به گزارش خبرنگار اندیشه خبرگزاری شبستان، حجت الاسلام والمسلمین دکتر حسن روحانی، رییس جمهور صبح امروز یکشنبه، 24 بهمن در آیین اختتامیه هشتمین جشنواره بین المللی فارابی ویژه تحقیقات علوم انسانی و اسلامی که در سالن اجلاس سران کشورهای اسلامی برگزار شد، با اشاره به اینکه این جشنواره آیینی برای تکریم و تجلیل از صاحبنظران علوم انسانی و اسلامی هم در بعد داخلی و هم از فرهیختگان خارجی در عرصه ایران شناسی است، اظهار کرد: در ایام پیروزی انقلاب اسلامی و جشن سالگرد پیروزی این انقلاب و طلیعه ورود به سی و نهمین سال آن هستیم که درخواست می کنم صاحبنظران علوم انسانی به بازخوانی روند این انقلاب و تحلیل آن بپردازند.
وی اضافه کرد: اندیشمندان علوم انسانی باید بررسی کنند که چطور و چگونه در عصری که دو اردوگاه در دوران جنگ سرد وجود داشت ملتی بدون تکیه به هیچ کدام از این اردوگاه ها توانست بزرگترین انقلاب مردمی را به پیروزی برساند.
روحانی با اشاره به اینکه امام خمینی (ره) به عنوان راهبر این انقلاب، فقیه، فیلسوف، متکلم، صاحبنظر اخلاقی، مرجع تقلید و ... توانست این انقلاب را به پیروزی و موفقیت برساند، تصریح کرد: در ابعاد مختلف پیروزی انقلاب اسلامی می‌توان سخن گفت اما باید به این مهم پرداخت که اگر مردم‌شناسی امام خمینی (ره) دقیق نبود و قضاوتی که نسبت به جامعه شناسی ایران و روانشناسی اجتماعی مردم دقیق نبود انقلاب اسلامی به پیروزی نمی رسید.
رییس جمهور با اشاره به اینکه امام نسبت به وحدت، انسجام و قدرت مردم، اندیشه و نظری مستحکم داشت، گفت: در آغاز مسیر انقلاب شاید تعداد انگشت‌شماری از صاحبنظران هم‌عقیده با امام(ره)بودند و بسیاری می گفتند چگونه ممکن است مردمی با دست خالی در برابر یک قدرت بزرگ منطقه که از پشتیبانی همه قدرت های جهانی برخوردار است، می تواند پیروز شود زیرا ملت ایران فاقد سلاح و امکانات و حتی تشکیلات حزبی بود و آنان می گفتند چگونه ممکن است مردم را از طریق مساجد، حسینیه ها، اعلامیه و نوار سخنرانی به خیابان ها کشاند تا در برابر یک قدرت استبدادی تا دندان مسلح مبارزه کنند و پیروز شوند.
امام خمینی(ره) در همه مقاطع انقلاب به قدرت مردم ایمان داشت
وی با اشاره به اینکه امام خمینی (ره) از همان سال های 41، 42 و 43 که هر کدام مبدأ یک اتفاق بزرگ در تاریخ انقلاب اسلامی است به قدرت مردم اعتقاد داشتند، افزود: سال 41 مبدأ انقلاب اسلامی در انجمن های ولایتی بود و اواخر این سال نهضت اسلامی آغاز شد و در سال 42 این نهضت با 15 خرداد به اوج خود رسید و در سال 43 نیز حرکت ضداستعماری این نهضت با ماجرای کاپیتولاسیون و تبعید امام خمینی(ره) به ترکیه و بعد عراق مبدأ تحولات انقلاب بودند که در همه این مقاطع زمانی امام خمینی (ره) به قدرت مردم ایمان داشت.
روحانی با اشاره به اینکه بیشتر صاحبنظران بر این باورند که امام بر مبنای ایمان و اعتقاد به خداوند که البته اصل هم همین است انقلاب را به پیروزی رساند، تصریح کرد: امام خمینی (ره) با توکل و اعتقاد به خداوند به صحنه آمد اما به قدرت مردم هم باور داشت.
رییس جمهور با طرح این سوال که آیا از لحاظ علوم اجتماعی، روانشناسی و جامعه‌شناختی نباید این مسایل را تحلیل کرد، افزود: باید بررسی کنیم چه عاملی موجب شد که این مردم توانستند در برابر همه قدرت های آن زمان به پیروزی برسند و در این مسیر باید بار سنگین اندیشمندان علوم انسانی و اسلامی را متذکر شوند زیرا آنها باید انقلاب اسلامی را بازخوانی و ابعاد مختلف آن را تبیین و تفسیر کنند.
وی با اشاره به اینکه حتی اگر بگوییم علم تنها هدف شناخت دارد و نه تغییر، تصریح کرد: اگر بناست علم و دانش در پی هدف تغییر باشند این تغییر می تواند واقعیت ها را روشن کند البته از دید اسلامی نیز علم تنها وظیفه شناخت و تغییر ندارد بلکه هدایت جامعه وظیفه علوم در بعد دینی است.
علم طبیب همه عرصه ها است
روحانی ادامه داد: همانگونه که یک طبیب تنها به دنبال شناخت عدم تعادل مزاج یک بیمار نیست و تنها بنای شناخت درد بیمار را ندارد و به دنبال درمان وی و بازگشت او به حالت تعادل کامل است علم هم در تمام این عرصه ها رسالت بزرگی بر دوش دارد.
