به گزارش گروه اندیشه خبرگزاری شبستان به نقل از طلیعه: حجت الاسلام دکتر داوود مهدوی زادگان، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، در خصوص آسیب شناسی ثبت نام های فله ای در انتخابات ریاست جمهوری خصوصا در انتخابات اخیر گفت: این روزها با شرکت گسترده و بی حساب و کتاب برای نامزدی ریاست جمهوری ۹۶ مواجه هستیم. همه جور آدم شرکت کرده که نیازی به ذکر موارد نیست. در مطبوعات خصوصا شبکه های اجتماعی تقریباً این موارد را لحظه‌ای انعکاس می دهند.
وی در پاسخ به این سؤال که آیا این نحوه مشارکت که بی شباهت به ثبت نام های فله ای ندارد، باید طبیعی بدانیم یا خیر؟!، افزود: از یک منظر، این امر طبیعی است و موافق با طبع دموکراسی است. نظامهای دموکراتیک زمینه مشارکت گسترده اقشار مختلف در انتخابات را فراهم می کنند. ولی از منظر دیگر، این امر طبیعی به نظر نمی آید. درست است که مقتضای دموکراسی مشارکت حداکثری است، ولی این نحو مشارکت به شوخی با نظام مردم سالار شبیه است تا عمل دموکراتیک. حضور گسترده پای صندوق رأی نشانه عزم ملی و عمل مردم سالارانه است ولی این عمل هیچ تلازمی با نامزد شدن ندارد تا آن را نشانه دیگر مردم سالاری دانست. بنابر این چنین حضوری برای نظام مردم سالار، مساله است و باید به آسیب شناسی آن پرداخت.
مهدوی زادگان با تأکید بر اینکه قطعاً قانونگزار در پدید آمدن این مساله نقش دارد، تصریح کرد: وقتی قانون آنچنان بی حساب و کتاب باشد، طبیعی است که هر کسی می تواند طمع نامزد شدن را پیدا کند. گمان می کنم قید «رجل سیاسی» در قانون اساسی برای دفع همین مساله بوده است. باید کسی نامزد ریاست جمهوری شود که خبرویت لازم در امر سیاست را پیدا کرده باشد. لیکن نباید از نقش دولتها در پدید آمدن این مساله غافل شد بلکه سهم آنها بیشتر از سهم قانونگذار است، زیرا مردم با عملکرد دولت ها بیشتر درگیرند و از آنها تاثیر می پذیرند. مردم برای خواندن قانون خیلی کم وقت می گذارند. از این رو، عملکرد دولت ها در برداشت مردم از عمل سیاسی و کار اجرایی در سطح کلان، تاثیر زیادی دارد.
این محقق علوم سیاسی با اشاره به اینکه اگر دولتمردان در کار اجرایی قوی و موفق ظاهر شوند، کمتر کسی قوه مجریه را ساده و بی دردسر تلقی می کند و با خود می گوید: ما را چه به رئیس جمهور شدن، بیان کرد: اگر عملکرد دولتمردان ضعیف باشد؛ طبیعی است که هر کس خود را لایق رئیس جمهور شدن می داند و با خود می گوید مگر ما چی کم داریم! اگر کار اجرایی در سطح کلان این باشد؛ هرکسی می تواند انجام دهد. پس این نحو حضور فله ای برای نامزد شدن دلیلی بر ضعف و نا توانی دولتها است و نه نشانه دموکراتیک بودن نظام سیاسی.
مهدوی زادگان در مورد اخلاق و رفتار اسلامی در انتخابات هم گفت: اولین روز ثبت نام نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری در سال ۹۶ مصادف شد با روز ولادت امیرالمومنین علی(ع)، لذا باید این مصادفت را به فال نیک گرفت و پای منبر وعظ امیر بیان حضرت وصی(ع) نشست و درباره انتخابات سرنوشت ساز پیش رو پند و راهکار آموخت تا چونان اخلاق انتخاباتی به آن عمل کنیم.
