بیکاری؛ سهم مرزنشینان از بازارچه ماهیرود/ سهمیه مرزنشینی از محل واردات زنده شود

خبرگزاری شبستان- خراسان جنوبی: شهرستان سربیشه با جمعیتی بالغ بر ۴۰ هزار نفر با مرکز استان خراسان جنوبی (بیرجند)، ۶۷ کیلومتر و با مرز کشور افغانستان ۱۴۰ کیلومتر فاصله دارد.

موقعیت جغرافیای این شهرستان با کشور افغانستان سبب شده تا بازارچه مرزی ماهیرود فعالیت چشم‌گیری به‌خود بگیرد و جایگاه این شهرستان را از حالت عادی به سطح بین‌المللی ارتقاء دهد و در حال حاضر از ماهیرود به عنوان گلوگاه اقتصادی جنوب شرقی کشور یاد می‌شود.

براساس گزارش‌های مسئولان محلی به‌طور میانگین روزانه ۲۵۰ تا ۳۰۰ دستگاه کامیون ایرانی و ۱۵۰ تا ۲۰۰ دستگاه کامیون افغانستان از مرز ماهیرود در بخش واردات و صادرات کالا فعالیت دارند که فقط حجم صادرات کالای غیرنفتی از این مرز در سال گذشته بیش از ۱۸۰ میلیون دلار بوده است که احیاء و تقویت این ظرفیت عظیم نیازمند توجه ویژه مسئولان به تکمیل زیرساخت‌های این شهرستان است.

۱۰ خردادماه امسال بود که پایانه مرزی ماهیرود با حضور والی فراه افغانستان، معاون وزیر و رئیس سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای کشور و جمعی از مسئولان استانی با اعتبار ۲۱۹ میلیارد ریال به طور رسمی به بهره برداری رسید.

این پایانه مرزی که در زمینی به مساحت ۱۰ هکتار احداث شده است دارای ساختمان تجاری، آتش نشانی، چهار باب واحد مسکونی، سالن مسافری، پکیج کامل تصفیه خانه و سالن کنترل سمت ایران است که در ۱۲۰ کیلومتری ولایت فراه و ۲۰۰ کیلومتری مرکز استان واقع شده است.

مسیر ۱۸۰ دقیقه ای تا مرز و بازارچه ماهیرود را با انبوه سوالاتی در ذهن می پیمایم. جاده ای باریک که در برخی از قسمت ها، چاله هایی بزرگ و کوچک در وسط آن خودنمایی می کند و خواب را از چشمان مان دور می کند. قرار است نماینده مردم نهبندان و سربیشه در خانه ملت به همراه رئیس سازمان بازارچه های مرزی خراسان جنوبی و سرپرست فرمانداری سربیشه و جمعی از مسئولان استان از نزدیک از بازارچه ماهیرود بازدیدی داشته باشند و در جریان روند امورات،‌ مشکلات و کمبودها قرار گیرند.

کارگران خیلی زود، متوجه حضور مسئولان در بازارچه شده اند، گردا گرد دکتر نظر افضلی نماینده مردم سربیشه و نهبندان در مجلس جمع می شوند. یکی از کارگران از هزینه بالای اجاره بهای مغازه خود در این بازارچه گلایه دارد که درآمد ماهیانه اش تفاوت چندانی با اجاره بهای مغازه اش ندارد. دیگری صاحب یک ماشین «لیفتراک» است که برای حمل و نقل، جابجایی و انبار کردن بارها از آن استفاده می کند ولی از اینکه زمین بازارچه مسطح نیست گلایه دارد که گاهی این موضوع موجب آسیب دیدن برخی از کالاها از جمله سرامیک و کاشی ها شده که مجبور می شود خسارت آنها را پرداخت کند.

وی همچنین ادامه داد: اضافه کردن ماشین لیفتراک به بازارچه،‌ توجیه اقتصادی نداشته ولی شاهد هستیم که هرچند وقت یکبار، یک یا چند ماشین لیفتراک اضافه می شود.

یکی دیگر از کارگران هم از اینکه بیشتر کارهای بازارچه در اختیار کارگران افغان است گلایه دارد و می گوید: هر کارگر ایرانی به طور متوسط شاید دو روز در هفته در این بازارچه بتواند کار کند!

نوبت به راننده های جاده ماهیرود که می رسد خواستار دوبانده شدن جاده سربیشه تا ماهیرود می شوند و ادامه می دهند: هنوز ۶۰ کیلومتر از جاده مرز ماهیرود تا فراه نیز تکمیل نشده است. آقایی همچنین بر تامین برخی از زیرساخت ها از جمله غرفه ها،‌ ساخت انبارها، سردخانه و رستوران در پایانه مرزی ماهیرود تاکید می کند.

عبداللهی یکی از مرزنشنیان که گویی به قوانین مسلط هست هم می گوید: زنده شدن سهمیه مرزنشینان از محل واردات که قانون برای واردات بیش از 43 قلم کالا و محصول را با تخفیف 50 و 100 درصدی حقوق ورودی گمرکی در فهرست کالاهای وارداتی مرزنشینان پیش بینی کرده است، حق مسلم مرزنشینان است ولی متاسفانه در خراسان جنوبی تاکنون فقط یک محصول وآنهم برنج محقق شده است.

نماینده مردم نهبندان و سربیشه در مجلس شورای اسلامی هم در این بازدید گفت: بازارچه مرزی ماهیرود یکی از دریچه های مرز ایران با کشور افغانستان است.

وی با توجه به خشکسالی های چند ساله در خراسان جنوبی اظهار کرد: باید به سمت اقتصاد صنعتی حرکت کنیم؛ بازارچه مرزی ماهیرود می تواند موجب اشتغالزایی برای ساکنین این منطقه شود.

