حجت الاسلام محمدصابر جعفری، کارشناس مرکز تخصصی مهدویت در گفت و گو با خبرنگار مهدویت خبرگزاری شبستان درباره نوع نگرش به باور مهدویت، اظهار کرد: یک بحث کلی وجود دارد که آیا باید با اصل مهدویت به حالت تزئینی برخورد کرد؟ یعنی موضوع «یاد کردن از حضرت(عج)» را فقط از دیدگاه ثواب و آرمانی و نگاه به آینده ببینیم؟ این یک مدل تزئینی است و در این نگاه یک موضوع مهم، از دسترس عامه مردم خارج می شود؛ به عنوان این که میخواهیم تقدس آن را حفظ کنیم اما در عین حال آن را از استفاده عمومی و دسترسی عامه مردم خارج می کنیم.
وی افزود: مدل دیگر آن است که ما مباحث مهدویت را برای مسایل و مشکلات فردی، جناحی و برای عملکردهای خودمان هزینه کنیم. به عنوان مثال فردی می خواهد خدمتی انجام دهد حالا عنوان می کند که این خدمت دستور و خواسته امام زمان علیه السلام است یا تطبیق دادن مسایل و موارد که فلان حادثه ای که امروز رخ داده با ظهور مرتبط است و مثلا همان حادثه ای است که درباره ظهور از آن سخن به میان آمده است. یا فلان شخصیت همان شخصیتی است که در دوران ظهور از او نام برده شده است یا ادعا کنیم که اصل روند ما روند متصل به ظهور است و به ظهور می انجامد.
جعفری تصریح کرد: این دو نوع نگاه که به اصطلاح یکی از این طرف بام افتاده و دیگری از آن طرف بام، هر دو مضر و آسیب زاست. آسیب نگاه اول که مشخص است یعنی خارج کردن مباحث مهدوی از دسترس عموم؛ نگاه دوم نیز به این دلیل آسیب زا است که موضوع و مسئله مهمی مانند مهدویت را برای زمان های محدود یا برای مسایل پیش پاافتاده یا زمان مند مصرف می کند.
کارشناس مهدوی بیان کرد: ما این اشتباه را پیش از این و در دوران صفویه نیز داشته ایم. آن زمان که برخی، حکومت و دولت صفوی را به عنوان دولت ظهور و موعود و یا دولت متصل به ظهور دانستند و این موضوع پیامدهای ناخوشایندی را به دنبال داشت و متاسفانه بعد از دولت صفویه منجر به حوادثی شد.
وی ادامه داد: یا بحث «متمرکز شدن روی شخصیت ها» که این نیز نگاهی خطا و نادرست است. اما در عین حال یک نگاه درست و صحیح نیز در این رابطه وجود دارد.
محقق و مولف مهدوی ابراز کرد: امروز مهدویت برای ما تاثیر روزانه دارد و باید مورد استفاده قرار بگیرد. ما چه بخواهیم و چه نخواهیم امروز بر سر سفره انعام حضرت حجت علیه السلام هستیم «بِيُمْنِهِ رُزِقَ الْوَرَي؛ به واسطۀ وجود مقدس او به عالم هستي فيض داده مي‌شود» بنابراین نه تنها مسئولان بلکه همه آحاد جامعه باید قدردان این نعمت باشند. شما اگر از خدا به دلیل نعمت های بی پایانی که به شما بخشیده تشکر کرده و شکرگزاری کنید به این معنا نیست که خدا اختصاصا برای شماست.
وی یادآور شد: موضوع امام عصر علیه السلام یک موضوع صرفا تزئینی نیست. اگر ما بر سفره انعام خدا هستیم به این معنا نیست که اگر کسی بگوید خدا به من لطف کرده پس اختصاصا برای من است یا ارتباط ویژه و خاصی میان من و ملائکه الله و خدا وجود دارد. بلکه همه ما موظفیم که شاکر خداوند باشیم و توفیقات و نعمت ها را از سوی خدا بدانیم. اگر این قاعده درباره خدا درک شود درباره ولی خدا نیز درک خواهد شد. یعنی در رابطه با ولی خدا نیز اشکالی به آن وارد نیست. به عبارت دیگر، همچنان که ما می گوییم «خدا خرمشهر را آزاد کرد»، می توان گفت که دست یاری و حمایت امام زمان علیه السلام در این پیروزی ها و نصرت ها قابل مشاهده است که هر دو درست است.