وی با اشاره به اینکه من به قدسی بودن انتخابات می اندیشم، افزود: از این رو، توجهم به خطبه ۲۰۶ نهج البلاغه جلب شد. بر این خطبه عنوان منع از دشنام شامیان(النهی عن السبی) گزارده شده است که آن را در زمانه جنگ صفین بیان فرمودند. به حضرت خبر می رسد که جمعی از اصحاب به دشنام گویی و لعن اهل شام مشغولند. به گروه نزدیکان فرد، اصحاب گفته می شود و نه جمیع افراد. بنابراین، دشنام اهل شام از ناحیه افراد معمولی نبوده است و فرض بیان حکم شرعی این عمل بر امام(ع) دو چندان بود. آیا دشنام گویی در شرع مقدس، درست است یا خیر؟ و آیا عمل مشروعی جایگزین آن شده است یا خیر؟ در کتاب واقعه صفین، آمده که آن بعض اصحاب، حجر بن عدی و عمرو بن حمق بودند و امیرالمومنین(ع) از آن دو می خواهد که از دشنام گویی خودداری کنند. پس خدمت حضرت رسیده برای عمل خود دلیل آورده که اگر ما بر حقیم و معاویه و سپاهیانش بر شر هستند؛ نباید از دشنام گویی آنان خودداری کرد.
این استاد علوم سیاسی تصریح کرد: امیرالمومنین امام علی(ع) کراهت خود از این عمل را ابراز داشته و جایگزین قرین به حق را به آن دو یادآور می شود و آن عبارت از دو توصیه است. اول آن که به جای دشنام، مقرون به حق آن است که بدی رفتار و سیره شامیان را برای مردم توصیف کنید و بگوئید: «من سیرتهم کذا و کذا و من عملهم کذا و کذا» با دشنام و ناسزا گفتن به خصم، حقیقت روشن نمی شود، زیرا حقیقت در دشنام نهفته نیست تا گمان کنیم حقیقت را به سوی دشمن پرتاب کرده ایم بلکه خصم با این عمل مظلوم نمایی می کند. بنابراین، حضرت وصی(ع) نقد منصفانه را جایگزین دشنام گویی و لعن کردن می کند. اما توصیه دوم این است که از خداوند بخواهید که خون هر دو طرف را حفظ کند و روابط را اصلاح کند و آنان را از حقیقت جهل و گمراهی شان آگاه کند و برهاند.
این استاد علوم سیاسی با تأکید بر اینکه انتخابات عرصه جنگ و خون ریزی نیست بلکه عرصه رقابت همگانی برای پیشرفت و آبادانی مملکت است، افزود: پس علی الاصول، باید انتخابات در جمهوری اسلامی تجلی آیه شریفه «فَاسْتَبِقُوا الْخَیْراتِ» باشد، اما متاسفانه در دنیای امروز با تفسیر و نسبت زمینی که با امر انتخابات شکل گرفته است، آن را به میدان رزم و خصومت های جانکاه تبدیل کرده اند.
وی تأکید کرد: از این رو، عمل به توصیه امیرالمومنین امام علی(ع) برای سالم سازی اخلاق انتخاباتی از سوی تمام شرکت کنندگان، اعم از مردم و نامزدها و کارگزاران، امری لازم و ضروری است. به ویژه که مردم ایران می خواهند الگوی نظام اسلامی برای جهانیان باشند. اگر حضرت وصی(ع) اصحابش را در میدان جنگ به چنین مقابله ای فرا خوانده است؛ به طریق اولی باید در عرصه انتخابات چنین کرد. پس بیاییم انتخابات را به تجلیگاه امر قدسی «فَاسْتَبِقُوا الْخَیْراتِ» تبدیل کنیم و نه خصومت و دشمنی. بیاییم از نامزد مطلوب منصفانه دفاع کنیم و منصفانه نامزد رقیب را مورد انتقاد قرار دهیم.
نظر شما