به گزارش خبرگزاری شبستان، دکتر عبدالله نصری، عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی در ابتدای سخنان خود در نشست اندیشه‌های قرآنی امام موسی صدر با اشاره به اینکه امام قصد نوشتن تفسیر به شکل رایج آن را نداشته و تنها مباحثی را از قرآن کریم مطرح می‌کند، گفت: جلد اول تفسیر امام، "برای زندگی" مباحثی است که برای کادرهای جنبش امل مطرح شده و جلد دوم "حدیث سحرگاهان" نیز مجموعه سخنرانی‌های کوتاه پخش شده در هنگام سحر ماه رمضان از رادیوی لبنان است.
نصری با اشاره به تفسیر برای زندگی گفت: با توجه به اهمیت مخاطبان و برهه زمانی خاص، به طور طبیعی امام باید آیات جهاد را مطرح کند اما این‌گونه بحث‌ها را در این تفسیر نمی‌یابیم.
وی تأکید کرد: امام موسی صدر از معدود شخصیت‌های اندیشمند و مصلحان اجتماعی است که پروژه‌ای خاص برای حرکت خود داشته است. ایشان در آخرین جملات این کتاب می‌گوید: "امیدواریم عبرت‌های کنونی از شرایط جهان و لبنان درسی باشد برای اصلاح امور به صورت صحیح."
نصری ادامه داد: امام صدر پایبندی به اخلاق را به عنوان عامل سعادت و استحکام اجتماعی برمی‌شمارد و با مطالعه بر روی رفتار نهضت‌ها، ابعاد شخصیتی آینده کادرهای جنبش امل را مورد توجه قرار می‌دهد؛ چرا که این‌گونه جنبش‌ها به طور معمول هر چه از پیروزی ابتدایی خود فاصله می‌گیرند از اخلاق و ارزش‌هایشان نیز دور می‌شوند.
نصری همچنین افزود: بنا بر آنچه گفته شد تفسیر امام موسی صدر از قرآن کریم را باید در زمینه اجتماعی خود مورد بحث قرار داد.
این استاد فلسفه دانشگاه در بخش دیگری از سخنان خود به تفسیر "حدیث سحرگاهان" پرداخت و گفت: فضای بحث‌های امام با وجود شرایط آن زمان لبنان و سخنرانی برای عموم مردم در رادیو، طرح مسایل سیاسی و اجتماعی از منظر قرآن نیست. به طور مثال ایشان در بخشی از سخنان خود می‌گویند: "در ماه رمضان و شرایط دشوار زندگی در لبنان، به میهن و امت‌مان خوشبین هستیم." ایشان با تکیه بر آیات سوره عصر و تاکید بر ایمان به خدا، عمل صالح و سفارش به حق و صبر می گوید: "از اهداف باطل و وسایل غلط دوری می کنیم حتی اگر ما را به اهداف مقدس برساند."
نصری با طرح این پرسش که آیا معارف بیرونی انسان، در فهم او از قرآن تاثیر گذار است، ادامه داد: امام معتقد است با توجه به پیشرفت های علوم و اطلاعات اجتماعی امروز می توان آیات را به شکل دیگری فهمید اما این به معنای تحمیل مفاهیم و معانی بر آیات قرآن نیست، چنانکه در تفسیرهای مبتنی بر علوم تجربی همچون "الجواهر" طنطاوی رخ داد.
قرآن و مقتضیات زمان موضوع دیگری بود که دکتر نصری درباره آن گفت: در دوره اخیر به خصوص پس از مشروطیت این پرسش مطرح شد که دین و قرآن به عنوان امر ثابت چگونه می تواند پاسخگوی متغیرات زمان باشد یا نه، که در این باره علامه طباطبایی در المیزان و شهید مطهری در اسلام و مقتضیات زمان به آن پرداختند. امام موسی صدر در این زمینه دو شرط "پایبندی به دلالت های حقیقی و مجازی نهفته در متن" و "توجه به سطح آگاهی و فرهنگ گوینده" را برای فهم هر کلام لازم می داند. ایشان معتقد است نمی توان چیزی بیش از فهم گوینده را از متن برداشت کرد؛ بنابراین قرآن به عنوان کلام خداوند، می تواند در هر زمان مفاهیم تازه ای برای ما به همراه داشته باشد.
پایان پیام/
نظر شما