اسد الله مصطفوی، استادیار و عضو هیئت علمی دانشگاه بین المللی اهل البیت(ع) در گفت و گو با خبرنگار مهدویت خبرگزاری شبستان در رابطه با تعریفی از انتظار پویا و مولفه های آن اظهار کرد: یکی از وظایف منتظران در عصر غیبت حضرت حجت (ع) بحث انتظار است. معانی مختلفی (چه به لحاظ لغوی و چه به لحاظ اصطلاحی) برای انتظار بیان شده و در معنای اصطلاحی، گاه آن را ایجابی و گاه سلبی معنا کرده اند.
وی افزود: موضوع بحث ما «انتظار پویا» است اینکه چگونه می توانیم با توجه به زمانه خود آن نوع انتظاری که از پیامبر (ص) و ائمه طاهرین(ع) درباره آن سفارش و تاکید شده است را بر این زمانه تطبیق دهیم؟
مصطفوی تصریح کرد: «انتظار پویا» کلیدواژگانی دارد که از جمله آنها به «زمان شناسی»، «تکلیف شناسی» و «بهره گیری از فرصت ها» می توان اشاره کرد. در رابطه با «زمان شناسی» روایات فراوانی داریم با این مضمون که : «فقیه کسی است که عالم به زمانه باشد و زمان خود را خوب بشناسد».
عضو هیئت علمی دانشگاه اهل البیت(ع) با استناد به روایتی از امام صادق علیه السلام گفت: یکی از مصادیق بارز شناخت زمانه، «توانایی دفع شبهات» است. امام صادق (ع) می فرمایند: «فقیه کسی است که بتواند از مرزهای اعتقادی شیعه دفاع کند.» تعبیری که حضرت(ع) به کا رمی برند واژه «المرابتون» است؛ مرزدارانی که از حدود و صغور جغرافیای اعتقادی شیعه دفاع می کنند. به خصوص در این دوران که سایت های فراوان در جهات مختلف اعتقادی و اخلاقی در پی این هستند که جوانان شیعه را به انحراف کشانده و پایه های اعتقادی و اخلاقی جوانان را سست کنند.
مدرس و کارشناس مرکز تخصصی مهدویت در ادامه افزود: انتظار پویا آن است که من مرزهای اعتقادی را بشناسم و به عنوان یک منتظر حضرت حجت (ع) بتوانم از این مرزها دفاع کرده و با این ابتذال مقابله کنم. یک منتظر باید بتواند در مقابل چنین هجمه هایی بایستد.
وی در ادامه تاکید کرد: مولفه دیگری که باید یه آن توجه داشت موضوع «تکلیف شناسی» است که پیامد و نتیجه زمان شناسی به شمار می رود؛ اینکه من صرفا مومن و متدین باشم و کاری به کار دیگران نداشته باشم، هیچ گاه به معنای انتظار نیست و هیچ گاه هم چنین چیزی از ما نخواسته اند. امروز نیز این مسئله معنایی ندارد که بگوییم «من فقط گلیم خودم را از آب بیرون می کشم و به دیگران کاری ندارم».
مصطفوی با بیان استنادات قرآنی در این رابطه ابراز کرد: قرآن کریم دو وظیفه را برای من نوعی ترسیم کرده است؛ نخست در حیطه فردی؛ آنجا که می فرماید: «ان اکرمکم عندالله اتقاکم» در همین رابطه خاطره ای از مرحوم آیت الله بهجت دارم که به یکی از آقایان که قصد سفر به خارج از کشور را داشت و درخواست نصیحتی از ایشان کرده بود، فرمودند: «این را بدانید که هر کجای عالم که رفتید خدا هست» یعنی خدای کانادا و نیویورک و ... با خدای حوزه علمیه در قم یکی است. تصور نکنید که اگر از این مرز خارج شدید از منظر و مرآی خدا نیز خارج می شوید و هر گونه که خواستید عمل کنید.
استادیار دانشگاه بین المللی اهل البیت علیهم السلام تصریح کرد: این وظیفه یک منتظر در حیطه فردی است اما در حیطه اجتماعی نیز می فرمایند: «یأمرون بالمعروف و ینهون عن المنکر» تکلیف امروز یک منتظر این است که ابتدا بتواند دافع شبهات و هجمه هایی باشد که علیه اعتقادات شیعه صورت می گیرد و این نقش را نیز به موقع و به خوبی ایفا کند. چرا که «انجام وظیفه در ظرف زمانی خاص» از اهمیت شایانی برخوردار است.
وی با اشاره به پشت سر گذاشتن ماه های محرم و صفر، برای تقریب به ذهن و تبیین کامل این موضوع مثالی بیان کرد و گفت: همه ما می دانیم که قیام توابین با هدف خونخواهی امام حسین (ع) رخ داد اما به موقع نبود. این قیام برای خونخواهی بود اما چندان ثمری نداشت چرا که به موقع انجام نشد. به همین ترتیب، یکی از مولفه های انتظار پویا نیز « انجام وظیفه در ظرف زمانی خود» است. شما در جریان کربلا می بینید که حضرت سیدالشهدا (ع) به حبیب بن مظاهر نامه ای می نویسند، تاریخ بیان کرده است که حبیب، حنایی خریده بود تا محاسن خویش را خضاب کند، وقتی نامه حضرت سیدالشهدا (ع) به او رسید حبیب از همان نیمه راه بازگشت. این میزان آمادگی او برای یاری امام (ع) است.
مولف مهدوی خاطرنشان کرد: همچنان که در زیارت آل یاسین می خوانیم «لم تکن آمنت من قبل او کسبت فی ایمانها خیرا...» کسانی می توانند ندای حضرت حجت (ع) را پاسخ دهند که آماده و مهیا باشند نه اینکه بگویند آقا شما پیشاپیش حرکت بفرمایید من نیز به شما ملحق می شوم!! چنانکه در جریان عاشورا این اتفاق افتاد. حضرت سیدالشهدا (ع) خود شخصا از برخی دعوت کردند که به من ملحق شوید اما برخی گفتند: «من آذوقه ای برای خانواده ام فراهم کرده ام این را به آنها برسانم و بازمی گردم» اتفاقا بازگشت اما وقتی رسید جریان کربلا تمام شده بود و یک حسرت الی الابد برای او باقی ماند.
مصطفوی در پایان خاطرنشان کرد: اینکه چرا برخی نتوانستند امام خویش را یاری کنند؟ این بود که مقدمات این کار از قبل فراهم نبود. این که انسان وظیفه اش را در همان ظرف زمانی خود، به انجام برساند بسیار مهم است. به عبارت دیگر «همراه با امام بودن» است که اهمیت دارد. ما در دعاها و در زیارت جامعه نیز داریم که «الْمُتَقَدِّمُ لَهُمْ مَارِقٌ وَ الْمُتَأَخِّرُ عَنْهُمْ زَاهِقٌ * وَ اللازِمُ لَهُمْ لاحِق؛ هر کس از شما اهل بیت(ع) جلو بیفتد بی‌دین است و هر کس عقب بماند هلاک می‌شود و هر کس همراه شما باشد، به حق و حقیقت می‌رسد. یعنی چه کسانی که عقب می مانند و چه کسانی که از امام(ع) پیشی می گیرند هر دو گمراه می شوند، آنکه همراه با امام(ع) حرکت می کند در صراط مستقیم است و انتظار پویا به معنای همراه بودن با امام عصر(ع) است.
نظر شما