به گزارش خبرنگار سینمایی شبستان، اولین نشست از سلسله نشست های آسیب شناسی و تحلیل عملکرد سی و چهار دوره جشنواره فیلم فجر با حضور «محمدمهدی عسگرپور» سینماگر و دبیر دو دوره جشنواره فیلم فجر و «عباس رافعی» کارگردان و تهیه کننده سینما در مجموعه فرهنگی سرچشمه برگزار شد.
عسگرپور در این نشست با بیان اینکه برگزاری چنین نشستهایی در آسیب شناسی رویداد فجر موثر است، گفت: گاهی بعضی افراد هنگامی که می خواهند جشنواره را ارزیابی کنند آن را به مثابه ارزیابی تمامی سینما تلفی می کنند و همین دلیل سبب می شود حجم اظهارنظرها درباره جشنواره روندی پیدا می کند که بر رای مدیران و تمامی سینما تاثیر می گذارد. در واقع جشنواره فیلم فجر در هیچ کجای دنیا مشابهی ندارد.
مشابه ترکیب هیات انتخاب و داوری جشنواره فجر در تمام دنیا وجود ندارد
وی با اشاره به ترکیب هیات انتخاب و داوران جشنواره فجر، بیان کرد: چنین ترکیبی در تمام دنیا وجود ندارد و دنیا به این نتیجه رسیده که ترکیب ۶ نفره داوران تخصص لازم را برای بررسی تمام اجزای فیلم ها را ندارد. برخی از سوء تفاهم های جشنواره فجر که بعد از برگزاری آن به وجود می آید حاصل همین ترکیب هیات داوران است.
این تهیه کننده و کارگردان سینما و تلویزیون به فلسفه وجودی جشنواره فیلم فجر اشاره کرد و گفت: برخی این جشنواره را به مانند ویترین تمام تولیدات سینمای ایران تلقی می کنند و آن را بخشی از تابلوی فرهنگی برای سینما می دانند. در صورتی که این موضوع در سال های دورتر با توجه به نسبت تولیدات سالانه با آنچه که به بخش مسابقه جشنواره فیلم فجر ورود پیدا می کرد عجیب نبود اما امروزه با حجم تولیدات سالانه این وضعیت و رقابت آثار تفاوت پیدا کرده است.
وی عنوان کرد: دیگر نکته مهم حضور فیلم‌های ایرانی در جشنواره‌های خارجی بود و این اتفاق در دهه ۶۰ بسیار چشمگیر بود و برای سایر کشورها هم دیدن فیلم‌های کشوری که در حال جنگ است و آثار این چنینی خلق می کند جالب بود.
ممیزی سبب شد که مخاطبان بخش بین الملل از دست بروند
عسگرپور با اشاره به روند بین المللی شدن جشنواره فیلم فجر تاکید کرد: پیش از آن که این رویداد فرهنگی به یک جشنواره بین المللی تبدیل شود لفظ بین الملل روی آن گذاشته شد و از یک زمانی به بعد مدیران تصمیم گرفتند این بخش را رقابتی کنند اما به شکل ایرانی؛ به این معنی که برخی صحنه هایی که در ایران قابل نمایش نبود، با اجازه یا بدون اجازه صاحبان اثر حذف می شد و به همین دلیل بخش رقابتی خارجی مخاطبان خود را به دلیل این حجم ممیزی ها و رفتارهایی که می شد از دست داد.
وی خاطرنشان کرد: بازار فیلم هم تحت تاثیر همین موضوع شکل گرفت و به محل خرید فیلم های خارجی توسط صدا و سیما تبدیل شد.
کارگردان فیلم سینمایی «میهمان داریم» گفت: جشنواره فیلم فجر با تغییر هر مدیر، دستخوش تغییر می شود زیرا دوره مدیریت آن بسیار کوتاه است و این در حالی است که چنین موضوعی را در جشنواره های دنیا نمی بینیم. یکی از دلایل آن، برگزاری جشنواره به صورت دولتی است. به نظر من یک سازمان وقتی می تواند شکل بگیرد که چنین فضایی در کشور وجود نداشته باشد. وقتی در همه اجزای کشور چنین وضعیتی وجود دارد بنابراین جشنواره فجر هم نمی تواند از این فضا دور باشد.
وی تصریح کرد: در کشوری که با هر تغییر مدیریت، از مدیر تا آبدارچی یک نهاد عوض می شود چگونه ممکن است با سازمانی مواجه شد که تغییر نکند. تا آنجا که در جشنواره فیلم فجر برخی حتی شکل سیمرغ را تغییر می دهند و آن را تبدیل به شکلات خوری می کنند.