حجت الاسلام جعفری تاکید کرد: آنچه آسیب زاست، این است که ما ادبیاتی را به کار ببریم که از آن چنین برداشت شود: کاری که در آن احتمال نقصان وجود دارد، احتمال نقیصه و کمکاری افراد انسانی و عوامل مادی هم در آن هست، آن را به خدا یا ولی خدا منسوب کنیم. به عنوان مثال، تلاش برای عدالت کار درستی است و می توان گفت تلاش در این مسیر دستور خدا و دستور امام عصر علیه السلام است. اما اگر بر فرض تصمیم گرفتیم که سهام عدالت توزیع کنیم؛ اصل این که باید به مستضعفین و محرومان کمک و رسیدگی کرد وظیفه ما است، اصلی کاملا صحیح است و می توان گفت رسیدگی به مستضعفین و محرومین دستور امام زمان عجل الله تعالی فرجه است اما این که ادعا کنیم این کار خاص (توزیع سهام عدالت) دستور امام(عج) است، آسیب می رساند.
کارشناس مرکز تخصصی مهدویت تاکید کرد: گفتن این مسئله که خواست امام عصر علیه السلام، رسیدگی به فقرا و محرومین است و یکی از راه هایی که ما در این راستا انتخاب کرده ایم مثلا پرداخت یارانه یا ایجاد اشتغال یا ... بوده؛ مشکلی ندارد، اما اگر بگوییم عینا همین کار، مدنظر حضرت(عج) است این آسیب زا خواهد بود. چرا که ممکن است این کار یا به لحاظ کارشناسی یا نحوه اجرا و... دچار مشکلاتی باشد و این اعتقاد مردم را تحت تاثیر قرار داده و خراب می کند.
پژوهشگر مهدوی تصریح کرد: اگر دولتمردان ادعا کنند که کلیه اموال و درآمدهای دولت از طبیعت و بیت المال و... جزء انفال است و تعلق به امام(عج) دارد و ما آن را در اختیار مردم قرار می دهیم، این درست است. چون انفال به خدا و ولی خدا تعلق دارد و ولی خدا نیز آن را برای مردم مصرف می کند. اما اگر سخن ما به گونه ای بود که گویا عین همین مال و چیزی که در اختیار مردم قرار می گیرد، این مال امام زمان علیه السلام است و ایشان به ما فرموده اند که چنین کنید، سخنی خطاست و ایراد دارد.
جعفری ادامه داد: این خط و مرزها را باید مشخص کرد، اگر ما گفتیم در دوران غیبت موظف هستیم که به علما و مراجع مراجعه کنیم و این افراد نواب عام امام عصر(عج) هستند و یکی از ایشان عهده دار منصب رهبری و ولایت می شود و اطاعت از او اطاعت از امام است، این سخن مطابق با روایات، مطابق عقل و ادله است و مشکلی ندارد، اما اگر به گونه ای سخن گفتیم که چنین برداشتی از آن به وجود آمد که الان به طور حتم و صد درصد نوعی ارتباط ویژه در خواب یا بیداری مثلا میان امام خمینی(ره) و امام عصر علیه السلام وجود دارد، این سخن درست نیست هرچند ممکن است که این ارتباط هم وجود داشته باشد.
وی تاکید کرد: چون به هر حال امام(عج) که امت را به حال خود رها نمی کنند و کسی را که سردمدار مبارزه اسلام با کفر باشد حتما کمک و راهنمایی می کنند. اما این که ما این مسئله را به عنوان یک قاعده مطرح کنیم درست نیست. این که حتما و مسلما هرگاه مشکلی پیش می آمد امام زمان به حضرت امام(ره) می فرمودند: «آقا سید روح الله این کار را انجام دهید» این سخن و ادعا آسیب زاست. بنابراین اگر حد و مرزها مشخص شود جلوی آسیب ها نیز گرفته می شود.
کارشناس مهدوی گفت: امام زمان علیه السلام و مهدویت مانند مسایل توحید و نبوت و... صرفا برای تزیین نیست. این که یک عالم قدسی برای آنها قایل باشیم و آن را دور از دسترس یا صرفًا منحصر در آینده بدانیم خب چنین امامی برای امروز ما چه ثمری دارد؟ یا از آن طرف، برای هر کاری که احتمال خطا در آن هست یا در موارد تطبیق و ...مدام از امام عصر علیه السلام هزینه کنیم، این هم آسیب زاست.
جعفری در پایان تاکید کرد: قاعده کلی این است که بدانیم همه ما از مردم و مسئولین با کمال افتخار و وظیفه بر سر سفره حضرت حجت علیه السلام هستیم و همه توفیقات و نعمات از طرف ایشان است و با توجه به آن که هر آنچه که در معادلات و محاسبات بشری نقش دارد، ممکن است خطاپذیر باشد پس باید هم متوجه این نکته باشیم و هم تذکر دهیم که این خطاها به ما باز می گردد و از ناحیه خدا و امام تنها خیر و خوبی و خوشی نازل می شود.
نظر شما