داوری فیلسوف بی وطن است

به گزارش خبرنگار گروه اندیشه خبرگزاری شبستان، مراسم بزرگداشت دکتر رضا داوری اردکانی و رونمایی از کتاب گاه خرد، عصر روز گذشته، سه شنبه، 28 دی ماه در سالن همایش های کتابخانه ملی ایران برگزار شد.

در این مراسم که با تاخیر نیم ساعته آغاز شد، شخصیت های مختلف حوزه فکر و اندیشه از جمله دکتر محمدرضا بهشتی، دکتر علی اصغر مصلح، بیژن عبدالکریمی، دکتر سید جواد میری، دکتر قاسم پورحسن، دکتر حسین کلباسی اشتری، دکتر نجفقلی حبیبی، حجت الاسلام دعایی، حجت الاسلام نقویان، دکتر محمدرضا تابش، نماینده مردم اردکان در مجلس شورای اسلامی حضور داشتند. همچنین بنا بود دکتر سید جواد طباطبایی و آیت الله محقق داماد نیز در این مراسم حضور داشته و سخنرانی کنند که به علت کسالت این امکان میسر نشد.

در این مراسم، دکتر قاسم پورحسن، استاد دانشگاه علامه طباطبایی(ره) و از جمله پژوهشگرانی که در کتاب «گاه خرد» به طرح پرسش از دکتر رضا داوری اردکانی پرداخته اند، طی سخنانی اظهار کرد: سه نکته را در این مجال می خواهم بیان کنم که شاید متفاوت با دکتر عبدالکریمی، دکتر مصلح و دیگران باشد.

استاد دانشگاه علامه طباطبایی(ره) گفت: اما اولین نکته ای که می خواهم بگویم آن است که دکتر داوری یک دهه است که فیلسوف بی وطن شده اند. این اصطلاحی است که اولین بار در سال 1968 به کار رفت. تلقی من این است که داوری آگاهانه درباره فلسفه که در زمانی اقبالی هم به هم آوایی نداشت، تفکر کرد . البته هر فیلسوفی دارای وطن است ولی وقتی در اندیشیدن همه انسان ها سهیم می شود فیلسوف بی وطن است. تفکر فیلسوف بی وطن حقیقی و تفکر این فیلسوف زنده است.

وی در بخش دیگری از مباحث خود با اشاره به مسائل طرح شده در کتاب «گاه خرد» گفت: از مجموعه پاسخ های دکتر داوری اینگونه بر می آید که مهمترین علت انسداد تفکر در ایران عدم توجه به این مساله بنیادین است. امروز کمتر فیلسوفی داریم که بتواند بیندیشد و دیگران نیز بدون توجه به وطنش به او التفات کنند.

استاد دانشگاه علامه طباطبایی تصریح کرد: اما نکته دومی که می خواهم در این مجال بگویم در مورد برداشت دکتر داوری در مورد مواجه سنت اسلامی و یونانی است که در کتاب نیز این مساله را به عنوان پرسش مطرح کردم. ما هنوز بازخوانی درستی از این مواجهه به عمل نیاورده ایم. بسیاری معتقدند که شرح و ادامه سنت یونانی را داشته ایم. اما دکتر داوری معترض به این مساله است و فهم من این است که او قائل به چرخش متفکران ما به بحث فیلسوفان یونانی نیست. داوری در مورد فارابی بسیار ظریف تر از محسن مهدی اندیشیده است.

این محقق ادامه داد: نکته دیگری که باید مطرح شود در مورد نگاه دکتر داوری نسبت به مساله فلسفه تطبیقی است. او  جزو نخستین فیلسوفانی است که در مورد امکان فلسفه تطبیقی اندیشیده است. اگرچه که تصریح دارد ما همچنان ذیل غرب می اندیشیم ولی مرادش این نیست که (باید) ذیل غرب بیندیشیم.

پورحسن یادآور شد: از مهمترین وجه های تفکری دکتر داوری در مورد فلسفه تطبیقی این است که قبول دارد بنیاد تفکر ما باید معطوف به آینده باشد. این مهمترین عنصر و سخنی است که من یک دهه است در نوشته های او می بینم.