به گزارش خبرگزاری شبستان به نقل از رادیو گفت وگو، برنامه «شعبده شوم» با موضوع «بررسی فرق انحرافی و ادیان نوظهور شرقی- هندوئیسم» و با حضور دکتر سیداکبر حسینی قلعه بهمن، عضو هیات علمی موسسه آموزشی - پژوهشی امام خمینی(ره) و مدیر مسئول نشریه علمی – پژوهشی معرفت ادیان و دکتر محمدرسول ایمانی، دکترای ادیان و مدرس دانشگاه شهید بهشتی روی آنتن رفت.
بنابر این گزارش، دکتر سید اکبر حسینی قلعه بهمن با اشاره به دوره اوپنيشادها گفت: تا قبل از اوپنيشادها، راه رسیدن به بهشت عمل بود، مردم تلاش می کردند تا عبادت ها، زیارت ها و قربانی ها، مراسم و مناسک ها را به جا بیاورند و از راه عمل نجات پیدا کنند و به رستگاری و بهشت برسند. اما در این دوره وقتی بحث وحدت وجودی شکل پیدا کرد، راه نجات دیگر عمل نبود و معرفت بود.
وی ادامه داد: در این دوره مفهوم سمساره وارد شده و جا افتاده و نجات از سرگردانی و سمساره، راه فهم، معرفت و آگاهی است. پس راه دومی در اینجا ساخته شد و آن فهم اینکه من خدا هستم به تعبیری فهم وحدت آتمن و برهمن.
وی با اظهار به اینکه آتمن خود واقعی انسان است، تصریح کرد: یعنی اینکه انسان بعد خدایی خودش را درک کند آن وقت بفهمد این بعد خدایی با خدا یکی است و وقتی به این نقطه رسید دیگر سرگردانی در این دنیا تمام است، یعنی انسان از این چرخه و از این سرگردانی رهایی پیدا می کند.
عضو هیات علمی موسسه آموزشی - پژوهشی امام خمینی(ره) با اشاره به خدای نامتشخص در غرب در مرحله اوپنيشادها بیان کرد: این خدای نامتشخص بهترین تبیین برایش وجود است، یعنی اصل هستی و عالم با تمام موجوداتش چه الهی و چه غیرالهی. انسان وقتی جزئی از این وجود است یا خود این وجود است، وقتی در این سرگردانی است و می خواهد از این سرگردانی خارج شود باید برود و به اصل وجود ملحق شد و آن تمایزات و تفکیک هایی که برای خودش لحاظ می کند نابود شود.
وی با بیان اینکه دوره اوپنيشادها خود به خود زمینه دوره بعدی را درست کرد، در رابطه با دوره بعدی گفت: در این دوره اصل هستی تجلی و خدایانی که دیگر ربوبیت تکوینی و هدایتگری عالم را دارند ایجاد می کند یعنی ما با پرسنال گادها یا خدایان متشخص مواجهیم. این خدایان متشخص هم مفهوم هستند با ذات باری تعالی که ما می گوییم. نکته جالب این است که این خدایان ازلی و ابدی به معنایی که ما می گوییم نیستند.
وی بیان کرد: در سفری که به هندوستان داشتم از یکی از کاهنان پرسیدم که ما چند خدا داریم چون ما در آنجا دائما با خدایان مختلف مواجه می شویم آن کاهن در جواب گفت که ما 33 میلیارد خدا داریم!
دکتر حسینی قلعه بهمن متذکر شد: در ادیان شرقی هیچ گاه به دنبال سخنان نقض بدون تناقض بدون استثنای ناب و خالص نباید بگردیم. قرن های دهم ، یازدهم و دوازدهم میلادی است که به سمت استدلال کردن می روند یعنی چند هزار سال این آیین چیزی به نام استدلال نداشته است.