جشنواره فجر تبدیل به مهمانی ملی شده است
عسگرپور در ادامه بر برپایی استانی جشنواره اشاره کرد و توضیح داد: جشنواره فیلم فجر مدر بسیاری از سال ها در تمام استان ها برگزار می شد؛ کدام جشنواره در دنیا در همه شهرها فیلم ها را به نمایش می گذارد؟ با این روش اکران، در ایام جشنواره اکران عمومی صورت می گیرد پس این جشنواره نیست و یک مهمانی ملی است. باید بپذیریم که جشنواره از جایگاه خود خارج شده و به یک مهمانی بزرگ در سطح کشور تبدیل شده است.
وی درباره ارزیابی سی و چهار دوره جشنواره فیلم فجر گفت: جشنواره فیلم فجر در بسیاری از سال ها در تولیدات سال بعد و همچنین موفقیت فیلم ها و افراد موثر بوده است بنابراین این ادعای نادرست است که بگوییم اگر جشنواره فیلم فجر هم نبود آن فیلمساز موفق می شد. به طور کلی باید بپرسیم که مفاهیم انقلاب اسلامی، شهدای ترور و مبارزان انقلابی در کجای سینمای ما است که این قصه ای طولانی دارد.
تهیه کننده فیلم سینمایی «ماجان» در توضیح این مطلب با بیان اینکه مادر کشوری هستیم که پرداختن به شخصیت ها تنها روی وایت برد جواب می دهد، گفت: وقتی ساخت فیلم شروع می شود سفارش ها و بایدها و نبایدها هم شروع می شود که بخشی از این موضوع طنز تلخ است. ما از یک به هم ریختگی در حوزه فرهنگ رنج می بریم. این به هم ریختگی زمینه ایجاد مشکلات را فراهم می کند و این موضوع که ما گاهی اوقات دو نهاد مشابه برای انجام یک امر داریم باعث تنبلی می شود.
حلقه مفقوده مدیریت سینمایی ما جسارت و تداوم است
وی با تاکید بر اینکه حلقه مفقوده در مدیریت سینمایی ما جسارت و تداوم است، بیان کرد: البته گاهی می بینیم که این جسارت با وقاحت همراه می شود و این ترکیب باعث ایجاد ناهنجاری می شود اما باید بگویم هر وقت مدیر جسوری داشتیم ضریب موفقیت هم بالا بوده است.
عسگرپور در پایان درباره سینمای دهه ۶۰ نیز گفت: دهه ۶۰ زمانی بود که ما درگیر جنگ بودیم و سینما نیز می توانست از برخی از سوبسیدها استفاده کند. در همین زمان با آن تصوراتی که جهان نسبت به یک کشور انقلاب کرده و جنگ زده داشت برخی از فیلم های ایرانی در آمریکا به نمایش درآمد و این باعث شد که ما در افکار عمومی جهان به عنوان یک کشور فرهنگی باقی بمانیم. مدیران آن زمان نیز مثل سینماگران، در حال تجربه کرد نبودند چراکه نمی توانستند از تجربیات قبلی استفاده کنند.
سریال انقلابی ما برای جذب مخاطب، ستار و ابی نمایش می دهد
عباس رافعی نیز در این نشست با بیان اینکه درباره انقلاب کاری نکرده ایم، گفت: ما فیلمی نداریم که بگوییم به چه دلیل انقلاب کرده ایم. کم کاری گاهی از سوی سینماگران و گاهی از سوی نهادهای متولی شکل گرفته است. این کم کاری از آنجایی شد که وقتی انقلاب به وقوع پیوست ما تا آمدیم خودمان را پیدا کنیم جنگ شد و همه نگاه ها و قلم و دوربین ها به سمت دفاع مقدس رفت و ما ۸ سال درگیر جنگ بودیم.
وی با اشاره به اینکه اولویت های اول ما در دهه ۶۰ به دفاع مقدس سمت و سو داشت، توضیح داد: به همین دلیل است که بعد از اتمام جنگ، فیلمسازان ما یا دیگر به مقوله انقلاب فکر نکردند و یا ساخت چنین فیلمی را ضروری ندانستند و موضوع انقلاب کم کم مهجور واقع شد. البته تلویزیون هم در این موضوع کم کاری زیادی کرد و حتی این کم کاری تا کنون هم ادامه دارد تا آنجایی که سازمان انقلابی ما «پایتخت» می سازد یا سریال انقلابی ما برای جذب مخاطب، ستار و ابی را به نمایش می گذارد. مجموعه این اتفاقات باعث شد که ما دیگر شخصیت های انقلابی را نشناسیم.
نظر شما