رییس جمهور با اشاره به اینکه برخی از علوم انسانی شاید کمتر بتوانند در این عرصه گام بردارند، افزود: فردی که به ادبیات یک زبان می پردازد شاید در ظاهر نتواند نسخه تعالی‌بخش برای جامعه ارایه دهد اما باید بدانیم راه دستیابی جامعه به پیشرفت از طریق همان عملیات باز می شود.
وی با اشاره به اینکه امروز در جامعه ده ها مشکل بزرگ وجود دارد که برای حل آنها فقط علوم تجربی یا فنی و یا علوم پایه نمی توانند راه درمان ارایه دهند، گفت: بیشترین بار مسئولیت برای حل این مشکلات بر دوش عالمان انسانی است. امروز مشکل اقتصادی در جامعه وجود دارد که تبیین شرایط اقتصادی برای حل آن و خروج کشور از رکود بر عهده اندیشمندان علوم انسانی است زیرا مسئولیت تبیین چهارچوب سیاستگذاری و مدیریت جامعه را بر عهده دارند.
کلید حل همه مشکلات در دستان علوم انسانی است
روحانی با بیان اینکه اگر اقتصاد، تحول اداری و سیستم بانکی که مشکل بزرگ امروز کشور است را کنار بگذاریم در زمینه های دیگر نیز علوم انسانی نقش بسیار تاثیرگذاری دارد، افزود: اگر در کشور مشکل سلامت داریم و به دنبال طرح تحول سلامت هستیم آغاز این تحول با تغییر در فرهنگ سلامت محقق خواهد شد که این تغییر به وسیله اندیشمندان علوم انسانی محقق می شود و یا اگر در کشور به دنبال ایجاد تحول در فرهنگ کار و ایجاد وجدان کاری هستیم این وظیفه بر عهده اندیشمندان علوم انسانی است.
رییس جمهور ادامه داد: اگر در کشور مشکل آب داریم و باید به مدیریت منابع آبی بپردازیم و شیوه های جدید آبیاری را بیاموزیم و یا حتی از منابع جدید آبی برای رفاه مردم استفاده کنیم ابتدا باید فرهنگ صحیح مصرف آب و مدیریت آن را بیاموزیم که این مهم بر عهده اندیشمندان علوم انسانی است و یا اگر به دنبال تغییر الگوی کِشت و حل مشکلات مختلف محیط زیست هستیم و باید راه حل های مختلف علمی را برای آن به کار گیریم و مردم نیز از منابع سوختی لازم استفاده کنند بدون تغییر فرهنگ جامعه و تغییر سبک زندگی مردم محقق نخواهد شد.
وی با بیان اینکه علوم انسانی در کمتر مسئله ای بار سنگین و وظیفه ای بر عهده ندارد، افزود: سرمایه های اجتماعی بالاترین سرمایه یک کشور هستند، اگر در جامعه ما مردم به حکومت اعتماد نداشته باشند و رابطه متقابل میان مردم و حکومت برقرار نباشد، اصطلاحاً سنگ روی سنگ بند نمی شود و نمی توان مدیریت کرد.
روحانی ادامه داد: اگر مردم صبح با خیال راحت به محل کار خود می روند به دلیل اعتماد به سرمایه اجتماعی است که قانون یک شبه تغییر نمی کند و حاکمان آنها خواب‌نما نمی شوند، بنابراین اساس زندگی ما بر مبنای سرمایه اجتماعی است و این سرمایه اگر آسیب ببیند مشکلات بسیاری به وجود خواهد آمد که تقویت آن و تبیین و تشریح قواعد بازی سیاسی برای آنها بر دوش عالمان علوم انسانی است.
عدم رعایت قواعد بازی آمریکا را به بحران مبتلا کرده است
رییس جمهور با بیان اینکه اگر بنا باشد در جامعه ای قواعد بازی مراعات نشود و فرهیختگان نتوانند افکار مردم را قانع کنند وضع فعلی کشور آمریکا ایجاد خواهد شد، افزود: امروز اندیشمندان آمریکایی در این فکرند که چگونه با داشتن آن همه ابزار تبلیغاتی، دانشگاه، اندیشمند و ... نتوانستند افکار عمومی را قانع کنند.
رییس جمهور اضافه کرد: در طول این 38 سال حداقل 34 بار انتخابات با افتخار برگزار شده است که نشانه ای از جوان بودن این انقلاب است و امام خمینی (ره) نیز در روز نخست در بهشت زهراء(س) فرمودند: پدران ما نمی توانند برای سرنوشت ما تصمیم بگیرند به همین دلیل مردم سالی یک بار پای صندوق رأی می روند و برای سرنوشت خود تصمیم گیری می کنند که البته برای این امر نیازمند اخلاق و رعایت قواعد بازی هستیم که تبیین آنها بر عهده اندیشمندان علوم انسانی است.
وی با بیان اینکه اندیشمندان علوم انسانی باید انقلاب را بازخوانی کنند و برای اصلاح جامعه تلاش کنند، تاکید کرد: باید بپذیریم که تنها مسئولیت علم شناخت نیست بلکه باید به تغییر و تحول در جامعه بپردازد و سکویی برای رسیدن جامعه به صلاح باشد که مقصد بزرگ در دین است.
دکتر روحانی در پایان خاطرنشان کرد: صلاح زمانی اتفاق خواهد افتاد که همه دانه ها در ذهن و روح انسان شکافته شده باشد و استعدادهای انسانی ظهور و بروز یافته باشد که این صلاح به معنای حرکت تحولی است تا جامعه به رستگاری نهایی دست یابد.
نظر شما