وی به اصل ادهی کره در آیین هندو اشاره کرد و افزود: این اصل اشاره دارد که افراد دارای ظرفیت های مختلفی هستند و ظرفیت های مختلف ممکن است که ایجاد برداشت های مختلف و اندیشه های مختلف کند و ممکن است فرد را به تناقض برساند یا یک پاسخ را بپذیرد یا یک پاسخ را نپذیرد، این آیین این اجازه را داده که حتی فرد وقتی به این مقطع برسد یک ایده و فضای جدید را ایجاد کند و حتی یک مکتب و راه جدید را شکل دهد که با کل هندویی تا آن موقع متفاوت باشد و این تفاوت را کاملا می پذیرد.
مدیر مسئول نشریه علمی– پژوهشی معرفت ادیان به عقاید هندو برای رسیدن به رستگاری و تفاوت میان زن و مرد پرداخت و گفت: تفاوت بین زن و مرد در آیین هندو تفاوت های بسیار مفصل و تاثیرگذاری را دارند. راه نجات و رستگاری امروز برای مردان است و مردان هستند که باید راه نجات را طی کنند و زن ها باید یک دوره ای را بگذرانند تا دفعه بعد که متولد شدند، مرد متولد بشوند و این راه را بروند.
این گزارش می افزاید: در ادامه برنامه دکتر محمدرسول ایمانی با بیان اینکه چند گانه پرستی در دوره اوپنيشادها نیز وجود داشته است، گفت: وقتی اوپنيشادها الهیات ناب را مطرح می کند، به هیچ وجه از آن چندگانه پرستی که در دوره ودایی بود، غفلت نمی کند. یعنی پس از طرح برهمن به عنوان حقیقت مطلق به سراغ خدایان ریز و درشتی که تا آن زمان مطرح بود می رود و اساس یک نظام خدا شناسی را ترسیم می کند به تعبیر دیگر برهمن را در راس این هرم قرار می دهد و خدایان دیگر مشخصا سه خدای اصلی که در آن زمان مطرح بود برهمن، ویشنو و شیوا را ابزار این خداوند یا کارکردهای خداوند می داند.
وی خاطر نشان کرد: یکی از مشخصات دوره متاخر ودایی و اوپنيشادها، تبیین و معرفی تسلیس هندویی است که بر اساس همین سه خدایان مهم بود که بعد فرقه های مهم هندویی شکل گرفتند.
دکترای ادیان با بیان اینکه ما امروز یک الهیات و خدایان متکثری را در آیین هندو می بینیم که یک حقیقت است با طرح این سوال که چطور این الهیات به این تشتت منتهی شد، عنوان کرد: یک علت پرولاریزم و تکثر ادیان و فرقه ها به آنجا منتهی می شود که باید لوازم را هم مد نظر قرار داد هرچند که می دانیم این قابل قبول نیست که بخواهیم بگوییم هرچیزی که انسان با فهم خودش به آن رسید معتبر و حجت می شود. این از لوازمات سوء و آفت هایی است که متوجه یک الهیات و یا یک نظام خداباوری شود.
وی به یکی دیگر از توالی فاسدی که الهیات هندویی با آن مواجه شد، اشاره کرد و گفت: در متون اوپنیشادی و بعد از آن در مکتب ودانته، برای برهمن دو حیث و دو ساحت مطرح شد، یکی ساحت نیرگونه و دیگری سگونه. درست است که خدایان اصلی و دیگر موجودات الوهی واسطه خلقت هستند، واسطه هستند اما باز هم خدا هستند.
در ادامه مدرس دانشگاه شهید بهشتی با اشاره به تفاوت ادیان الهی و ادیان خودساخته، تصریح کرد: در اسلام ضمن اینکه آموزه های ناب به بهترین شکل موجود است و بیان می شود خداوند برای دخالت در جهان اسمایی دارد و از طریق اسما خودش را در جهان ظاهر می کند اما آن توحید در جنبه و حوزه عبادت هم مطرح می شود و در حقیقت دامن توحید اسلام از شرک زدوده می شود و ما کماکان این توحید را در اسلام داریم.
نظر شما