وی ادامه می دهد: واردات کالاها در مرز باید از طریق شرکت های مرزنشینی به منظور منتفع شدن مرزنشینان انجام شود.

افضلی با تاکید بر اینکه باید به بازارچه مرزی ماهیرود، منطقه ویژه اقتصادی و پایانه مسافربری گمرک کمک شود تا به اهداف تعیین شده خود برسند، بر ترسیم یک افق بلند مدت در برنامه ها تاکید کرد و گفت: همچنین باید زیرساخت های لازم برای اجرای برنامه ها فراهم شود.

وی با اشاره به فعالیت های تعاونی مرزنشینان درح بیان کرد: سهم این تعاونی باید پررنگ تر دیده شود.

محمدرضا فخر هم در این بازدید اظهار داشت: بازارچه‌های مرزی به ویژه ماهیرود متجسم اهداف اقتصاد مقاومتی هستند و باید در جهت تحقق اهداف اقتصاد مقاومتی کوشا باشیم.

وی با بیان اینکه در بند 1 اقتصاد مقاومتی بر مشارکت تمامی افراد جامعه در تحقق اقتصاد مقاومتی تاکید شده است، گفت: هدف اصلی بازارچه‌های مرزی، مرزنشینان هستند و با وجود بازارچه مرزی ماهیرود می توانیم برای اشتغال و تامین امنیت پایدار در خراسان جنوبی نقش آفرین باشیم.

رئیس سازمان بازارچه های مرزی خراسان جنوبی به بحث حمایت هدفمند از صادرات اشاره کرد و افزود: در بازارچه ماهیرود با کمک همه دستگاه‌های فعال در این منطقه موضوع حمایت هدفمند از صادرات محقق شده است.

فخر با توجه به اینکه یک بحث مهم در بازارچه‌ها تنوع بخشی به پیوندهای اقتصادی با کشورهای دیگر است، ادامه داد: هر نوع سلیقه ای را در بحث تجارت در بازارچه ماهیرود می توانیم پاسخگو باشیم.

وی با تاکید بر اینکه بازارچه‌های مرزی یکی از شاخص ترین روش‌های توسعه اقتصاد منطقه ای و مرزی است، تصریح کرد: هدف اصلی بازارچه‌های مرزی ایجاد اشتغال برای مرزنشینان است و بازارچه‌های مرزی باعث ایجاد زمینه برای تامین معیشت پایدار، جلوگیری از مهاجرت سکنه مرزی و کاهش آسیب‌های اجتماعی از ناحیه مهاجرت پذیری می شود.

رئیس سازمان بازارچه های مرزی خراسان جنوبی به موضوع خالی شدن روستاهای مرزی از سکنه اشاره کرد و گفت: معتقدیم هر روستایی که از سکنه خالی شود باید به جای آن یک پاسگاه بسازیم و موضوع خالی شدن روستاهای مرزی از سکنه به نفع کشور نیست.

فخر با بیان اینکه 4 بازارچه مرزی در خراسان جنوبی داریم، اظهار داشت: این بازارچه‌ها شامل بازارچه مرزی یزدان در زیرکوه، میل 73 در درمیان، میل 78 یا ماهیرودی در سربیشه و بازارچه دوکوهانه است اما متاسفانه از 5 بهمن 93 بنا به تصمیم یک طرفه دولت افغانستان 3 بازارچه‌ از مدار مبادلات خارج شد.

وی با اشاره به اینکه به مشخصات بازارچه ماهیرود گفت: این بازارچه سال 88 افتتاح شد و در مدت کوتاهی بنا به موقعیت استراتژیک آن جایگاه خود را به همگان نشان داد، بازارچه ماهیرود یک برند ملی است و به عنوان یک بازارچه ملی موفق در کشور شناخته شده است.

رئیس سازمان بازارچه های مرزی خراسان جنوبی با توجه به اینکه سهم بازارچه ماهیرود اکنون به 72 درصد صادرات کل استان رسیده است، افزود: بیش از 40 درصد کل صادرات ایران به افغانستان از طریق بازارچه ماهیرود صورت می گیرد.

فخر با تاکید بر اینکه زیرساخت‌های بازارچه ماهیرود کامل نشده است، ادامه داد: امیدواریم با کامل شدن زیرساخت‌های این بازارچه به یک اشتغال مضاعف در منطقه دست پیدا کنیم.

وی با اشاره به اینکه طرح‌های مختلفی را در بازارچه ماهیرود پیگیری کرده ایم، بیان داشت: یکی از این طرح‌ها احداث جایگاه خرده فروشی فرآورده‌های نفتی بود که راه اندازی گردید و مجوز احداث اولین درمانگاه مرزی را اخذ کرده ایم و مجوز احداث اولین فروشگاه خرده فروشی کالاهای ایران و فروشگاه کالاهای افغانی را اخذ کردیم.

محمدجواد فلاحی سرپرست فرمانداری سربیشه هم در این بازدید اظهار داشت: بازارچه ماهیرود حاصل یک کار اقتصادی با مدیریت و فکر جهادی است و این بازارچه به دلیل تلاش افراد بسیاری موفق شده است.

وی با بیان اینکه بازراچه مرزی ماهیرود به عنوان سومین مرز رسمی بین المللی کشور در امر صادرات شناخته شده است، گفت: اگر در این بازارچه بیش از 10 کیلومتر صف کامیون داریم علی رغم اینکه دغدغه ای برای ما است اما این موضوع نشان دهنده موفقیت و بزرگی این بازارچه است.

سرپرست فرمانداری سربیشه با اشاره به مشارکت مردم منطقه در بازارچه ماهیرود بیان کرد: باید امورات اینجا تا جایی که امکان دارد به مردم منطقه واگذار شود.

گزارش: زینب رمضانی