در مقابل آن متحد شوند. برای مقابله با شیل های نفتی نیاز به نظارت و کنترل مداوم بازار است.
دامنه مطلوب قیمت 50 تا 60 دلار است. قیمت های نفت خام تابع چند شاخص است که بررسی آنها نشان می دهد دامنه قیمتی ذکر شده تحقق می یابد.
قیمت نفت خام تابع اقتصاد بین الملل و تقاضای ناشی از آن است. اکنون اقتصاد جهانی در حالت رکود قرار دارد، بنابراین نقطه تعادل قیمت نفت نسبت به گذشته کاهش یافته است. بر این اساس با شرایط موجود نمی توانیم انتظار نفت بشکه ای 80 یا 90 دلار را داشته باشیم.
ایران در روپک قوی تر است یا در اوپک؟
اما روپک در حالی جایگزین اوپک خواهد شد که این به نفع ایران است. جمهوری اسلامی ایران تاکید فراوانی بر افزایش تولید دارد تا جایی که زنگنه اعلام کرده قرار است ایران به تولید ۴ میلیون بشکه در روز خواهد رسید و تنها کشوری که پیش از برگزاری نشست اوپک از این اظهارات ایران استقبال کرده و از کشورمان دفاع کرده بود روسیه بود.
مقامات انرژی روسیه تاکید داشتند که ایران باید به سهم خود در بازار نفت پیش از تحریم ها دست یابد و این موضع روسیه می تواند در روپک برای ایران بهتر باشد و به نظر می رسد مواضع نزدیک تر ایران و روسیه در خصوص مسائل انرژی کمک کند ایران جایگاهی قوی تر در روپک داشته باشد.
نظر شما