خبرگزاری شبستان - سرویس قرآن و معارف: "نکته ای که در این باره وجود دارد ضرورت شکل گیری حلقه های واسطه ای است. ببینید، بین یک کتاب علمی درباره سیره و نیازهای فعلی جامعه یک شکافی وجود دارد که این شکاف با کتاب های کاربردی که حدفاصل آن کتاب علمی و نیاز جامعه است مرتفع می شود. در واقع آنچه بنده می گویم این است که مراکزی که عهده دار امور تبلیغی هستند و مراکز تخصصی باید با حلقه های واسطی به هم وصل شوند تا در کنار تولیدات علمی، تولیدات واسطه ای هم داشته باشیم که بتواند آن موضوعات علمی را با یک زبان و ادبیات واسطه ای و قابل فهم برای جامعه به کار بگیرد. شبیه به همان ارتباطی که بین دانشگاه و صنعت باید به وجود بیاید تا دانشگاه بتواند در جریان واقعیت ها و نیازهای جامعه قرار بگیرد و صنعت هم از دانش دانشگاه بهره ببرد. این جا هم باید بین مبلغان و حوزه و جامعه ارتباط برقرار شود تا تولیدات متعدد علمی حوزوی در قم و تهران به تولیدات کاربردی تبدیل شود. البته در حال حاضر برخی از مراکز این رویه را در پیش گرفته اند و تألیفات آن ها ساده تر و کاربردی است اما همچنان به یک جریان رایج تبدیل نشده و جای خالی اش حس می شود. "
آنچه در ادامه می آید بخش دوم و پایانی گفتگوی ما با حجت الاسلام والمسلمین دکتر ابوالفضل ساجدی، عضو هيئت علمي موسسه امام خميني (ره) و کارشناس دینی درباره آفت های نظام تبلیغی ما به ویژه در مراسم و موسم های مذهبی است.
شما به نوعی به خلل ها و کاستی های فردی در این باره اشاره کردید که البته به جا و درست است. اما یک سری خلل ها در این موضوع احتمالا به کاستی ها و کمبودهای سازمانی برمی گردد یعنی برنامه هایی که دراین باره صورت می گیرد اشکالاتی دارد که به چنین چالشی می رسد. دیدگاه تان در این باره چیست؟
مسلما یک بخش از این چالش به مراکزی برمی گردد که تربیت کننده مبلغ هستد. البته در سال های اخیر مراکز مختلف تربیت مبلغ در حوزه های تخصصی فعالیت می کنند. فرض کنید مبلغانی که به صورت تخصصی بر روی مهدویت متمرکز شده اند یا مراکزی که مبلغان حوزه نماز را تربیت می کنند و عالمانی را تربیت می کنند که بیشتر بر روی نماز تمرکز دارند یا مثلا مباحث تربیتی و خانوادگی و نظایر آن. خب این ها فی نفسه خوب است که ما در هر حوزه تخصصی مبلغ تربیت کنیم اما نکته ای که در این باره وجود دارد ضرورت شکل گیری حلقه های واسطه ای است.
منظورتان از حلقه های واسطه ای چیست؟
ببینید، بین یک کتاب علمی درباره سیره و نیازهای فعلی جامعه یک شکافی وجود دارد که این شکاف با کتاب های کاربردی که حدفاصل آن کتاب علمی و نیاز جامعه است مرتفع می شود. در واقع آنچه بنده می گویم این است که مراکزی که عهده دار امور تبلیغی هستند و مراکز تخصصی باید با حلقه های واسطی به هم وصل شوند تا در کنار تولیدات علمی، تولیدات واسطه ای هم داشته باشیم که بتواند آن موضوعات علمی را با یک زبان و ادبیات واسطه ای و قابل فهم برای جامعه به کار بگیرد. شبیه به همان ارتباطی که بین دانشگاه و صنعت باید به وجود بیاید تا دانشگاه بتواند در جریان واقعیت ها و نیازهای جامعه قرار بگیرد و صنعت هم از دانش دانشگاه بهره ببرد. این جا هم باید بین مبلغان و حوزه و جامعه ارتباط برقرار شود تا تولیدات متعدد علمی حوزوی در قم و تهران به تولیدات کاربردی تبدیل شود. البته در حال حاضر برخی از مراکز این رویه را در پیش گرفته اند و تألیفات آن ها ساده تر و کاربردی است اما همچنان به یک جریان رایج تبدیل نشده و جای خالی اش حس می شود.
نکته دیگری که در این باره به نظر می رسد درباره رابطه میان تبلیغ و رسانه های ما به ویژه رسانه ملی است. گاهی ما می بینیم که نظام مشخصی برای انتخاب و حضور مبلغان دینی در رسانه ملی وجود ندارد و انگار هر کسی دسترسی بیشتری به این رسانه دارد فرصت بیشتری هم برای حضور در اختیارش قرار گرفته می شود. فکر می کنید رسانه ملی چقدر توانسته از ظرفیت تبلیغ و مبلغان بهره بگیرد؟
قبول دارم که رسانه ملی بسیار بهتر می توانست از نیروهای تبلیغ به عنوان کارشناس بهره ببرد. اگر بخواهیم نگاه جامعی داشه باشیم کارنامه رسانه ملی در این باره چندان موفق نیست و از ظرفیت ها به درستی استفاده نشده است. ما در طول دو دهه گذشته نیروهای خوبی تربیت کرده ایم که هم آثار قلمی ارزشمندی دارند هم از فن بیان بسیار خوبی بهره می برند اما این نیروها چندان مورد استفاده رسانه نیست. خب می توان بیشتر سراغ نسل جدید رفت و آن ها را شناسایی کرد. گاهی البته این مبلغان شناسایی می شوند اما به کار گرفته نمی شوند و عده خاصی که برخی روابط را دارند به عنوان مبلغ در رسانه حضور دارند. خب این یک ضعف برای ماست به ویژه برای نظام جمهوری اسلامی که نظام اسلامی است، قاعدتا انتظار می رود نظام تبلیغ اش هم نظام مند باشد و انسجامی در این حوزه شکل گیرد. ما شبیه آن چیزی که در سطح کشور برای امور علمی و تحقیقاتی می بینیم که مراکز ستادی خاص این فعالیت ها شکل گرفته درباره نظام تبلیغ هم باید شاهد باشیم. کارهایی البته این سال ها در این حوزه اتفاق افتاده اما کافی نیست. واقعا ما ظرفیت های بسیاری زیادی داریم. شما همین رادیو معارف را ببینید که چقدر مباحث متنوع در سطوح مختلف صورت می گیرد که می تواند تبدیل به کتاب و خوراک های فکری جزیی و بالفعل شوند و در متن و قالب برنامه های کوتاه چند دقیقه ای بسیار موثر واقع شوند اما متاسفانه ما کم تر از این سرمایه ها بهره می بریم.
نظر شما