به گزارش خبرگزاری شبستان از قم، آیت الله محمد‌تقی مصباح یزدی، در جلسه تفسیر و شرح وصایای امام محمدباقر(ع) به جابر که در دفتر مقام معظم رهبری در قم برگزار شد، با بیان اینکه پرهیز از گناهان و انجام واجبات موجب رشد ایمان می شود، تصریح کرد: ایمان دارای مفاهیم گسترده‌ای در میان اندیشمندان است و تعریف مشهور آن حالتی است که از تصدیق قلبی آغاز و با اقرار به زبان و عمل، تقویت شد و به کمال می رسد.
رئیس موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره)، تصدیق قلب، اعتراف به زبان و اجرای لوازم آن در عمل را مراحل سه گانه ایمان دانست و خاطرنشان کرد: ممکن است انسان با ایمان بنا به شرایطی مجبور به تقیه شده و ایمان خود را به زبان نیاورد یا گاهی اجل به او مهلت نمی دهد که به ایمان خود عمل کند هر چند تصمیم بر آن داشته است.
استاد برجسته حوزه علمیه قم، اقرار به زبان به معنای اسلام آوردن را متفاوت با ایمان آوردن دانست و ابراز داشت: قرآن کریم هم این مسئله را تایید می کند و به کسانی که به تازگی اسلام را قبول کرده بودند می فرماید نگویید ایمان آوردیم، بلکه بگویید اسلام آوردیم زیرا ایمان هنوز در قلب های شما نفوذ نکرده است.
آیت الله مصباح یزدی، با اشاره به اینکه برخی افراد ایمان را به معنای تصدیق منطقی و علم به موضوع می دانند، تصریح کرد: برخی اینگونه بیان می کنند که در ایمان باید به علم قطعی دست یافت اما اگر این نظر صحیح باشد می توان گفت کسی که علم قطعی به موضوعی یافت اما از روی عناد به انکار آن پرداخت جزو ایمان آورندگان است.
عضو مجلس خبرگان رهبری، با اشاره به داستان موسی و فرعون اظهار داشت: برتری جویی مانع از آن شد که فرعون و فرعونیان حضرت موسی (ع) را تصدیق کنند در حالی که به تایید قرآن او را باور داشتند بنابراین اگر ایمان را به معنای علم قطعی بدانیم فرعون و اطرافیان او جزو مومنین خواهند بود در حالیکه چنین نیست.
وی تاکید کرد: به زبان آوردن اعتقاد به خداوند و رسول گرامی اسلام(ص) به معنای اسلام است اما حالت دیگری باید در قلب انسان وجود داشته باشد تا ایمان حاصل شود.
رئیس موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره)، با بیان اینکه برای حصول ایمان اعتقاد لازم است، گفت: هرچند اعتقادات بسیاری از انسان ها به صورت ظنی است و تنها انبیای الهی و ائمه اطهار به اعتقاد قطعی در این زمینه دست می یابند، اما اعتقاد ظنی نیز منتج به عمل می شود.
آیت الله مصباح یزدی، جایگاه ایمان در میان برخی فلاسفه غربی را مورد تاکید قرار داد و عنوان کرد: در مسیحیت که یکی از مظاهر آن تثلیث است ابتدا ایمان و سپس کسب معرفت اهمیت دارد و در واقع ایمان نقطه مقابل علم قرار داده شده است و چنین بیان می شود که اگر علم به موضوع وجود نداشته باشد، انسان به صورت تعبدی آن را می پذیرد.
وی افزود: فرهنگ اسلامی این موضوع را نمی پذیرد، فرهنگ اسلامی بر پایه شک و تردید بنا نشده بلکه ظن قوی لازم است تا با عمل به آن، منشا اثر شده و ایمان حاصل شود.
عضو مجلس خبرگان رهبری، با بیان اینکه اصل ایمان علاوه بر معرفت به ظن قوی و حالتی روانی نیاز دارد که انسان را ملتزم به قبول و رعایت لوازم آن کند، اظهار داشت: برخی اوقات انسان در عین اینکه اعتقاد داشته و خود را ملزم به رعایت لوازم ایمان می داند به دلیل وسوسه‌های شیطان بر خلاف اعتقاد خود رفتار کرده و به گناه آلوده می شود.
آیت الله مصباح یزدی، در ادامه با بیان نظریه های فرقه های مختلف صدر اسلام درباره ایمان خاطرنشان کرد: نخستین فرقه، مرجعه بودند و ایمان را جدا از عمل معرفی می کردند، مرجعه ایمان را کافی می دانستند، ارتکاب گناه در نظر این فرقه که مورد حمایت خلفای بنی‌امیه بودند، خللی به ایمان وارد نمی‌کرد به همین دلیل در روایات اسلامی آمده است که به تعلیم جوانان خود بپردازید قبل از اینکه مرجعه به سراغ آنها بیایند.
وی افزود: تبلیغات مرجعه بسیار وسیع بود و حرف های آنان مورد توجه جوانان قرار می‌گرفت اما ائمه اطهار(ع) همواره تاکید می کردند که ارتکاب گناه به تدریج موجب از دست رفتن ایمان خواهد شد.
رئیس موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)، همچنین با اشاره به نظریه خوارج نسبت به ایمان و عمل گفت: این گروه در نقطه مقابل مرجعه قرار داشته و بیان می کردند اگر کسی گناه کبیره مرتکب شود کافر می شود به همین خاطر حضرت علی(ع) را در جنگ صفین گناهکار دانسته و خود بزرگترین جنایت تاریخ را انجام داده و امیرالمومنین را به شهادت رساندند.
وی تاکید کرد: در فرهنگ تشیع، عمل صالح موجب تقویت ایمان می شود و در مقابل، عمل فاسد آن را تضعیف می کند.
آیت الله مصباح یزدی، قرآن مجید با تاکید بر اینکه ایمان شامل اعتقاد قلبی به ضمیمه حالتی روانی است که اقتضای آن قبول واقعیت است، خاطرنشان کرد: فرعونیان به حضرت موسی(ع) گفت ما خدای دیگری سراغ نداریم اما آن حضرت به آنها گفت شما می دانید آنچه به دست من جاری شده از سوی خداوند است، بنابراین چیزی که آنها کم داشتند اعتقادی قلبی بود.
وی تاکید کرد: عمل صالح موجب رشد و تقویت ایمان می شود اما گناه مانند آب مسمومی که موجب خشک شدن درخت می شود، به تدریج ایمان را از بین می برد.
عضو مجلس خبرگان رهبری، با اشاره به اینکه خطر از دست رفتن ایمان همواره انسان را تهدید می کند، تصریح کرد: ایمان از سویی قابل رشد و بالندگی بوده و از سوی دیگر قابل از دست رفتن است بنابراین آدمی همواره باید به دنبال راه های تقویت ایمان باشد و از گناهانی که سبب تضعیف ایمان می‌شوند پرهیز کند.
پایان پیام/
نظر شما